A. XIKWEMBU I MUNHU
Xana I xifaniso muni u xi vumbaka emiehleketweni ya wena hi mayelano ni Xikwembu xana? Leyi I mhaka ya nkoka swinene hikuva swita ku pfuna ku va u kota ku ti yelanisa na Xona (Vuxaka lebyi u nga tava na byona na Xona, ma ti twelo lawa u nga tava na wona hi Xona, swa ku kumbe u ta Xi tshemba hambi ku Xi chava).
Loko va hedeni va vhumba ni ku endla swifaniso swa swikwembu swa vona hilaha va swi ehleketaka hakona, va swi endla no swi veka e ti tempeleni ta vona. Muendzi a nga swi chava hikuva, hakanyingi swi languteka swi bihile na ku va swivandzani swa tihanyi.
Xana u vona Xikwembu tani hi xivandzani lexi lavaka ku ku dlaya xana, kumbe muavanyisi wa mbilu yo dziva, loyi a xopelaka hambi xidyoho nyana evutonwini bya wena leswaku a ku khatisa hi tihanyi hikwalaho ka swona ke? Loko swiritano, u ta Xi tsukula u Xi tshika, kumbe ku dzuka u Xi baleka. Kambe e-e, a swi tano, mahungu lamanene hileswaku Xikwembu Xi fana na hina hi ti ndlela to tala ngopfu. Xo sungula, Xona i munhu loyi a nga ni ndyangu. Xona I Tatana, naswona Xona I N’wana, nakambe Xona I Moya Lowo Kwetsima (kufana na manana). Ndyangu wa Xona wu nga fananisiwa ni wa wena; kambe wona wa antswa swinene, hikuva endyangwini wa Xona akuna timholovo, hambi vu-khamba kumbe ku vulavula mavunwa, kambe kuna ku rhula ni ku navelelana leswinene, naswona, loko u hundzuka n’wana wa Yena, u nga wisa endyanguini wa Yena wa rirhandzu.
B. XIKWEMBU I XIN’WE
Yingisa Israyele, Hosi Xikwembu Xa hina, I Hosi yiri yoxe, akuna yin’wana. (Dut 6:4).
Hosi Xikwembu hi mina ntsena, akuna un’wana, ehandle ka mina, akuna Xikwembu xin’wana. Ndzi ta ku nyika matimba, hambi leswi u nga ndzi tiveki; (Es 45:5).
Eku sunguleni vanhu hinkwavo a va switiva leswaku kuna Xikwembu xin’we, Xikwembu mutumbuluxi, kambe hikuva va landzurile ku Xi tirhela na ku Xi gandzela, va sukile va ya kule na Xona. Eku heteleleni, a va ha kalanga va Xi tiva nakambe.
Hambiswiritano, va hari ni xilaveko xa matimba swinene kutlula vona vinyi, hikuva hakanyingi va nghenile emiringweni ya tinxaka-xaka, leyi nga va heta matimba, leyi nkarhi un’wana yi nga va vangela rifu. Hikokwalaho, vanhu lava tlhariheke swinene exikarhi ka tinxaka-nxaka, va sungurile kuendla vulavisisi (va dya marhambu ya nhloko) va tiendlela swikwembu swa vona, leswi endliweke hi swifaniso hi laha va ehleketaka hakona emianakanyeni ya vona, ni swihari swa magandzelo, van’wana hambi ku gandzela hi vana va vona.
Hi ku landzela, va sungurile ku hangalasa swikwembu swa vona swa swi vatliwa eka vanhu hinkwavo lava nga va rhendzela, hi mukhuva wo lowo, tinxaka-xaka ti sungurile ku va ni swikwembu swa hava, un’wana ni un’wana ava ni xa yena – va hlambanya hi swona. Tinxaka tin’wana tivile ni swikwembu swo hambana – hambana leswi a va swi gandzela, va khongelela rihanyu, mbeleko, mpfula, ku sirheleriwa, ni swin’wana. Tin’wana tinxaka nakambe, a ti gandzela mimoya ya vafi va vona, kumbe dyambu, n’weti ni tinyeleti.
Xikwembu le xi nga huhutela Bibele, Xi vula eku vonakaleni leswaku Xona hi Xona Xikwembu xiri Xoxe ntsena, ni leswaku lava va gandzelaka leswi vuriwaka swikwembu, hi ntiyiso va ghandzela mademona na va nga swi tivi.
E-e, ku hava, kambe ndziri: Loko vamatiko va gandzela, va gandzela mademona, a va gandzeri Xikwembu,. Kutani a ndzi lavi leswaku mi va ni vunakulobye ni mademona. (1Kor 10:20; Languta ni le ka Dut 32:17; 2Tikro 11:15).
Kuna xivangelo xo hlantsweka kuri hikwalaho ka yini hi tsaka kuva kuri ni Xikwembu xin’we ntsena. Loko a kova ni swikwembu swo tala, xana a wu ta gandzela xihi xa kona xana? A hi ta rhanga hi ku swi pimanisa, kutani hi hlawula lexi hi xi vonaka xiri xo antswa eka hina. Leswi a swi ta vanga mpfilu-mpfilu ni tinyimpi, swi vanga mbitsi ya vusweti bya le ndzeni. Kambe e-e, kuna Xikwembu xin’we ntsena, naswona Yena u hetisekile hi matlhelo hinkwawo, hikokwalaho, akuna xilaveko eka hina xi nga hi endlaka leswaku hi lava xikwembu xin’wani xo antswa.
C. XIKWEMBU XIKONA HILA KU NGA HERIKI
Kutani Abrahama a byala murhi wa “Tamarisiki” e Berexeba, a khongelela kona Hosi, Xona Xikwembu lexi nga kona hi laha ku nga heriki. (Gen 21:33).
Loko tintshava ti nga si va kona, ni loko u nga si tumbuluxa misava ni le swi nga ka yona, U vile Xikwembu, naswona wa ha tava Xona hi laha ku nga heriki. (Ps 90:2).
(Langutisa ni le ka Isaya 40:28, Ps 102: 24 – 27).
Swilo leswi nga ni masungulo ni ma hetelelo swi kumeka exikarhi ka ntumbuluku. Nkarhi wu ve kona eku tumbuluxiweni. Kambe Xikwembu Xirhangile Xi va kona ntumbuluku wu nga se va kona. Hi yena mutumbuluxi wa nkarhi, kambe Yena a nga na nguva, Yena U le handle ka nkarhi, hilaha ku nga heriki. Eka miehleketo leswi a swi twisiseki, kambe swi amukeleka ntsena hi ripfumelo.
D. XIKWEMBU XI NA MATIMBA HINKWAWO (OMNIPOTENT)
Eku sunguleni Xikwembu Xi tumbuluxile matilo ni misava. (Gen 1:1)
We Xikwembu, ndza swi tiva, a wu tsandziwi hi nchumu, leswi u swi boheke, a swi kanetiwi. (Yob 42:2).
Yesu a va langutisa, aku: loko va ri vanhu, leswi swa va tsandza, kambe Xikwembu xona a xi tsandziwi hi nchumu. (Mt 19:26).
Munhu u kota ku tirhisa swi tirhisiwa leswi kumekaka emisaveni kuva a kota ku endla swilo swo tala swo hlamarisa, hambi kuri lava swi bamu-bamu la va kotaka ku tsemakanya mpfuka ku ya etinyeletini, kambe va tsandzeka ku tumbuluxa ndzhoho ya sava hambi wu ri wun’we. Ku tumbuluxa xo karhi, swivula kuendla xo karhi na u nga tirhisanga nchumu. Xikwembu a xi nga khomanga nchumu evokweni ra Xona loko xi tumbuluxa tilo ni misava. Swivula leswaku Yena a nga kota kuendla xin’wana na xin’wana lexi Yena a xi lavaka. Lowu I nchavelelo wa ntiyiso, wo hlamarisa eka lava lumbaka Yena, hikuva swivula leswaku Yena wa swikota ku hi phamela eka xilaveko xin’wana ni xin’wana lexi hi nga na xona. Yena u kotile ni ku pfuxa ni munghana wa Yena Lazaro exikarhi ka sirha hambi leswi se a ku hundzile masiku yo hlaya na se a hundzile emisaveni:
Kute loko a vurile sweswo, a huwelela hi rito leri tlakukeke aku: “Lazaro, humela e handle!” Kutani mufi a huma a tsondzeleriwile milenge ni mavoko hi malapi, mombo wa yena wu bohiwile hi duku. Yesu a ku ka vona: “N’wi ntshuxeni leswaku a kota ku muka. … (Yoh 11:43, 44).
E. XIKWEMBU I RIRHANDZU
Loyi a nga riki na rirhandzu, a nga tivi Xikwembu, Hikuva Xikwembu i rirhandzu. (1Yoh 4:8).
Hikokwalaho, há tiva ni ku tshemba rirhandzu leri Xikwembu xi nga na rona eka hina. Xikwembu i rirhanzu, kutani loyi a tshamaka erirhandzwini, u tshama eka Xikwembu, na Xikwembu xi tshama eka yena. (1Yoh 4:16).
Eka tindzimana hinkwato, “rirhandzu” ri tirhisiwile tani hi vito ku nga ri kufana na loko hi ku, Xikwembu I: “N’winyi wa Matimba hinkwawo .”
Tani hi vanhu, hi nga swi kota ku rhandza van’wani, hi endla rirhandzu, kambe I Xikwembu xi nga rirhandzu. Hi nga vula hiku “Maria u sweka makhekhe yo nandziha ya chokoleti ku ti hanyisa” swivula leswaku yena I musweki wa kahle, kambe yena a hi khekhe ra chokoleti. Muavanyisi u tirha hi vululami, kambe yena a hi vululami; swi nga koteka a ri ni ximbilwa-mbilwana, kumbe a ri ni mankolo ku fika laha a nga koteki ku enela eka xitshamu xa ku avanyisa.
Hambi swiritano, Xikwembu hi xona n’winyi ni munyiki wa rirhandzu; rirhandzu ri ya emahlweni ri khuluka ku suka eka Xona, ku suka exitshan’weni laha Xitshameke kona exiluvelweni, ematilweni. Hinkwaswo leswi Yena a swi kunguhataka na ku swiendla I nkatsakanyo wa rirhandzu.
Eka Testamente ya khale, matimba ya Yena, ku kwetsima ni vululami swi tiyisisiwile, kambe eka Testamente Leyintswa, rirhandzu ra Yena ri kombisiwile erivaleni ngopfu-ngopfu hikuva a ti endlile mhamba ya swidyoho swa hina.
Munhu u fanele a gayela hi vu-enti swinene mhaka leyi, naswona u nga ha dyondza swiphemu swa Matsalwa lama tani hi 1 Kor 13 kuva u kota ku twisisa hi vu-enti miehleketo ya Hosi.
Ku yisa emahlweni u dyondza hi ku ti twela ka wena
- XIKWEMBU XI TIVA HINKWASWO (1 Yoh 3:20; Yob 37:16: Ps 147:5).
- XIKWEMBU XIKONA HINKWAKO (Ps 139:7 – 10).
- XIKWEMBU XI KWETSIMILE (Es 6:3; 1 Pet 5:16).
- XIKWEMBU XILULAMILE (Ps 145:7; Zof 3:5).
//////////