A. MANGHENELO
(Swiphemu swa Matsalwa leswi landzelaka swi mayelano ni nguva leyi ya mahlomulo: Dan 2; 7; 9:24-27; Ez 38-39; 1Tes 4-5; 2Tes 2; Mt 24:3-31; ni Buku ya Nhlavutelo).
Tidyondzo tinharhu leti hi hundzeke eka tona a ti hlamusela hiku suka ka Ntombhi laha misaveni ni leswi nga ta endleka hi yona etilweni.
Xana ku ta sala ku humelela yini laha misaveni hi nguva yoleyo ya mahlo-mulo ke, naswona, swini nkoka kuva hi swi tiva ke?
Nguva leyi I ya nkoka swinene, ngopfu-ngopfu eka maghidi-ghidi ya vanhu lava va kalaka va nga kutsuriwangiki, lava va nga ta sala hi nkarhi wa ku vutleriwa empfukeni ka Ntombhi ya Hosi Yesu. A hi nga ta hlamusela hi vuxoko-xoko leswi nga ta sala swi humelela eka nguva leyi yo vutleriwa empfhukeni, hikuva xikongomelo xa dyondzo leyi I ku veka masungulo ya dyondzo ya ku va Ntombhi yi ti lulamisela ku ya eka nguva yo vutleriwa empfhukeni. Hi ta hlamusela ntsena leswi nga swa nkoka, hilaha va dyondzisi va tidyondzo ta Bibele va ti vekeke hakona.
Lava va ti twelaka ku hlamusela hi vuenti, hi ku susumetiwa hi Moya, va ntshuxekile ku endla tano, hi tindlela hinkwato. Hlengeleta swi tirhisiwa swa tibuku ta Bibele , leti tsariweke hi vadyondzisi va xiyimo xa le henhla, kutani, u ti nyika nkarhi wo tidyondza, u ri karhi u rhangeriwa hi Moya lowo Kwetsima, ni ku veka miehleketo ya wena eka Hosi Yesu. I dyondzo yo tsakisa swinene, kambe yi lava ku ti nyika nkarhi ni ku ti karhata swinene.
B. NKOMBO WA MALEMBE YA MAHLOMULO
(Mayelanisiwa ni vhiki leri nga ni masiku ya 7, laha siku rin’we ri yimelaka lembe rin’we, Dan 9:27).
1. MASUNGULO
- Ma ta sungula endzhaku nyana ko vutleriwa empfhukeni.
- Ma avanyisiwile hi tinguva timbirhi, laha nguva yin’we yi nga ni 3½ wa malembe. Exikarhi ka tinguva leti hi laha anti-Kriste a nga ta tshova ntwanano wa yena eka vhiki rale xikarhi (Dan 9:27).
- Xiphemu xa vumbirhi xi tiveka tani hi mahlomulo yo chavisa swinene (Nhlav 7:14).
- Ku tava nkarhi wa munyama lowukulu swinene wo chavisa, lowu nga se tshamaka wu va kona hi mpfhuka misava yi tumbuluka.
2. MINHLANGANO YA MINTLAWA YA TINXAKA
Muprofeta Daniyele u veka xifaniso lexi nga erivaleni xa tinxaka leti nga ta fuma misava hiku landzelelana, ku suka eku sunguleni ku yisa eka mahlo-mulo. Swiyenge swimbirhi swi nghenisiwile ku kombisa hilaha mfumo wa anti-Kriste ni wa Kriste yi nga ta landzela hakona.
Mfumo |
Dan 2: xifaniso |
Dan 7: xivand-zana |
Babilona |
Nhloko ya nsuku |
Nghala |
Persia-wa le xikarhi |
Xifuva ni mavo-ko ya silivere |
Bere |
Gresia |
Kwhiri ni mind-zhumba ya bu-rondze |
Nghonyama |
Rhoma I (Rhoma wa matimu ) |
Milenge ya nsi-mbi |
Xivandzana xa nghozi |
Rhoma II (Loyi a ha taka, mfumo wo hetelela wa Rhoma) |
Milenge ni 10 wa swikunwani swa nsimbhi ni vumba |
Timhondzo ta khume |
Anti-Kriste |
Ximhondzwana |
|
Mfumo wa Kriste |
Ribye ri vum-buluka ri faya xifaniso |
N’wana wa Munhu a amukela Mfumo |
(Hileswi Mark Hitchcock a swi vekiseke xiswona eka buku ya yena leyi tyhiwaka ku Makumu, leyi hume-siweke hi Tyndale House.)
Rhoma II: Vuprofeta bya Daniyele bya 10 wa swi kunwani a byi se na hu-melela, kumbe byi hlamusela mintlawa ya khume ra tinxaka leti nga ta pfuxeta Mfumo wa Rhoma, leti yimeriwaka hi khume ra swikunwani eka Dan 2, ni khume ra timhondzo eka Dan 7. Se a hi ngheneni eka mintlawa ya tinxaka ta mihlangano leyi nga tava kona eka nguva ya mahlomulo.
Xo sungula, tinxaka ta khume ta le xikarhi ta nhlangano wa Yuropa, hi tona tinga ta lawula, na ti rhangeriwa hi anti-Kriste.
Xa vumbirhi, I nhlangano wa N’walungu lowu rhangeriweke hi Rusiya, ku katsa ni matiko man’wani ya Afrika wa N’walungu (Ez 38-39). Tinxaka leti landzelaka ti nga va ti vumba xiphemu xa wona kuya hi (Mark Hitchcock, supra, pg 299):
Vito ra xikhale |
Rixaka ra namuntlha |
Rosh (Rashu, Rasapu, Ros na Rus) |
Rusiya |
Magog (Scythians) |
Asiaya wa le xikarhi na Afganisitani |
Meshech (Muschki na Kusku) |
Turkeya |
Tubal (Tubalu) |
Turkeya |
Persiya |
Irani |
Ethiopiya (Kush) |
Sudani |
Libya(Put kumbe Phut) |
Libiya |
Gomer (Cimmerians) |
Turkeya |
Beth-togarma (Tilgara-mu kumbe Tegarma) |
Turkeya |
- Ntlawa wa le Vuxeni, kuya hilaha vito ri vulaka hakona, wu ta va wu vumbiwile hi matiko yo hambana-hambana ya le Vuxeni.
3. ANTI-KRISTE
- Vito ra yena ni xitshamo xa yena
- U vitaniwa anti-Kriste ka mune (4) eka (1Yoh na 2Yoh).
- Vito ra yena leri ri kombisa leswaku mintirho ya yena ya ntshi-ma-ntshima yi tava yi lwisana na Kriste.
- Maendlelo ya yena ma katsa kuva a tisimeka yena n’winyi tani hi Kriste, swi hlamusela leswaku, uta ti endla onge I Kriste (2Tes 2:4).
- Nakambe u tiveka tani “Hi munhu wa xi-dyoho,” (2Tes 2:3) ni “Loyi wo pfumala nawu (2Tes 2:8).”
- Lomu a nga ta tumbuluka kona ni matimba
- U ta huma hile lwandle, ku suka etinxakeni, naswona u kombi-siwa tani hi ximhondzwana eka Dan 7:8.
- Xana u ta tumbuluka hile ka vanhu va rixaka rihi ke? Kuni ku ehleketelela loku kulu swinene. Kuya hi ku twisisa ka mina, u ta huma hile ka rixaka ra Islamu. Hikwalaho ka yini xana? Hikuva hi kona laha rixaka ra Abrahamu ri hambaneke kona ro sungula, kuva ni rixaka ra Xikwembu ni rixaka ro pfumala Xikwembu, naswona, tinxaka leti ta hari kona ni namuntlha.
Loko Xikwembu xi lavile ku ti endlela rixaka ra Xona hi Abrahamu, ku vele-kiwile Ishmayele wa nyama. Hiku lerisiwa hi Xikwembu endzhaku, Abrhamu u hlongorile Ishmayele leswaku a nga dyi ndzhaka leyi lumbaka Isaka, n’wana wa ripfumelo.
Ishmayele a nga zanga “a fa” kufikela eka siku ra namuntlha. Hikolaho ka vatukulu va yena, wa haya emahlweni a hanya, naswona, a vo va rixaka, kambe ko va mapimo, i vukhongeri lebyi tateke misava hinkwayo ya laha misaveni. Byi ya emahlweni byi kuma matimba ya vulawuri emisaveni hinkwayo. Ishmayele a nga heri matimba. Hi yena a nga rhanga a velekiwa, naswona, wa khorwiseka leswaku misava leyi hinkwayo ni vanhu va yona swi lumba yena.
Sathani u ta n’wi nyika matimba leswaku a rhanga emahlweni ka yena, ni kuva a ri sathani hi byakwe tani hileswi Kriste a teke tani hi Xikwembu enyameni .
- Kuti humelerisa ka yena
- Loko ku vutleriwa empfukeni swi nga se humelela, yena u tava a ri karhi a hanya kambe a nga tiveki.
- U ta siveriwa hi Moya lowo Kwetsima ku tirha endzeni ka kereke ya Kriste, ni ku va a tirha hi kereke ya Kriste (2Tes 2:6).
- U ta ti humelerisa endzhaku nyana ka ku vutleriwa empfhukeni.
- Endzhaku ko vutleriwa empfhukeni ka vanhu va Xikwembu, xiyimo ni matshamelo swi ta n’wi khoma kahle ( hita swi kuma emahlweni).
- Uta va ni matimba yo hundzula swilo, ni ya ku lerisa, ni ku koka mahlo , ni vutlhari, ni kuva munhu wo hlohlotela ripfumelo (2Kor 11:14).
- U ta sungula hi ku rhangela rin’we ra tinxaka leti nharhu ta nkoka, kutani endzhaku a rhangela hinkwato leta khume (Dan 7:8).
- U ta vavisiwa hi tlhari, a va ni xilondzo xa rifu xo chavisa onge uto fa (Nhl 13:3).
- U ta hola eka xilondzo xa rifu lexi a vangeriweke xona erivaleni hi tlhari.
- Ku horisiwa ka yena ko hlamarisa ku ta n’wi nyika xitshamo xo va murhangeri wa misava hinkwayo (Dan 7:8).
- Vanhu hinkwavo va misava va ta chava ku hloma nyimpi valwa na yena. (Nhlav 13:4).
- Mafumelo ya yena
- Loko a ha sungula u ta tikomba onge hiloko a ri munhu wa ku rhula.
- U ta sayina ntwanano wa ku rhula exikarhi ka mintlawa ya khume ya tinxaka ni tin’wani to hlaya, ku katsa na Israyele. Leswi swi ta herisa ntshikelelo lowu nga kona Evuxeni wa le Xikarhi hikwalaho ka mpfilu-mpfilu leyi nga kona exikarhi ka Israyele ni vaakelani va yena (Dan 9:27).
- Kutani, Israyele u ta pfumeleriwa ku endla magandzelo ya Hosi Xikwembu etempeleni leyi nga tava yi pfuxiwile hi vuntswha.
- Endzhaku ka malembe ya 3½ , se uta ti kombisa leswi a nga xiswona hi ntiyiso, u ta humesela erivaleni mavala ya yena ya ntiyiso.
- Nguva leyi ya vumbirhi ya malembe ya 3½ yi tiviwa tani hi ngu-va ya mahlomulo lamakulu swinene.
- Kutani, u ta tshova ntwanano wa yena na Is-rayele, u ta va siya erivaleni, ni le enkaghaleni yo chavisa, laha va nga tava vari ekhombyeni ro hlaseriwa hi tinxaka tin’wani (Dan 9:27).
- U ta nyamisa tempele ya Israyele hi ku nghena evuKwetsimelweni bya vu Kwetsimisisi, a herisa ni ntirho wa magandzelo ya Hosi Xikwembu (Dan 9:27) naswona, hiku seke-teriwa hi muprofeta wa mavunwa, u ta yimisa xifaniso kolaho, lexi vanhu hinkwavo va nga ta boheka ku xi gandzela (Dan 12:11 na Nhlav 13:15).
- Ku ya emahlweni, u ta fuma hi voko ra nsimbi ni tihanyi ta satha-ni.
- U ta ti rihisela ngopfu-ngopfu eka vanhu va Xikwembu, lava va nga tava va amukerile Hosi Yesu Kriste tani hi Hosi ni Muponisi wa vona endzhaku ko vutleriwa empfhukeni. U ta nyikiwa mpfumelelo wo hloma nyimpi a lwisa ni ku hlula vakwetsimi ku ringana mune wa makume ya tinhweti na timbirhi . (Nhlav 13:5).
- U tava ni xivindzi xo sandza ni ku rhukana Vito ra Hosi Xikwem-bu (Nhlav 13:5).
- U tava ni matimba ya vulawuri ehenhla ka vanhu hinkwavo, va tinxaka hinkwato, va tindzimi hinkwato, ni matiko hinkwawo. (Nhlav 13:7).
- Maphorisa ya yena ni mavuthu va ta fuma misava hinkwayo hi voko ra nsimbi.
4. MUPOROFETA WA MAVUNWA
- U ta huma emisaveni, leyi Hosi Xikwembu Xi nga yi hambaniseke ni lwandle, Xi yi veka etlhelweni tani hi vutshamo bya munhu (Nhlav 13:11).
- Muprofeta I nomo wa Hosi Xikwembu, kambe muprofeta loyi wa nyama u ta va nomo wa dragona, na diyavulosi ni hosi ya misava, yena anti-Kriste.
- Xiandla ni voko ra anti-Kriste hiswona swi nga ta fuma tinxaka hi-nkwato, kasi muprofeta wa mavunwa yena u ta va nomo wa yena hi ku dyondzisa tidyondzo ta yena. Vata tirhisana ku-fana na Muxe na Aroni.
- Xana muprofeta wa mavunwa u ta huma eka rixaka rihi ke? Se ku vile ni vaprofeta vo hlaya swinene, eminkarhini ya Testamente ya Khale swin’we ni le minkarhini ya Testamente Leyintshwa. Ava huma eri-xakeni leri a ri fanele kuva rona nomo wa Hosi Xikwembu, ku nga varhangeri va ximoya va tiko ra Xikwembu, kambe va fularhela Xi-kwembu hikwalaho ko ti lavela ndhuma ni rifuwo kufana na
Se hi nga vula leswaku u ta huma ekerekeni leyi fularheleke ripfumelo , leyi nga tava ni ndhuma ni nkucetelo emisaveni hinkwayo, leyi nga ta koka vanhu va yi landzela ku suka eka vukhongeri bya swa laha misaveni, yi va hlengeleta eka kereke leyi nga ni nkucetelo wa vukhongeri bya ka sathani, leyi nga tava ni ntirhisano na anti-Kriste, eka mfumo wa yena wun’we emisaveni hinkwayo. Ndzi kota ku ehleketa hi yona kereke leyi eka masiku lawa hi nga eka wona, leyi yelanaka ni leswi boxiweke laha henhla, kambe a ndzi nge boxi vito ra yona.
- U ta endla swikombiso ni mahlori layo tala, hambi ku xikisa ndzilo hile tilweni, kufana ni leswi muprofeta Eliya a swi endlike emahlweni ka vanhu lavo tala (Nhlav 13:13).
- Uta sindzisa leswaku vanhu hinkwavo va vekiwa mfungho emavo-kweni ya vona ya xinene kumbe emimombyebi ya vona, kuri ku hlambuluka emahlweni ka vanhu hinkwavo leswaku anti-Kriste I Xikwembu xa vona.
- A swi nga koteki ku xava hambi ku xavisa loko u nga ri na wona mfu-ngho, lowu ku nga vito ra xivandzana, kumbe nhlayo leyi yimelaka vito ra xona(Nhlav 13:16,17).
Nhlayo I 666. Ntsevu I nhlayo ya munhu, hikuva u tumbuluxiwile hi siku ra vuntsevu. Nharhu I nhlayo leyi yimelaka vunharhu bya Xikwembu. Hiko-kwalaho, vunharhu bya ntsevu byi yimela xikwembu munhu, ku vutla ndzhawu ya Xikwembu. Ntsevu loyi wa vumbirhi ni loyi wa vunharhu, na tona tiyimela swi munuhatwa (swiphemu) swimbirhi swa vun’we bya lava nyameke, ku nga: sathani ni muprofeta wa mavunwa. (Nhlav 13:18).
5. KU HAXIWA KA EVANGELI EKA NGUVA YA MAKLOMULO
- Kusukela eku tumbuluxiweni ka misava ya hina, Xikwembu xi vile ni makungu yo ti endlela tiko ra Xona, ku nga Ntombhi ya Jaha ra Xona, naswona, a Xi zanga xi hela matimba kumbe ku wisa eka makungu ya Xona, nakambe, Xa ha taya emahlweni ni makungu ya Xona hi nkarhi wa mahlomulo. Hi ku tala, a minkarhi yo tika, hiyona yi nga ni nkateko wo humesa mihandzu eka Evhangeli.
- Hambileswi Ntombhi ya Kriste yi nga tava yi sukile, rito ra yona ri nga ha twari, Moya lowo Kwetsima wu taya emahlweni wu tirha etim-bilwini ta vanhu, wu va kaneta, wu va xavelela, wu va tsundzuxa ma-rito ni vumbhoni bya vanghana ni va rhandziwa va vona.
- Naswona, ku tava ni tibuku to tala swinene ni swin’wani swa electro-niko swa tidyondzo ta ximoya. Henhla ka hinkwaswo, mutsundzuxi wo antswa wa vanhu, ku nga Bibele, yi tava yiri kona, ku katsa ni leti tsala-tsariweke hi nkosikazi, vatswari, vakokwani ni vanghana. Han-dle ko kanakana, endzhaku ka nkarhi, anti-Kriste u ta lerisa leswaku ti hisiwa ni ku herisiwa, kambe ku tava ni masalela ya tona, kutani vata tidyondza.
- Ku vutleriwa empfhukeni ku tava ni nhlohlotelo lowu kulu swinene eka lava va nga ta va va twile Evhangeli, kambe va ala ku amukela Yesu tani hi Hosi ni Muponisi wa vona, kumbe vaku nkarhi wa ha tele.
- Naswona, ku tava ni vaprofeta vambirhi va Xikwembu, va matimba swinene, lava va nga tava nomo wa Xikwembu, va chumayila ema-tshan’weni ya Xona. Hambiswiritano, hungu ra vona a ku ngavi Evhangeli yo ponisiwa, kambe ri tava hungu ro tivisa ku avanyisa ka Xikwembu, ku tava hungu leri nga ta ka ri nga kanetiwi, leri nga ta va vumbhoni bya ku Xikwembu xa hanya hakunene, naswona, Xile ka vulawuri nile ka nkarhi wo hetelela wa vukarhi bya sathani.
Xana ku tava kuri vamani ke? Ku tava lava va fanaka ni Yohani Mukhuvuri, Evhangeli ya vona yi ta fana niya vaprofeta va Testamente Leya Khale, ku nga Evhangeli ngopfu-ngopfu ya Muxe na Eliya , hikuva ku vile vaprofeta lava mintirho ya vona ayi yelana niku kutsuriwa ka vanhu va Xikwembu eka ntshikelelo wa sathani, hiku tirhisa mahlori ni swikombiso. Nakambe, va humelerile na Hosi Yesu entshaveni, vari karhi va burisana hita ku vam-biwa ni ku tlhandluka ka Yena. Hikokwalaho, ntirho lowu wu tava wu yi-mela mintirho ya timbhoni leti timbirhi, kambe kutava ku nga pfukanga vaprofeta va Testamente Leya Khale (Nhlav 11:1-12).
- Tani hi mbuyelo, mintshungu yo tala yi ta hundzukela eka Hosi Yesu.
- Vunyingi bya vana va Xikwembu lava nga tava va ha kutswariwa ra vumbirhi va ta landzula ku amukela mfungho wa xivandzana, kutani, va ta xanisiwa ni ku dlayiwa. Kutani, va ta susiwa hi tintsumi, va tisi-wa eXiluvelweni xa Xikwembu. Kutani, vata ti katsa ni swivumbiwa swale tilweni va dzunisa Muponisi wa vona. Haleluyaaa!
Kutani un’wana wa vakulukumba a ndzi vutisa a ku: “Lava ambaleke tinguvu to leha leto basa i vamani xana? Va huma kwihi xana?” Ndzi ku ka yena: “Swo tiva hi wena, Hosi yanga.” Hiloko a ku ka mina: “Lava, hi lava humaka eku xanisekeni lokukulu; va hlantswile tinguvu ta vona, va ti basisile hi ngati ya Xinyimpfana. (Nhlav 7:13,14.)
6. NYIMPI YO LWISA ISRAYELE HI GOGO NA MAGOGO
- Rusiya ni mi nhalangano ya yena, hilaha se yi boxiweke hakona eku sunguleni, yi ta hlangana yi lwisa Israyele.
- Leswi swi ta humelela kusuhi ni makumu ya nguva leyo sungula ya mahlomulo, hambi leswi van’wani va swi veka emakun’wini ya ma-hlomulo.
- Xikongomelo xa nhlaselo/nyimpi a xile rivaleni, kambe ku ngava ku hlasela ka mi nhlangano ya anti-Kriste eka rixaka leri endleke ntwa-nano na Xikwembu. Nakambe, ku nga va ku hambana hi tindzimi , kumbe makwanga ya misava ya vona, tshomba ra vona, kumbe ku tikombisa matimba.
- Israyele a nga ta wu vona ntlangu eka vuthu leri ra matimba swo-nghasi, kambe Xikwembu Xi ta nghenelela, vukarhi bya Xona byi ta wela ehenhla ka vuthu leri ri herisiwa. Leswi swi hlamuseriwile ni ku vekiwa erivaleni eka Ez 38:1 kuya fika eka 39:24. Hi endlele leri, Xikwembu xi ta tirhisa ku tseka-tseka ka misava, xihangu, mintungu ni ku lwa hi xivona eka tinxaka leti nga tava ti nghenelerile. Ntikelo ni mpimo wa masalela ya matlharhi eka nyimpi ya kona swi tava matutu vana va ntavasi, lero Israyele uta swi tirhisa ku ringana malembe ya nkombo ku endla “ndzilo” hi wona. Leswi swi nga va swi vula leswa-ku va ta vuyeriwa hi xuma lexikulu swinene hi nyimpi leyi va nga tava va nga yi lwanga vona.
Hi nyimpi, Xikwembu Xita tikombisa eka Israyele, nile ka tinxaka hinkwato leswaku Xona xa hari eka vulawuri, ni leswaku, nkarhi wo khatisiwa ka Is-rayele hikwalaho ka ku Xi fularhela se wu gimetiwile. (Dyondza swi ava-nyiso swimbirhi leswi boxiweke laha henhla .)
7. MALEMBE YA 3 1/2 YO HETELELA
Nkarhiwun’wana, u nga tshuka u ehleketa kuri ndzhaku ko hluriwa loko chavisa swonghasi, laha matimba ya voko ra Xikwembu mati kombiseke hakona diyavulosi uta swi amukela ku hluriwa ka yena, ni ku swi twisisa leswku a nge yimisani ni Xikwembu Hosi ya Matimba hinkwawo, kutani a baleka a nyamalala laha misaveni. Kambe a swingavi tano. Malembe ya 3 1/2 yo hetelela ya mahlomulo yo chavisa uta famba hinkwako- nkwako a ringeta hi matimba ya yena hinkwawo leswaku ahlula nyimpi in Ku teka tiko. Hikokwalaho, tani hilaha swivriweke hakona ekusunguleni, ngva leyi yi tiveka tani hi Nguva ya Mahlomulo Lamakulu. (Nhlav 7:14), lero hingu-va leyi, lava vangata ala mpfungho wa Xivandzani vata-dya makhombo va xeva hi nhlomulo.
Kutani, eku heteleleni ka makumu ya nkombo wa malembe Ku fuma ka sa-thani Kuta ti kombikisa, kutani nkarhi wutava se wufikile wa leswingata landzela swa nguva ya Xikwembu, Ku nga ku vuya Ka Kriste ra vumbirhi ni mfumo wa Yena wo rhula wa malembe ya 1000 laha misaveni.
Hikokwalaho, mahlomulo lamakulu yo chavisa mafanele matekiwa kuri switlhavi swa ku veleka, leswi rhangelaka ku tlhela ku velekiwa nakambe ka Ntanga wa Edheni.
//////////