Ku khomiwa ka Pawulo ni riendzo ro ya eRhoma

2009-09-10

01.  A dyondzo ya hina leyi hundzeke, a yi vulavula hi riendzo ra vumbirhi ra ntirho wa vumisionari bya Pawulo.

02.  A dyondzo leyi landzelaka, yi kongoma leswi a khomisiweke swona, ni ku avanyisiwa ka yena eRhoma.

03.  Hi hlaya ku suka eka 20:22-24.

Sweswi ke, mi ndzi vona  ndzi ri la bohiweke hi Moya ku ya eYerusalema, ndzi nga tivi leswi nga ta ndzi humelela kona; 23 ndzi tiva ntsena leswaku Moya lowo Kwetsima wa karhi  wa ndzi tsundzuxa swinene emutini wun’wana ni wun’wana, leswaku ku khomiwa ni maxangu swi ndzi yimerile. 24 Hambiswiritano, ndzi vona leswaku ku lahlekeriwa hi vutomi , a swi na mhaka nikutsongo eka mina, loko ndzi nga kota ntsena ku heta leswi ndzi nga rhumiwa ku endla swona, ni ntirho lowu ndzi wu amukeleke eka Hosi Yesu, wa ku vula Mahungu lamanene ya tintswalo ta Xikwembu.

04.  Pawulo a fane na Yesu, a hete ntirho wa yena hi fela Xikwembu xa yena. Loko hi hlaya ematsalweni, hi twa leswaku a swi tivile leswaku a a fanele ku ya xaniseka ngopfu, ni leswaku a a fanele ku ya nyikela vutomi bya yena hikwalaho ka Kriste. Twana marito ya yena: “Hambiswiritano, ndzi vona leswaku ku lahlekeriwa hi vutomi , a swi na mhaka nikutsongo eka mina, loko ndzi nga kota ntsena ku heta leswi ndzi nga rhumiwa ku endla swona, ni ntirho lowu ndzi wu amukeleke eka Hosi Yesu, wa ku vula Mahungu lamanene ya tintswalo ta Xikwembu. Hlaya marito lawa hi ku phindha-phinda, ma tsale emakhumbini ya yindlo ya wena, kambe ni le mbilwini, hi ku ma hleketa. “ndzi vona leswaku ku lahlekeriwa hi vutomi , a swi na mhaka nikutsongo eka mina, loko ndzi nga kota ….” Leri i khiya ra Xikwembu ra ku ku pfulela ntirho lowu nga ta hundzula misava hinkwayo yi balekela diyavulosi yi ya eka Xikwembu. A ku endleki ku rhandza ka yena, ku nga endleki ka mina. A ku dzunisiwe yena, ku nga ri mina. A mfumo i wa yena, a hi wa mina. A ku chavelela i ka yena, a hi ka mina. A ntsaku i wa yena, a hi wa mina. A ku rhula i ka yena,  a hi ka mina. Oh, hina hi hambanile, hi ringeta ku tihlayisela vutomi bya hina hi hoxe. Hi ringeta ku hanya byo antswa hi hoxe. Hi ringeta ku hlongorisa vutomi byo kala mahlomulo, ku kala ku biyeleriwa ni ntshikilelo. Hi tsakela ku amukela eka Xikwembu, ku tlula ku nyika. . “ndzi vona leswaku ku lahlekeriwa hi vutom , a swi na mhaka nikutsongo eka mina, loko ndzi nga kota…” . ndzi vona leswaku ku lahlekeriwa hi vutomi , a swi na mhaka nikutsongo eka mina, loko ndzi nga kota ….” A hi hleketeni swinene hi marito lawa vusiku ni nhlikanhi, ku ko swithonsana switsongo swa moya wa Pawulo swi thonela timbilu ta hina. Kutani hi ta swi kota ku vula marito lawa yena a ma vuleke, loko a te: “A nga ha ri mina loyi a hanyaka, kambe i Kriste loyi a hanyaka eka mina.” ( Gal 2:20) Kutani na hina hi ta kota ku twisisa kutsongo, a xivangelo lexi endleke Pawulo a ala ku tlhela a teka Yohane Marka a famba na yena eriendzweni ra yena,  hikuva a swi tivile leswaku a a ta va tikisela vutomi. Pawulo a a ri wanuna wo hlamarisa. Wanuna loyi Xikwembu a xi hanya endzeni ka yena, kutani xi n’wi endla munhu loyi a xi lava leswaku a va yena.

05.  A hi yeni emahlweni eka tivhesi 33-34, lana a hi byela switsongo, hi laha a koteke hakona ku yisa eVhangeli eka tindhawu ta le kule na a nga ri na xipfuno xa le handle.

A ndzi lavanga mali ya silivherhe kumbe ya nsuku, hambi xi ri xiambalo, eka munhu ni un’we. 34 Ma swi tiva na n’wina leswaku mavoko lawa ya mina ma tirhile ku kuma leswi mina ni lava a va ri na mina a hi swi pfumala.

06.  Loko va fika eKhezariya, va amukeriwa hi Midiyakoni Filipi. Kutani ku ta muprofeta Agabo, a huma eYudiya, a ta ta va profeta. Hi hlaya eka Tivhesi ta 21:10-14:

A hi tshamile kona masiku ma nga ri mangani, loko ku ta fika muprofeta un’wana loyi  a va ku i Agabo, a huma eYudiya. 11 A ta ka hina,  a teka panti ra Pawulo, a tiboha mavoko ni milenge ha rona, a ku: “Moya lowo Kwetsima wu vula leswi: Wanuna loyi banti leri  ri nga ra yena, Vayuda va ta n’wi bohisa xisweswo eYerusalema, va n’wi nyiketa emavokweni ya vamatiko.” 12 Loko hi twa mhaka leyi, hina ni va muti wolowo hi khongotela Pawulo leswaku a nga tshuki a tlhandlukela eYerusalema. 13 Kambe Pawulo a hlamula, a ku: “Xana mi endla yini loko mi rila hi mukhuva lowu ni ku ndzi tlhava mbilu ke? Kasi mina a ndzi tilunghiselanga ku bohiwa ntsena, kambe ndzi tilunghisele ni ku ya fela vito ra Hosi Yesu eYerusalema.” 14 Loko hi vona leswaku a nga pfumeli ku khorwisiwa, hi swi tshika, kutani hi ku: “A ku endliwe ku rhandza ka Hosi!”

07.  Swi nga endleka u vutisa, u ku: “Kambe Xikwembu xi n’wi tsundzuxle Pawulo leswaku a ta ya khomisa. A vanakulobye va yena a va tiyisile loko va n’wi khongoterile kuva anga yi eYerusalema.” A nhlamulo ya mina eka leswo a yi tava leya ku, leya ku, a va vula leswiya hikwalaho ka rirhandzu  leri a va ri na rona eka Pawulo. Leswi swi endle leswaku va veka Pawulo eka xiyimo xa le henhla xa makungu ya Xikwembu ni swikongomelo swa xona, naswona swa fana ni leswi endliweke hi Petro loko Yesu a n’wi byele leswaku a ta vambiwa. Petro a nga zanga a hlwela ku hlamula “….” Yesu a a ha ku heta ku n’wi laya mayelano ni ku tshembeka ni hi ta rirhandzu. Kambe ematshan’wini ya swona, Yesu a yo n’wi tshinya a vula leswaku a marito ya Petro a ma fana ni ribye ra xikhunguvanyiso eka yena, kutani Yesu a a languterile ku hetisisa xikongomelo xa Tata  wa kwe hi ku fa exihambanwini hikwalaho ka swidyoho swa vanhu. Ku fana na Yesu,  Pawulo a arile ku yingisa ku khongotela ka vona. A a swi twisisa leswaku a a le ku tivisiweni ka leswi nga ta n’wi humelela tani hi leswi humeleleke Yesu,  ni xikongomelo xa ku n’wi tiyisa ni ku n’wi havaxelisa matimba yo hlanganisa xiyimo lexi a xi le ku teni. Hi fanele ku tivonela loko hi pfuna Vakriste lava hlanganaka ni ni minkarhi yo tika.  Hikuva swi nga endleka hi lwa ni Xikwembu, kambe hi nga le ku yimeni na xona, kutani hi hambukisa  mutirheli wa xona la tshembekeke endleleni ya xihambano, ematshan’wini yo n’wi khutaza leswaku a nga tsani, kambe a ya emahlweni a hetisa riendzo.

08.  Loko Pawulo ni vanakulobye va yena va nghene eYerusalema, diyavulosi a a rhiye ntlhamu wo phasa vatirheli va Xikwembu  naswona, va yo heta masikunyana kutani a vuprofeta bya Agabo byi hetiseka.  Munhu un’wana  a vonile Pawulo na a ri ni Mugriki edoropeni, kutani ntshungu hinkwawu wu ta ta ku khapa, wu ri karhi wu huwelela wu ku Pawulo a tise Vagriki vo kala va nga yimbanga eTempeleni.  Kutani a va n’wi hlundzukele hi matimba lamakulu ngopfu swinene, a ko a ponisiwa hi maphorisa.  Hambi leswi Pawulo a a tsundzuxiwile, kambe a teke xiboho xo ya hlanganisa xiyimo lexiya ni kuva a ta kuma nkarhi wo byela ntshungu mahungu lamanene.  Xana a tihlamulerile ni ku biyelela vutomi bya yena? E-e, kambe a ye emahlweni a twarisa Evhangeli hi matimba ya Moya lowo Kwetsima lama a ma khuluka enon’wini wa yena ( hlaya eka capítulo 22). Entiyisweni a va ma venga marito lawa, hikokwalaho, kutsongo a khomiwile ni biwa, kambe a ponisiwile hikuva a a ri muhanyi wa le tikweni ra le Rhoma ( Vhesi 23-29) kutani a tisiwa eku avanyisiweni emahlweni ka huvo ya Sanedri,  yi nga huvo leyikulu ya vukhongeri bya Xiyuda. Kutani Pawulo a vulavula hi vutlharhi lebyi a a byi huhuteriwa hi Moya, hikwalaho ka vutlharhi lebyiya, a va-avanyisi va fike laha va lumbetanaka hi xivona, kutani a huvo ya vuthethisi yi pfariwa na ku nga kumiwanga hloko ya mhaka leyi Pawulo a yi endleke, kutani Pawulo a sala endlwini ya vuthethisi a rindziwa hi masochwa.

09.  Hambiloko tinhloko ta Vayuda ti ri karhi ti pandza, a timhaka to ti thetha a ti ya ti andza, ni ku holova exikarhi ka vona. A va lave ku dlaya Pawulo ehandle ka nandzu, kambe a murhangeri wa masocha a swi tiva, kutani a lerisa leswaku Pawulo a a susiwe eYerusalema a yisiwa eKhezariya  a ya pfaleriwa ekhotsweni lerikulu.  Xikwembu a xi swi tiva leswaku xi ta pfumelela swilo wi leha ku ya fika kwihi ( Capítulo 23:12-35).

10.  Kutani loko ku landziwe a timhaka hinkwato hi laha Muprista lonkulu wa le Yerusalema a nga tisa swihehlo mayelano na Pawulo hi kona, swiehlo leswi a a nga ri na ntiyiso na swona.  Eka vuthethisi byo sungula, Governador Felikisi murhangeri wa vuthethisi, a a ri ni vutivi byo enta mayelano ni Evangeli kambe a a nga hanyi leswi ntiyiso yi vulaka swona. A hi hlayeni eka Capítulo 24:24-27:

Loko ku hundzile masiku ma nga ri mangani, Felikisi a ta a ri na Drusila, nsati wa yena loyi a a ri Muyuda; kuteloko a vitanile Pawulo, a n’wi yingisela loko a vulavula hi ta ku pfumela eka Kriste Yesu. 25 Kambe loko Pawulo a vulavula hi ta ku lulama, ni ta ku tikhoma, ni ta ku avanyisiwa loko nga ta ta, Felikisi a khomiwa hi ku chava, a hlamula, a ku  “Namuntlha, famba u ya tshama; siku ndzi kumaka nkarhi, ndzi ta tlhela ndzi ku vitana.” 26 Kambe hi tlhelo rin’wana a a ri ni xitshembo xa leswaku Pawulo ú ta n’wo nyika mali; hikokwalaho, a a tala ku rhuma vanhu va ya n’wi vitana, leswaku a ta vulavula na yena. 27 Kambe loko ku hundzile malembe mambirhi, Porkiyo Festo a vekiwa hosi ematshan’wini ya Felikisi; kasi Felikisi a a siyile Pawulo ekhotsweni, hikuva a a navela ku khensia hi Vayuda.

11.  Pawulo a a le khotsweni lerikulu. Ematshan’wini yo tiyimela leswi a a nga ri na nadzu, kambe a kombelele moya wa Felikisi hi ku paluxa xidyoho xa yena.  Loko a hungu leriya ri fikile etidleveni ta Felikisi, a khomiwe hi ku chava lokukulu, a chava ku avanyisiwa hi Xikwembu, kambe a a nga ri na ku navela ku hanya vutomi byo teka, kutani a rila a ku, “Swi ringene, swiringene; famba. Loko ni swi kota ni ta tlhela ni ku vitana.”  Oh, nakulori, loko Xikwembu xi tinyika nkarhi wo vulavula na hina, hi fanele ku tinyika nkarhi wu hundzuka hi tinyiketa eka xona. A ku ehleketa leswaku a ku tinyiketa eka Xikwembu mundzuku swi ta olova ku tlula kutinyiketa namuntlha, i vuphukuphuku, i miehleketo ya diyavulosi. Hikuva eka malembe mambirhi lama landzeleke, Felikisi a wu kumile nkarhi wo vulavula na Pawulo kambe a nga wu kumanga enkarhi wo nyiketa vutomi bya yena eka Kriste.

12.  A Governador loyi a landzeleke, a a ri Festo, na yena a a bihile ku fana na Felikisi.  Kutani a Vayuda va tlhela va ya veka nandzu wa Pawulo, kambe na sweswi a va nga swi koti ku tiyisa. Kutani Festo a lava ku tsakisa Vayuda, kutani a encenyeta leswaku Pawulo a ya eYerusalema leswaku a ya avanyisiwa kona. A a swi tiva leswaku va ta n’wi dlaya endleleni. Kambe hikuva Pawulo a tsumbule vubihi ni maqhinga ya tihosi leti, hi ku tiva leswi Xikwembu xi swi vuleke eka yena, a vule timfanelo ta yena tani hi Murhoma, kutani a kombela ku ya avanyisiwa eka huvo ya le Rhoma ( Cap 25:11-12)  kutani Festo a a nga ha ri na yin’wana ndlela, kambe a endla leswi Pawulo a kombeleke swona.

13.  Kambe a ku fanele ku va ni vuthethisi byin’wana eKhezariya, xin’wana xa swivangelo leswi Festo a endleke leswiya hi swona, a ku ri leswaku loko Pawulo a yisiwa eRhoma, Festo a a fanele ku tsala papila leyi n’wi heleketaka eka vakulukumba va yena, ekhotso lerikulu, a va hlamusela a nadzu lowu Pawulo a lumbetiwaka wona, kambe Festo a a nga tivi leswi a nga ta swi tsala, hikuva Pawulo a a nga ri na nadzu. Festo a pone loko hosi Agripa a te eKhezariya ni nsati wa yena ku ta ta pfuxela. Loko a ha le ku vulavuleni hi leti ni letiya,  Festo a byela Agripa hi ta Pawulo. Kutani hosi Agripa a lerisa leswaku ku vitaniwa Pawulo a ta ta n’wi yingisela leswi a vulaka swona. Kutani hi siku leri landzelaka, Agripa ni nsati wa yena Berniki, kutani hinkwavo va kulukumba va ya tshama eswitshan’wini swa vuavanyisi, kutani Festo a nghena na Pawulo, kambe Pawulo a hlamula hi vutlharhi, a tiyimela, leswi na swona a swi nga  koti ku sivela Evhangeli ya ku ponisa, kutani hinkwavo va yingiseri va Pawulo a yi twa.

14. A hi hlayeni eka Cap 26:24-28:

Pawulo a ku a ha tihlamulela hi timhaka teto, Festo a tlakusa rito, a ku: “Wa hlanya Pawulo; vutivi lebyikulu bya wena, bya ku hlanyisa.” 25 Pawulo a ku: “A ndzi hlanyi, wena Festo la chavisekaka, kambe marito lawa ndzi ma vulaka i marito ya ntiyiso, marito lama twalaka; 26 hosi yi tiva swinene timhaka leti, kutani ndzi ti vula emahlweni ka yona ndzi nga chavi nchumu; a ndzi kholwi leswaku ni yin’we ya tona yi nga fihleriwa hosi, hikuva a tihumelelanga exihundleni. 27 We hosi Agripa, xana u pfumela vaprofeta xana? Ndza swi tiva leswaku wa va pfumela.” 28 Agripa a ku ka Pawulo: “U ringeta ku ndzi khongotela, hi nkarhinyana wu nga ri wungani, leswaku ndzi hanya Xikriste!”

15.  Oh, wa nga vona hi laha mbilu ya munhu yi tiyeleke hakona, yi ko yi tsandzeka ku cinciwa hi rito ra matimba ya Xikwembu, muaposto wa va-apostolo, wanuna loyi a voneke ni ku twa rito ra  Krsite la a pfukeke, wanuna loyi a a swi tiva hi ku antswa ku hlamusela matimu ya ku ponisiwa hi ndlela ya rirhandzu ni vutlharhi, wanuna loyi a a tarile hi Moya lowo Kwetsima ni ndzilo. Swi ta vava ngopfu eka munhu wo fana na Agripa loko a ta va etiheleni, a nghenisiwa hi marito ya yena n’wini, a va kona hi laha ku nga heriki, kutani a twa hi tindleve ta yena rito leri nge; “ A wu ri kusuhi ni ku ni kholwisa. A wu ri kusuhi ni ku ni kholwisa. Kutani a ti laya, a ku: hikwalaho ka yini ni nga pfumelanga eka siku leriya.”

16.  Na yena Agripa a pfumerile leswaku a nga kumi nandzu eka Pawulo, kambe a nkarhi wa Xikwembu wa kuva xi tirha ka vanhu va tiko leriya, se a wu fikile emakumu. Tiva leswaku a nkarhi wa tintswalo ta Xikwembu wa hela. Laha hi vona leswaku Hosi Yesu a teke nandza wa yena wo rhandzeka, a nwi yisa ehansi ka timbhoni ta le Rhoma, a ntsindza wa misava enkarhini lowuya. Kambe a hi vonene leswi humeleleke endleleni.

17.  Eka mhaka leyi, hi ta hlaya eka Cap 27:1-44, leswi swi ta hi nyika ku twisisa ko antswa ka leswi Pawulo a a fanele ku hundza hi le ka swona leswaku a hetisisa ntirho lowu a rhumiweke.

Kuteloko ku tsemiwile leswaku hi ta le Italiya hi ngalava, va nyiketa Pawulo ni vabohiwa van’wana eka ndhuna ya dzana ra masocha leyi a va ku i Lukiyo, ya ntlawa lowu vuriwaka  “wa hosi leyikulu”. 2 Kuteloko hi nghenile engalaveni yo huma eDramita, leyi a yi fanele ku kongoma matlhelo ya tiko ra Asiya, Hi suka na hi ri na Arstarka wa Tesalonika, etikweni ra Makedoniya. 3 Hi siku leri tlhandlamaka, hi fika eSidoni; kutani Lukiyo a endlela Pawulo tintswalo, a n’wi pfumelela ku ya vona vanakulobye ni ku longeleriwa hi vona. 4 kuteloko hi suka kona, hi famba hi nxaxeko wa xihlale xa Kipra, hikuva ngalava a yi siveriwa hi meho. 5 Kuteloko hi perile lwandle ra Kilikiya ni ra Pamfiliya, hi fika eMira. Etikweni ra Likiya. 6 Kutani ndhuna yi kuma kona nghalava yo huma le Aleksandriya leyi ya le Italiya, yi hi nghenisa ka yona. 7 Hi masiku loyo tala hi famba hi ku nonoka, kutani swi hi ninon’hwela swinene ku fika kusuhi na Kinida; leswi meho a yi hi sivela kuya emahlweni etlelweni rero, hi tingawuka xihlale xa Kreta hi le hansi, hi tlhelo ra Salmona. 8 Kuteloko hi lulamile ni ribuwu hi ku nono’hweriwa swinene, hi fika exivandleni xin’wana lexi va nge i “Hlaluko-ro-saseka”, kusuhi ni muti wa Lasiya.

 9 Hi heta masiku layo tala kona, ku ko ku fika nkarhi lowu swi chavisaka ku famba elwandle, hikuva siku lerikulu ra ku titsona swakudya a ri hundzile. Kavaloko Pawulo a va tsundzuxa, 10 a ku: “Vavanuna, ndza swi vona leswaku riendzo leri ra ngalava ri tava ni mhangu ni ku lahleka lokukulu, ku nga ri ka mindzwalo ni ka ngalava ntsena, kambe ni ka vutomi bya hina.” 11 Hambiswiritano, ndhuna yi yingisa mufambisi wa ngalava ni n’winyi wa yona ku tlula leswi vuriwaka hi Pawulo.  12 Leswi hlaluku leri a ri nga lulamelanga ku heta vuxika eka rona, lavo tala va hina va anakanya ku suka kona ni ku ringeta ku ya xwa vixika le Fenikisi, ri nga hlaluko ra Kreta, leri langutanaka ni vupeladyambu bya dzonga ni vupeladyambu bya n’walungu.

13.  Kuteloko meho ya le dzongeni yi sungurile ku hunga khwatsi, va ehleketa leswaku makungu ya vona ma ta endlakala, kutani va suka, va lulama ni ribuwu ra Krets. 14 Kambe ku nga ri kungani, ku pfuka,  exihlaleni, meho ya xidzedze leyi va nge i Yurakuloni. 15 Ngalava yi khomiwa hi meho, yi tsandzeka ku yi hlula, kutani hi yi tshika yi khukhuriwa hi mati. 16 Kuteloko hi hundzile edzongeni wa xihlalenyana xin’wana lexi va nge i kawuda, hi koka byatso hi byi nghenisa engalaveni hi ku nono’hweriwa swinene; 17 loko vatluti va byi kokile, va lunghisa ngalava hi ku yi boha ehansi hi mapindza; kutani hi ku chava ku khinsa esaveni ra Siriti, va phutsa matshanga, kutani hi mukhuva wolowo va lhela va khukhuriwa hi magandlati. 18 Loko ri xa,  a hi biwa ngopfu hi xidzedze; hikokwalaho va cukumeta mindzwalo ya ngalava elwandle. 19 Kutani hi siku ra vunharhu, va cukumeta swigotso swa ngalava elwandle, hi mavoko ya vona vinyi. 20 Hi masiku layo tala dyambu a ri nga ha vonaki, hambi tinyeleti; xidzedze a xi ya emahlweni xi hi ba hi matimba, hi nga ha tshembi ni ku tsongo leswaku hi ta pona.

21. Leswi a ku ri khale va nga dyanga nchumu, Pawulo a yima exikarhi ka vona a ku: “Loko onge mi ndzi yingisile, vavanuna, mi nga sukanga eKreta, ingi mhangu leyi ni ku lahleka swi nga humelelanga. 22 Kambe sweswi ndza mi khongotela leswaku mi tiyisa timbilu, hikuva a ku na un’we wa n’wina loyi a nga ta lahlekeriwa hi vutomi bya yena; i ngalava ntsena leyi nga ta lova. 23 Ntsumi ya Xikwembu lexi ndzi nga nadza wa xona, lexi ndzi xi gandzelaka, yi tikombisile eka mina evusikweni lebyi, 24 yi ku: ‘Pawulo, u nga tshuki u chava, hikuva u fanela ku ya yima emahlweni ka Khezari; kutani tiva leswaku Xikwembu xi ku nyikile vanhu hinkwavo lava fambaka na wena engalaveni, leswaku u va ponisa.’ 25 Hikokwalaho vavanuna, tiyisani timbilu, hikuva ndzi ni ku tshemba eka Xikwembu leswaku swi ta va hi laha ndzi byeriweke hakona. 26 Ntsena hi ta ya hi ya cukumetiwa exihlaleni xin’wana.”

27 A byi ri vusiku bya vu-14, loko hi ri karhi hi dlitadliteka elwandle ra Adriya; exikarhi ka vusiku vatluti va anakanya leswaku hi tshinerile kusuhi ni ribuwu rin’wana, 28 Loko va pima ku enta ka mati, va kuma mpimo wa 27 m;  emahlweni va tlhela va pima, va kuma 28 m. 29 Kutani hi ku chava ku ya ba maribye ya le ribuweni, va hoxa mune wa tinsoma emahlweni;  kutani va angutela ku xa.

30 Kambe vatluti lava va ringeta ku baleka va huma engalaveni; va nembeleta byatso elwandle, va endla wonge hi loko va lava ku ya hoxa tinsoma enkondzweni wa ngalava. 31  Kutani Pawulo a ku ka ndhuna ni ka masocha: “ Loko vanhu lava va nga tshami engalaveni, a mi nga poni.” 32 Kavaloko masocha ma tsema mapindza ya byatso ma byi tshika byi wela ematini. 33 Kuteloko ri ya eku xeni, Pawulo a va khongotela hinkwavo ku dya swakudya, a ku: “Namuntlha i siku ra vu-14, mi ri karhi mi langutela nstena, mi titsona mi nga dyi nchumu. 34 Ndza mi khongotela ku dya xanchumu; swa laveka, loko mi rhandza ku pona; hikuva a ku na un’we wa n’wina loyi a nga ta lahlekeriwa hi nsisi wa nhloko ya yena hambi wu ri wun’we.” 35 Loko a vurile sweswo, a teka xinkwa a khensa Xikwembu emahlweni ka vona hinkwavo, a phema a sungula ku dya. 36 Kutani hinkwavo, va tiyisa timbilu, va dya swakudya na vona.

37 Loko ku hlayiwa hinkwavo lava a va le engalaveni, ku kumeke leswaku a hi ri vanhu va 276. 38 Loko va hetile ku dya, va xurhile, va vevukisa  ngalava hi ku cukumeta ndwalo wa mavele elwandle. 39 Loko ri xile, vatluti a va tivanga misava ya kona leswaku hi yihi, kambe loko va vona nsonga lowu nga ni ribuwu, va lava ku yisa ngalava kona, loko va swi kota. 40 Kuteloko va tsemile tinsoma, va ti tshika ti wela elwandle, va ri karhi va tshunxa tinketani ta swihendzulo; kutani va vamba tshanga ra le nkondzweni, va rhiya meho va kongoma eribuweni. 41 Kambe va ya ba xitsunga xa sava ematini, kutani ngalava yi khinsa kona; nkondzo wa yona wu khomiwa hansi, wu nga ha tsekatseki; kambe nyalo yi sungula ku tshoviwa hi matimba ya magandlati.

42 Kavaloko masocha ma tilunghisela ku dlaya vabohiwa, hi ku chava leswaku un’wana wa vona a nga tshuka a balekile hi ku hlambela ematini. 43 Kambe ndhuna a yi lava ku ponisa Pawulo, kutani yi sivela masocha ku endla sweswo; yi lerisa leswaku hinkwavo lava tivaka ku hlambela, va rhanga va tihoxa ematini, va ya humelela esaveni; 44 Van’wana yi va byela ku tipfuna hi timhandze, van’wana hi swimbombondzwana swa ngalava, kutani hi mukhuva wolowo va fika eribuweni, va ponile hinkwavo.

18.  Eka leswi hi swi hlayeke, a ku na swilo swo tala swo enta, ni to hlamusela nyana switsongo. A xo sungula, languta hi laha Xikwembu xi hlayiseke hikona nandza waxona wo rhandzeka, Pawulo ni vanakolobye va yena. Hambi leswi va tsemakanyeke swiyimo swo tika, a va zanga va vavisiwa emirini hambi hi ku lahlekeriwa hi votomi bya vona.

19.  A xa vumbirhi, Hikwalaho ka yini Xikwembu xi pfumelela ku tshoveka ka ngalava ke? Hikwalaho ka yini xi nga swi sivelanga xana?  Ko tala Xikwembu xa hi pfumelela leswaku hi hlangana ni miringo yo vava, leyi vanhu van’wana va hlanganaka na yona, leswaku lava nga pfumeriki eka Xikwembu va ta kota ku vona hi laha Xikwembu xi hi hlulelaka hikona, leswaku va ta khutazeka va ko va tinyiketa eka xona. Naswona xa pfumelela diyavulosi a yi twisa ku vava ku fana ni leswi a swi endleke eka Yobo, na ku nga ri ni xivangelo xa leswi hi nga vaka hi swi endlile, kambe ku ri leswaku eku heteleleni xi lava leswaku vito ra xona xi dzunisiwa hi ku hlula ka hina hi vito ra xona. Tsundzuka leswaku satana u ta khatisiwa, hi mbanga yin’wana na yin’wana leyi a tlhaveke n’wana wa Xikwembu,  hambi hi nsisi wun’we lowu a nga wu susa enhlokweni ya nandza wa xona.  A ku dzunisiwe Xikwembu, hi ku avanyisa ka xona loko lulama. A swa kahle leswi humeleleke exikarhi ka ndzingo lowuya, a ve ku ponisiwa ka nhlayo leyi kulu ya vanhu lava ava hanya exihlaleni lexiya. Entiyisweni, eka tiendzo hinkwato leti Pawulo a ti endleke, ku endleke ndlela ya leswaku vanhu va twa Evhangeli. Na tshemba leswaku Pawulo a a nga ta nyikiwa nandzu hikwalaho ka swona, kambe wena na mina ni kereke ya hina, a hi ta tikuma na hi nga tiyanga loko Xikwembu xi hi tsemakanyisa eka swiyimo swo taniya evuton’wini bya hina, leswaku xi languta leswaku a hi nga xi lumbeti ku ko hi ya fika emakumo.

20.  A xa vunharhu, languta ndhuna, wanuna wa tintswalo, a nga vonanga swi ri swinene ku landza leswi n’winyi wa ngalava ni masoccha va nga vula swona, kambe a landze switsundzuxo swa Pawulo, leswi a swi huma exiluvelweni xa Xikwembu. Kambe a landze swileriso leswi loko a vone leswaku se ri xile. Swi nga endleka leswaku vanhu va nga amukeli marito lawa hi va byelaka wona yo huma eka Xiwkebu,  kambe va landza miehleketo ya vona ntsena, Xikwembu xi ta swi vona leswaku a wa hina ntirho hi endlile, eku heteleleni xi ta endla leswaku lava a va hi xandza va hi tekela ehenhla.

21.  A xa vumune, vona hi laha mubohiwa Pawulo a nga hundzuka murhangeri wa ngalava hikona, a nghena ku khutazeni ka vanhu hinkwavo lava a va sungula ku heta timbilu hikwalaho ka xiyimo lexi a va hlangana na xona. Hikwalaho ka yini leswi xana?  Loko vanhu hinkwavo va le ku voneni ka munyama ni matlavi loko ma whungiwa hi moya ni titshava ta magandlati  loko ti ba ngalava, ti yi swasya hala ni hala, kunga ri kungani, Pawulo a vona ntsumi leyo vangama yi yimile emahlweni ka yena. A ntsumi yi n’wi tisela mahungu yo huma exiluvelweni xa Xikwembu, yi ku: “Pawulo, u nga vileli, a mi nga lovi, hikuva ni fanele ku mi yisa eRhoma leswaku u ya chumayela eka Khezari. Loko hi nga swi teka hi ximunhu, Pawulo a ve un’wana wa vavanuna vo hlamarisa laha misaveni. Ntsumi yi engeta yi ku: “Hikuva na ku rhandza, naswona, hikuva u rhandza  masocha ni vatluti lava, ni va nyiketa emavokweni ya wena, a ku na un’we wa vona la nga ta lahlekeriwa hi vutomi bya yena”. Swi tive makwerhu leswaku, eka xidzedze xin’wana na xin’wana lexi u hlanganaka na xona, ku na ntsumi ya Xikwembu! Eka siku leri landzelaka, loko vanhu hinkwavo va karhele ni ku va ni gome lerikulu, Pawulo a suka a yima emahlweni, a nghohe ya yena na yi tharambukile kutani a vula rito ra Xikwembu mayelano ni ku langutela, rito leri, ri cince xiyimo xa vanhu hinkwavo.

22. Ku sukela enkarhini wolowuya, vanhu hinkwavo a va lava Pawulo leswaku a va nyika ndlela leyi va nga ponaka hi yona, katani yena a ya emahlweni a kuma hungu ra ku langutela ka vona exiluvelweni xa le henhla-henhla. A rito ra vimbirhi leri a nga ri amukela, ri ve ra ku; va ta tsendzeleka eribuweni ku ko va ya humelela exihlaleni xo karhi. Kutani va endla makungu yo endla swokarhi, va ri karhi a lava xihlale va tilulamisela ku khinsisa ngalava. Loko va tsumbula leswaku va le ku suhi ni le ribuweni, a nhlayo yo karhi ya vatluti, yi ringeta ku tsema tintambhu ta mabyatso hi xihundla leswaku va ta baleka va siya ngalava, va ya laha ku omeke leswaku va ta ponisa vutomi bya vona. Na sweswi kuve Pawulo a nga tsumbula mhaka leyi. Kutani a va tsundzuxa a ku: “Loko va nga tshami engalaveni hinkwavo, a ku na munhu loyi a nga ta pona, kutani swi va tano, a ndhuna yi nyika nawu wa leswaku a mapindza ma tsemiwa leswaku mabyatso ma ta famba. Eka siku leri landzelaka, kuve yena la nga va khongotela, a ku: “A mi se dya ntsumu ku fikela 14 wa masiku. Swi laveka leswaku mi kumanyana swakudya leswi hisaka, leswaku mi ta kuma matimba yo hlanganisa swiyimo leswi nga emahlweni.” Leswi swi twarile swinene eka vona, kutani loko va dyile, va cukumeta mindzwalo ya mavele leswaku va vevukisa ngalava.

23.  Loko ngalava yi tava yi sikile, ni loko nkarhi wa ku yi baleka wu fikile. Ku fike nkarhi wo tika, laha masocha ma tekeke matlharhi ku dlaya vabohiwa hinkwavo, hi ku chava leswaku va nga baleka,  kambe a murhangeri nkulu wa masocha, a a hlonipha ngopfu Pawulo, naswona a a lava ku ponisa vutomi bya yena, kutani a sivela vanhu va yena ku ya emahlweni ni makungu ya vona.  Hi ndlela leyi, a rito ra Xikwembu ro nyiketa vanhu hinkwavo lava nge ngalaveni emavokweni ya Pawulo a ri hetiseka.  Ku fike laha a ngalava yi nga sika, kutani mirhangeri wa masocha, a nyika mpfumelelo wa leswaku, lava swo kotaka ku hlambela va nga tlula, kasi van’wana va nga tipfuna hi timhandze ni swipetlu swa ngalava, leswi a swi petlukerile loko yi tshoveka. A mahlori a ve laya ku a ku lovanga munhu ni un’we, hambi hi ku vaviseka. Leswi swi endleke hi laha Xikwembu xi vuleke hikona. A ku dzunisiwe xona, Xikwembu xa misava hinkwayo, Xikwembu xa Pawulo, Xikwembu xa mina, Xikwembu xa wena.

24.  A hi hlayeni 28:1-10:

Kuteloko hi ponile hi ndlela yoleyo, hi byeriwa leswaku xihlale xa kona xi vuriwa Melita. 2 Vaaki va kona va hi komba tintswalo leto hlamarisa; va hi amukela hinkwerhu, va ri karhi va hi tshivelela ndzilo lowukulu, hikuva mpfula a yi na, naswona a ku ri ni xirhami. 3 Pawulo a vungavunga swihlahlana, a lava ku swi hoxa endzilweni, kambe mhiri yi huma kona hi ku twa ku kufumela, yi tsondzela voko ra yena. 4 loko vaaki va xihlale va vona nyoka leyi yi ri karhi yi lengalenga evokweni ra Pawulo, va byelana va ku: “Munhu loyi i mudlayi hakunene; hambiloko a ponile ematini, Tilo a ri nga pfumeri leswaku a hanya.” 5 Kambe Pawulo a dzudzela nyoka endzilweni, a nga vavisiwanga ni kutsongo. 6 Vona a va langutela leswaku ú ta pfimba, kumbe a hantla a wela ehansi, a fa; kambe loko va languterile nkarhi wo leha, va vona leswaku a ku humeleri nchumu xo hlamarisa eka yena, kutani va hundzula miehleketo, va ku: “Munhu loyi, i xikwembu xin’wana.”

7 Kusuhi ni xivandla lexi, a ku ri ni masimu ya ndhuna ya xihlale, leyi a va ku i Publiyo; munhu a hi amukela swinene, a hi rhurhela endlwini ya yena masiku manharhu. 8 Kambe swi kumeka leswaku tata wa Publiyo a a etlerile, miri wa yena wu hisa ni ku khomiwa hi le ndzeni. Pawulo a nghena ka yena; a khongela, kutani a n’wi tlhandleka mavoko, a n’wi hanyisa. 9 Loko mhaka leyi yi humelerile, va vabyi van’wana va la xihlaleni, va ta va hanyisiwa hinkwavo na vona.  10 Va hi fundza hi ku humesa tinyiko leto tala; kutani siku hi sukaka, va hi longelela na leswi hi nga ta swi lava eriendzweni.

25.  Ni tshiki ni hlamusela switsongo.  Languta hi laha Xikwembu hi nga hi biyelelaka hikona ni ku hi phamela hambi hi le eka swiyimo swo tika. Exihlaleni lexi xo kala xi nga tiviwi vito ra xona, Xikwembu xi lulamise vanhu va xinakulobye, leswaku va ta hlayisa vanhu va xona lava a va karhalile ni ku tsakama. Xi khumbe timbilu ta vona leswaku va va tisela ndzilu ni tihunyi, leswaku va ta worha va tinyawuxa hi wona.

26.  A xa vumbirhi, languta hi laha Sathana  nga ta ringeta ku tsekatsekisa ku tshemba ka hina eka Xikwembu hi nkarhi wo hetelela. A swi le rivaleni kahle leswaku a nyoka liya, a yi lava ku luma Pawulo, murhangeri wa le moyeni wa ntlawa, wanuna loyi vanhu hinkwavo a va sungule ku veka tshemba ra vona eka yena. Kambe vona hilaha Pawulo a nga miyela hakona a thikela Xikwembu  leswaku xi hlanganisa xiyimo lexi a a ri eka xona. A mavonela ya vanhu va le xihlaleni, a va ku; Pawulo i mudlayi loyi a nga ku khawurisiweni hi Xikwembu, kambe loko Xikwembu xi n’wi biyelerile eka nyoka ya vuxungu, va cinca miehleketo ya vona, va ku i xikwembu.

27.  A xa vunharhu, vona mbuyelo wa ku tiseketela ka Pawulo hi Xikwembu: a vitaniwile hi Governador wa tiko leriya ra xihlale, a hanyisa tata wa yena loyi a a vabya, a vula Evhangeli ni ku vona vanhu vo tala va xihlale va ponisiwa.

28.  A xa vumune, va fike ehlihlaleni na va le tinganeni, kambe va suke na va le eka xiyimo xa le henhla.

29. Loko u hlaya ku suka eka vhesi ya vu-11 u ya na yona emahlweni, a wu nga kumi laha Pawulo a nga ya thethisiwa hi Khezari wa le Rhoma, kambe a hlayisiwe kahle ni kuva ni nkarhi wo vula rito eka Vayuda ni le ka Vamatiko.

30. A hi hlayeni Vhesi 30-31:

Pawulo u hetile malembe mambirhi erhoma, a ri ni yindlu leyi a a humesa mali ku tshama ka yona, a amukela hinkwavo lava taka ka yena; 31 a a twarisa Mfumo wa Xikwembu, a dyondzisa ta Hosi Yesu Kriste a nga chavi nchumu, naswona a nga siveriwi hi nchumu.

31. A ku sukela ka papila leri ku ya fika eka ra Va-Filipiya ( Filip 1:13; 4:22), swi le rivaleni leswaku a vule rito, a endla vadyondzisiwa exikarhi ka varindzi va Khezari ni ka swirho swin’wana swa vatirhi va yena.

32.  A nkateko lowu kulu swonghasi, wu huma eku khotsiweni ka Pawulo eRhoma. Hikuva a a nga ha ntsunxekanga ku fambela tikereke,  tona ti rhumele va kombisi va tona eka yena, kutani yena a ti tsalela tipapila, leti tivekaka ti tale ntoto wa rito ra Xikwembu naswona ti fana ni tibuku letin’wana ta Bibele. A tipapila leti, ti tele hi tidyondzo to pfundza ta Xikriste, leti a hi tava hi nga ti kumanga loko a a yo cumayela hi nomo ntsena eka tikereke letiya.

33.  Tiva leswaku a buku ya Mintirho ya Va-apostolo, a yi helanga kwatsi. Swi languteka onge mutsari a a ha lava ku vulavula swin’wana, kambe a hingiwa hi leswi a a swi lulamisile ku swi endla. Swi nga endleka a ha swi lava kuya emahlweni a tsala, kambe a a ta heta malembe mangani? I lembe muni leri a ri ta vuriwa ra ku heta ka yena? A buku ya Mintirho, kahle-kahle ra ha le ku tsariweni hi mina na wena, tani hi leswi hi nga eku rhwaleni ka xileriso xa Hosi ya hina Yesu Kriste, xa ku ya emisaveni hinkwayo hi ya endla vadyondzisiwa ( Mat 28:18). Onge mina na wena hi nga tinyiketa ku fana na Pawulo.

34.  I ndzaka yikulu leyi Luka a yi siyeleke Mfumo wa Xikwembu hi ku tsala buku yo hlamarisa swonghasi. A nga ti kombisanga kumbe ku tivula leswaku hi yena mutsari wa buku leyi, kambe swi le rivaleni leswaku hi yena mutsari wa yona eku sunguleni ka yona. A xaniseke ngopfu kambe a nga lahlekeriwanga hi risima ra yena ni ku tsundzukiwa.

35.  A xilo xa risima xo hetelela. A buku ya Mintirho i buku leyi kombaka ntirho wukulu wa Moya lowo Kwetsima, endzhaku ka Pentekosta.

36.  Kutani hi fike emakumu ka tidyondzo ta hina mayelano ni Tievhangeli ni Mintirho . ha tshemba leswaku u pfunekile ni leswaku a mbilu ya wena yi pfulekile ku tirhela Hosi hi ntsaku tani hi laha va endleke hi kona va, Stefano, Filipi, Petro, Pawulo ni van’wana. Katekani.

//////////