2008-04-12.
1.
A dyondzo leyi hundzeke hi vula-vule hi ndhambi leyi kulu leyinga tata misava hikwayo.
2.
A hi voneni leswi nga humelela endzhaku ka ndhambi vana va Nowa va velekile vana, na vona vaveleka vana.
Ku fika laha vanhu va misava vanga andza ku fika ma zana-dzana ya vanhu. Swoswi loko Xikwembu xi tumbuluxa swivumbiwa, xi swi lerisile leswaku swi tswalana, swi andza swi tata misava. Loko vona va yingisile, xana va kotile ku hangalaka va ta ta misava? A hi dyondzeni eka Genesa 11:1-9:
1.“Khale vanhu hinkwavo emisaveni a va vulavula ririmi rin’we, leri a ri ri ni marito yo fana. 2.Loko va ri karhi va tsendzeleka evuxeni, va kumile rivala etikweni ra Xinara, kutani va aka kona. 3.Kutani va byelana va ku: :Tanani, a hi endleni switina, hi tlhela hi swi hisa swinene”. Kutani ematshan’weni ya maribye va tirhisa switina, va swi khomanisa hi ntita. 4.Kutani va ku: “A hi tiakeleni muti, hi aka ni xihondzo lexi nga ta dliva tilo, leswaku hi ta tiveka, hi ta ka hi nga hangalasiwi emisaveni”. 5.Hiloko Hosi Xikwembu xi rhelela xi ta vona muti ni xihondzo lexi vanhu va tiakeleke xona, 6.kutani Hosi Xikwembu xi ku: “Vanhu lava i van’we, naswona va vulavula ririmi rin’we; kutani lawa mo va masungulo ya leswi va nga ta swi endla. Xin’wana ni xin’wana lexi va nga ta lava ku xi endla, xi nge va tsanzi. 7.A hi rheleleni, hi ya pfilunganyisa ririmi ra vona, leswaku vata ka va nga ha twanani loko va vulavula.” 8.Kutani Hosi Xikwembu xi va hangalasa va suka emutini lowu, va ya emisaveni hikwayo, va tshika ku aka muti. 9.Hiloko muti wa kona wu thyiwa vito ra Babele, hikuva Hosi Xikwembu xi pfilungayisele kona ririmi ra vanhu va misava hinkwayo, xi va hangalasa va ya emisaveni hinkwayo.”
3.
Vonani ku homboloka ka lowo biha. A venga swi vumbiwa hi rivengo ro biha. Minkarhi hinkwayo ata ni makungu ya ku lovisa. Exikarhi ka nkari lowu hundzeke na ndhambi leyikulu yi nga se va kona, u tisile ku hambana exikarhi ka vanhu. Leswo swi tisile eka munhu un’wana na un’wana kuva a ti hanyela ni ku venga vaakelani. A va nga ri na rirhandzu un’wana eka un’wana na swona va dlayana. Un’wana na un’wana a a tilavela misava hinkwayo kuva yi va ya yena. Hikokwalaho Xikwembu xi tisa ndhambi leyikulu leyi nga tata misava hikwayo hi mati. Vanhu hinkwavo va file ntsena Nowa ni ndjangu wa yena.
4.
Nowa ni vana va yena na vingi va yena vabyele vana va vona leswi nga humelela. Na swona va vatsundzuxile leswaku va nga vengi vamakwavo va xinuna ni va xisati kambe va va rhandza ni ku hanyisana hi ku rula swin’we na vona. Satana u vonile leswi a tlhela a tiva leswaku a va nga n’wi yingisi loko a nga tlheli a ringeta kuva ringa leswaku va dlayana hi xivona. Na swona a a nga va lavi va endla ku rhandza ka Xikwembu kuva va hangalaka va ta ta misava tani hi leswi Xikwembu a xi va lerisile swona. Sathana a a lava leswaku vanga yingisi Xikwembu leswaku Xikwembu xi tlhela xi va khatisa kumbexana ku va herisa hinkwavo. Sathana a a endle makungu mantshwa a ku ka vona; “swi sasekile kuva mi rhandzana ni kuva mi hlayisana. Hikuva loko mi rhandzana a minge hangalaki mi hambana. E.E. Patsanani mi tirha swin’we mitava ni matimba na swona mita xiximiwa hi matiko. Hikokwalaho vana va n’wina ni vatukulu va n’wina va ta ti kurisa hikola ka n’wina. Miyelani ni minyika switsundzuxo “endlani switina swotiya miti akela doropa lerikulu kuva xihondzo lexo leha ngopfu. Leswo swi tava swinene eka n’wina” Oh! Sathana a tlharihile anga vuli leswaku: “Tshikani ku yingisa Xikwembu”, kambe u vanyike makungu yo languteka ongi i vutlhari vona a va pfalekile mahlo yo vona leswaku ku landza makungu lawa swi va yisa eku dyoheleni ka Xikwembu. Va sungurile ku ti endlela switina kutani va aka xihondzo hi ku twanana.
5.
A va ri ni magungu yo aka xihondzo lexi nga ta dliva tilo laha Xikwembu xi tshamaka kona. A vaya emahlweni va lava ku ringana na Xikwembu. A vanga lavi leswaku xona xiva langutela ehansi nikuva xiva fuma. E.E. kambe a va lava kuva henhla va ringana na Xikwembu.Eka maendlela lawa a va ri van’we. Laha hi vona xidyoho xa ku tikurisa lexi Xikwembu xi xi vengaka ku tlula swidyoho hinkwaswo leswi munhu a nga swi endlaka. Xidyoho lexi va xi endlaka swoswi xi tlula xidyoho lexi vanga xi endla endzhaku ka Ndhambi.Ndzhaku ka Ndhambi avo dyohelana vona hi ku va va dlayana. Kambe swoswi va dyohela Xikwembu hi xiviri hi kuva va lava ku khandziya laha xona xinga kona. Ina vona a va nga enetisekanga hi misava leyi xiva nyikeke yona ku tshama eka yona. E.E. vona ava lava ku tshama laha Xikwembu xi tshamaka kona.
6.
Swoswi a hi voneni leswi Xikwembu xa matimba xinga swona. A swi vevukile eka xona ku yimisa makungu ya vona yo biha. Kambe Xikwembu a xiri ni makungu ya kahle leswaku va hangalaka va hambana. I mani exikarhi ka hina la tlhariheke swinene? Xana wena u tlharihile swinene? Xana unga swi kota ku tirhisa vutlhari lebye va vula vula tindzimi to hambana? E.E. I Xikwembu ntsena xi nga ehleketaka hi makungu lawa, ya ku endla hi vutlhari. Xi veka tindzimi tintshwa emiehleketweni ya vona. Hi ku hantlisa va tiva va vula vula tindzimi leti va nga ti dyondzangiki hambi ku ti vula-vula endzhaku. I mani exikarhi ka hina a hleketaka hi ririmi rintshwa, nga kona na un’we. Ehleketa ntsena hi nkarhi lowu va tekaka vana va hina leswaku djondza ririmi ra hina vatswari. Kambe Xikwembu xinga ehleketa hi tindzimi totala hi nkarhi un’we ntsena. Se xi ti veka emiehleketweni ya vanhu kutani va sungula ku vula-vula hi tindzimi tintshwa na va ngati luma lumi. Oh, loyi wa matimba hinkwavo ni vutlhari i Xikwembu.
7.
Wa nga vona tintswalo ta Xikwembu: A xi va khatisanga hambi ku dlaya ni un’we wa vona, xi lave ndlela ya kahle. Ku nga ri kungani un’wana a nga ha swi koti ku twa un’wana loko a vula-vula. A muaki wa switina, loko a kombela leswaku a munyiketa switina swin’wana a mupfuni wa yena a a mu nyika mati. Ku nga ri kangani a ntirho wa ku aka wu yima, kutani vaaki hinkwavo va xika ehenhla. Lawaya a ku ri makumo ya xihondzo. A xihondzo lexi a xi languteriwe leswaku xi tisa vudumo eka vona, xi lo tisa ntsena tingana. Kutani hinkwavo vatukulu va vona loko va hundza hi le ku suhi a va ta komba hi ti ntiho va ku; “ a hi tingana leti, vakokwa wa hina va sungule leswi kambe a va hetanga”
8.
Vanhu lava ava vula vula ririmi rinwe swoswi va twanana. Vari ntlawa unwe. Va vonile leswaku a swi pfuni nchumu kuva haha tshama ni lava va vula vulaka tindzimi tinwana. Ntlawa un’wana na un’wana lowu vula vulaka ririmi rinwe va tekanile va famba swinwe va suka eka xihondzo va xa tindhawini to hambana. Vona va hangala kile va ta ta misava kuya hi leswi Xikwembu u a xi va lerisile swona. Hi ku phinda Xukwembu xi tikombisa na xiri Xikwembu xa vutlhari. Ha vona nakambe leswaku mhaka ya kahle i ku xirhandza na ku va hi xi tirhela.
9.
Mhaka yinwana hi yi dyondzaka eka matsalwa lawa. Xikwembu xi hi hlavutela leswaku hi tiva laha tindzimi ti humaka kona. Hikokwalaho u nga twisisa leswaku hikwalaho ka yini hi vula vula tindzimi to hambana.
10.
Hi ni tindzimi to tala emisaveni leyi kambe matiko hinkwawo ma endliwe hi Xikwembu xin’we. U nga vona vusiwana lerikulu ra matiko layo tala, lama nga tiviki Xikwembu xa matimba ni vutlharhi hinkwabyo. Sathana wa haya emahlweni ku hambanisa munhu ni Xikwembu. Yena uri: “E.E., a swi bohi leswakku u tirhela Xikwembu, mi matiko yo hambana un’wana na un’wana a a gandzeri vafi va ka vona. Tiko rin’wana ni rin’wana a ri gandzeri swikwembu swa rona”. Hikuva tiko rin’wana ni rin’wana ri tirhela vafi va rona, tiko rin’wana ri venga rin’wana kutani ma lwa. Loko hi tshika ku gandzela vafi va hina, swikwembu swa hina, hi gandzela Xikwembu mutumbuluxi hi ta vona leswaku hi vamakwerhu va xinuna ni va xisati hambi hi vula vula tindzimi to hambana.
11.
Emahlweni ka dyondzo ya hina, hi ta vula-vula hi misava leyintshwa leyi Xikwembu xi nga ta yi tumbuluxa rin’waana siku. Hosi yi kona eku dyondzisa swoswi matiko hinkwawo kuva ma yi tiva ni ku yi tirhela. Yi tirhisa tindlela to tala ku endla sweswo. A tirhisa munhu ku vula vumbhoni eka van’wana, tatana endjangwini a fanele ku byela vana va yena hi ta Xikwembu. Mamana a fanele ku byela vana va yena ndlela leyi a nga tiva Xikwembu ha yona.
Vanghana a va byelani ndlela leyi va tirhelaka Xikwembu ha yona. Ku na tikereke to tala emisaveni hinkwayo, tin’wana ta dyondzisa hi ku khanyisa ku tiva Xikwembu ni ndlela ya ku xi tirhela ni leswaku u nga xi kumisa ku yini.
Kambe ku na tin’wana leti dyondzisaka tidyondzo to hambuka leti hambukisaka vanhu kule na Xikwembu. Vafundhisi “va Risi” va dyondzisa vanhu tidyondzo to hambuka leti ha tona siku rin’wana va ngata yima emahlweni ka Xikwembu va avanyisiwa. Ndlela ya Xikwembu na swona ya dyondzisiwa hi tihlamuselo ta ti buku ta va kriste hi mabayisikope ya swifaniso eka maradio ni ka tihlamuselo ta mahungu eka ti TV. Emisaveni hinkwayo siku rin’wana na rin’wana vanhu va matiko hinkwawo va twa hi ta Xikwembu. Vanhu lava amukeleke Hosi Yesu tanihi un’we loyi a rwaleke swidyoho swa vona exihambanwini va cinca timbilu ta vona ti fana ni mbilu ya yena, vanhu lava va ehleketa kun’we hambi loko va vula vula tindzimi to hambana. Hosi Xikwembu siku rin’wana xita herisa misava leyi, endzhaku ka swona xi ta ti komba eka vanhu lava xi rhandzeke na ku xi tirhela hi ku va pfuxa emasirheni, va ta hanya hi ku rhula na xona eka misava leyintshwa hilaha kunga heriki. Xilo xa risima eka Xikwembu, a hi ku fuwisa nwina tiko ra machangana, ma Zulu, ma Suthu kumbe valungu kambe ku fumisa loyi a xi tivaka na ku xi rhandza Xikwembu mutumbuluxi ni muponisi wa yena. Eka misava leyintshwa ya Xikwembu, a vanhu va Xikwembu va ta vula vula ririmi rinwe, na swona vata rhandzana.
12.
Lawa i mahetelelo ya dyondzo ya xihondzo xa Babel. Eka tindyondzo leti landzelaka ti ta vula vula hi vutomi bya wanuna la vuriwaka Abraham loyi a a ri nakulobye wa Xikwembu.
//////////
TAP FOR COPY (DOWNLOAD) OF: Xihondzo xa Babel