Leswi hi swi voneke ni ku switwa, hi mi tivisa swona na n’wina, leswaku leswaku mi va ni xinakulobye na hina. Xinakulobye xi kona exikarhi ka hina na Tatana,ni le xikarhi ka hina ni N’wana wa xona Yesu Kriste. .
(1:3)
- Nhloko mhaka: Vudyelwani na Xikwembu
- Siku ro tsariwa: A.D. 90
- Mutsari: Yohane
- Ndzhawu: Efesa
Hambileswi a kurile na swona a ri muapostolo ni mudyondzisiwa wa xiviri loyi a saleke wa Kriste, Yohane u ya emahlweni a tirha hi ku tiyimisela eka ntirho wa yena. Tani hi muapositolo a ri swakwe loyi a saleke, marito ya yena ma na matimba swinene ehenhla ka tikereke ta Asia Lontsongo. Eka papila leri(swin’we na le ka 2 na 3 Yohane) u tsalela tikereke leti hi mbilu ya vurisi. Swi endla malembe ya 50 Yesu a fambile hi xiviri emisaveni leyi. Vunyingi bya lava va veke timbhoni ta ntirho wa Yesu se a va hundzile emisaveni hinkarhi lowu, kambe Yohane a ha hanya ku nyika vumbhoni hi Yesu. U fambile a tlhela a vulavula na Yesu hi Xiviri, u n’wi vonile a hanyisa lava va vabyaka no pfuxa lava feke, u n’wi vonile loko a fa, u vile mbhoni ya ku pfuka ka yena no tlhandlukela etilweni. Yohane u xi tivile Xikwembu ˗ u vile na ntokoto na vudyelwani na Yena, naswona u dyondzisile arikarhi a n’wi langutile, a tirha no chumayela van’wana. Sweswi, hi ku khumbheka hi rixaka leri rintswha ra Vapfumeri, Yohane u lava vahlayi va yena va tiva leswaku Xikwembu xi tshama ekavona hikwalaho ka vuxaka lebyi va nga nabyona e ka Kriste. Himarito man’wana yo olova, u nyika nhlamuselo ya leswaku swi vula yini ku va na vuxaka na Xikwembu. Hi nkarhi wu ri unwe, u lemukisa vahlayi va yena leswaku vadyondzisi va mavunwa se va nghenile endzeni ka ti Kereke, va alana na leswaku Yesu u ve kona emisaveni hi nyama. Va Alana na leswaku Yesu u tile hi nyama. Va landzula erivaleni leswaku Kriste uvile kona hinyama, Kutani Yohane u tsala hi leswi yena a swi tokoteke ku lulamisa xihoxo lexi.
Marhambu Yo Pfumala Nyama
- Ku avanyisa ka 1:1-2:2 Tshinya Ra Vudyelwana
Yohane u sungula papila ra yena hi ku nyika vumbhoni bya leswi a swi voneke hi mahlo e ka vumunhu bya Yesu a nga ri Moya, kambe a ri loyi a nga khomiwaka hi xiviri. Xikongomelo xa Yohane i ku hundzisela vumbhoni lebyi a byi voneke hi vutomi bya Kriste na ntirho wa Yena e ka vahlayi va yena leswaku na vona va ta kota kutwa ku nandziha ka vudyelwani lebyi Yohane a ti phineke hibyona na Yesu Kriste, Vudyelwani lebyi byi endliwile hi ngati ya Yesu Kriste leyi hlantswaka mupfumeri no enetisa ku lulama loku Tatana a ku lavaka ku lwisa xidyoho. Tani hi mbuyelo, Vapfumeri va ta famba eku vonakaleni ka vudyelwani na Xikwembu kutani va tivula swidyoho swa vona, hi ku tiva leswaku va na Muyimeri eka Tatana, Yesu Kriste.
- Ku avanyisa ka 2:3-27 Valongoloki Va Vudyelwani
Vudyelwani na Xikwembu byi na mintirho leyi fambelanaka na byona. Mintirho leyi yi longoloka na mupfumeri minkarhi hinkwayo. Loyi a tshamaka na Xikwembu u ta hanya e ku yingiseni, a famba ku kotisa Kriste, a rhandza wa rikwerhu, a hambana na misava, avula leswaku Yesu I N’wana wa Xikwembu, a tlhela a va na ntoto wa Moya lowo Kwetsima.
- Ku avanyisa ka 2:28-3:23 Xifungho xa Vudyelwani
Nkatsakanyo wa nhloko mhaka ya 1 Yohane: Vu-dyelwani na Kriste byi ta hi kuva uri na vuxaka bya le kusuhi na Yena. Leswi swi humelela loko munhu a cinciwile˗ a tswariwa ra vumbirhi . Loyi a nga na vudyelwani na Kriste u hanya vutomi byo lulama, a langutela ku vuya ka Yena, a venga xidyoho no rhandza va dyangu wa Xikwembu( leswi hambaneke na leswi nga endliwa hi Kayini loko a dlayile makwavo Abela). Rirhandzu ra mupfumeri ritikomba loko atiendla mhambha no va na ku langutela kun’we emahlweni ka Xikwembu.
- Ku avanyisa ka 3:24-4:21 Vumbhoni bya Vudyelwani
Yohane sweswi u vula nkoka wa mhaka ya ku va Xikwembu xitshama e ka va pfumeri hi Moya lowo kwetsima. Moya lowo kwetsima loko wu tshama eka munhu wa vula leswaku Yeso Kriste u tile enyameni no kombisa rirhandzu ra yena eka van’wana. Rirhandzu leri ri tiyisa xiviri xa Yesu — Xikwembu e Nyameni — na kambe u langutela vudyelwani byo hetiseka lebyi taka. Rirhandzu leri ri nyika ku tshemba eka mupfumeri leswaku siku rin’wana u ta hlangana na loyi rirhandzu hinkwaro ri sukelaka e ka Yena, Yesu.
- Ku avanyisa ka 5 Ku Tiyisisa Ka Vudyelwani
Yohane u hetisela hi ku longoloxa tindlela leti vapfumeri a nga tiyisiwaka ha tona e ka vudyelwani bya yena na Xikwembu. Va ta: 1) pfumela eka Yesu Kriste; 2) va ta va ni Rirhandzu eka Tatana ni N’wana; 3) va ta hlayisa milawu ya Xikwembu; 4) va ta kota ku hlula misava; 5) va ta va ni ntokoto wa vumbhoni bya Moya lowo Kwetsima; 6) va ta va ni vutomi lebyi nga heriki; nakambe 7) va ta hlamuriwa eswikhongelweni.
Ku Vekela Nyama Eka Marhambu
- Votala a va twisisi hi vumunhu bya Yesu bya ntiyiso. Xana o va Munhu wo lulama? kumbe un’wana wa vanhu vo antswa lava nga tshama va hanya? Xana ari wa xivumbeko xo kanganyisa hi vumbhuri? A ri wanuna wa ku va ni xivumbeko xa Mesiya? A ri munhu wa Xikwembu – Munhu 100 pecente Xikwembu na 100 pecente munhu? Hikuyingisa hinkwaswo leswi Yesu a hleketeleriwaka swona, swi nga endla leswaku munhu a hlamala no kanakana. Yohana u tsutsumela ku tlhela a tiyisa vahlayi va yena hiswilaveko swo sungula e ka ripfumelo ra xi Kriste. Xosungula eka ripfumelo ra xi Kriste hi leswaku Yesu a ri swakwe hi Yena a lulameleke ku humesa mhamba yo hetiseka ya swidyoho swa hina.— Hi Miri wa wakwe. Yena a ri swakwe hi Yena a kotaka ku enerisa Xikwembu Tatana e ka xilaveko xo hakela xikweleti xo susa xidyoho.
Swipaluxi Evuton’wini Bya Wena
- Yohane u tsala papila leri ku susa ku kanakana hinkwako loku va pfumeri va nga na kona, na ku va nyika ku tshemba leswaku loko u pfumela eka N’wana wa Xikwembu, u na vutomi lebyi nga heriki. Yohane u endla leswi hi ku humelerisa xivumbeko xa le rivaleni xa Yesu, Kriste, N’wana wa Xikwembu, Xikwembu enyameni. Xana wa pfumela eka Yesu N’wana wa Xikwembu ke? Loko u pfumela,Yohane uri: “Lebyi hi byona vum-bhoni,hileswaku Xikwembu xi hi nyikile vutomi lebyinga heriki, na leswaku vutomi lebyi byi le ka N’wana wa Xona. Loyi a nga na N’wana u ni vutomi” (1 Yohane 5:11-12). Loko u havaxerile vumbhoni lebyi e ka vudyelwani bya wena na Xikwembu, u fanele ku hanya eku tengeni, rhandza va pfumeri kulobye, navela ku humelela ka Yena nakambe eku kwetsimeni.
Dyondzo Ya Vutomi Eka 1 Yohane
- Rirhandzu i mfungho wa vudyelwani bya wena na Xikwembu.
- U lerisiwa ku rhandza van’wana ku kota Yesu.
- U fanele ku alela xidyoho, loko u tshuka u dyoha, xidyoho, u fanele ku vula xihoxo xa wena eka Xikwembu.
- Vudyelwani na Xikwembu ixitshembhiso, kambe i vutihlamuleri, nakambe ku vona hilaha u fanelaka ku hanya vutomi bya wena hakona.
Laha Swi Kumekaka Kona
- Moya wa antikriste … 4:1-3.
- “Rirhandzu leri hetisekeke ri susa ku chava”… 4:18.
- Ndlela yo kuma vutomi lebyi nga heriki … 5:12.
Timhaka Ta Yohane, Mudyondzisiwa Loyi A Rhandziwa Hi Yesu
(Yohane 21:20)
- Ntirho wa yena ari muphasi wa tihlampfi.
- U n’wana wa valandzeri va Yohane mukhuvuri a nga si landzela Yesu.
- U n’wana wa va dyondziswiwa lava nharhu lava a va ri ku suhi na Yesu, swin’we na Yakobo makwavo na Petro (Matewu 17:1;26:37).
- Va dhuvuleriwile hi Yesu vito rin’wana yena na makwavo Yakobo leswaku hi vona “vana va ndlati” (Marika 3:17).
- U komberile xiyimo xo hlawuleka e ka mfumo wa Yesu.
- U dyondzile e xifuveni xa Yesu hi nkarhi wa xilalelo xo hetelela.
- U chumayerile na Petro (Mintirho 3:1; 4:13; 8:14).
- U hundzukile “nsika” eka Kereke ya le Yerusalema (Vagalatiya 2:9).
- U khomiwile a yisiwa e xihlaleni xa Phatimosi (Nhlavutelo 1:9).
- Hi yena la hanyeke malembe yo tala eka vadyondzisiwa hinkwavo.
- U tsarile ntlhanu wa tibuku eka Tesitamente leyintshwa Evhangeli ya Yohane;1,2,3 Yohane; Nhlavutelo).
//////////