LUKE 18:35-43 (HI NGA HLAYA NA LE KA MARKA 10:46)
- Laha hi vona wanuna loyi a nga na xilaveko, eka Marka 10:46 u vitaniwa leswaku hi yena Bartimiya. U tshama eka Doroba leri vitaniwaka Yeriko, a ri lowo fe mahlo, kutani hikwalaho ka sweswo a nga koti ku tirha a ta hola xuma xakwe. Siku rinwana na ri nwana vanghana kumbe n’wana wo karhi a va ta nwi yisa eka Ndhawu ya bizi-bizi laha vanhu vo tala va nga ta hundza kona. Laha a ta tshama dyambu hinkwaro a kombela leswaku hi ndzhengha a ta va a ri na mali ya swingwece leyi a ta nyika va ndyangu wa yena leswaku va xava swa ku dya na swi laveko swi nwana leswi va swi pfumalaka swa vona na yena. Lexi a ku ri xiyimo lexi khomisaka tingana. Hikuva va n’wana va hundzi va ndlela a va ta nwi langutela hansi no n’wi sapatela leswaku u loloha ku ya eku tirheni, va ri karhi va nwi rhukana, lexi a ku ri xiyimo xo vava. Siku ri n’wana na ri n’wana aku ri endlelo rinwe, ku hambana aku tava maxelo hikuva siku rinwana aku ta va na moya, kumbe dyambu ri hisa swinene, kumbe mpfula yi na yi nwi tsakamisa, kumbe ku va na xirhami xo vava. Nkarhi wu n’wana swi nwi tsandzile no teka nsati nova na vana, hikwalaho a ri ndzhalo lowu kulu eka va ndyangu wa yena na muganga lowu a tshama eka wona. Hi kwalaho ka yini Xikwembu xi pfumelele xiyimo lexi? Eka xivutiso xexo a nga kumanga Nhlamulo.
- Kambe Xikwembu xi n’wi nyike tinyiko ti n’wana leti a ti tirhisa ku nwi pfuna leswi a ri ku swi endleni, a ri na tindleve le ti a ti tirhisaka ku yingisela, ni miehleketo yo hlantsweka leyi a nga ehleketaka kahle hi yona, ri rimi na rito leri a kotaka ku vulavurisa va n’wana ha rona. A kota ku vulavurisana na vanhu kulobye, lava hi mahlo ya vona a va Kota ku twisisa leswi humelelaka emisaveni. Va n’wana va vona lava va tiva, a va ta nwi tisela mahungu lama humelelaka eka swi phemu swa misava. Hi ndlela ya leyo siku ri n’wana na ri n’wana u kuma ma hungu ndlela ya tiko.
- Hikwalaho u na nkarhi wo ehleketa hi leswi a swi twaka siku na siku na ku ehleketa hi vutomi hi xiviri. Hi moya wa yena a nga vulavula na Xikwembu na xona xi vulavula na yena. Hikwalaho swi nga endleka moya lowo kwetsima wu vulavurisane na yena hi leswi swi humelelaka etikweni, xikombiso; singita leri humeleleke e Nazareth laha ntombi leyi nga si tivaka wanuna, leyi vitaniwaka Maria, yi nga veleka n’wana hi ku susumetiwa hi moya lowo kwetsima, vito ra n’wana a nga Yesu, leswi vulaka leswaku Muponisi, loyi a endzela madoroba layo tala, a pfuxa lava feke, a horisa lava vabyaka, a basisa lava nga na nhlokonho, na ku dyondzisa tidyondzo leti khumbheke timbilu ta vanhu ni ku pfuxa mimoya ya vona.
- Kutani hi siku ri n’wana, a twa huwa leyi kulu ya vanhu lava twakalaka va tsakile va ri karhi va tshunelela laha a ri kona hi ka ntsongo ka ntsongo. Kutani a pfuka hi xihatla a vitana no vutisa: “ku humelela yini? Hikwalaho ka yini ku twakala huwa ya vanhu lava nyanyukeke hi ndlela leyi? ’Kutani u n’wana a n’wi hlamula aku: I Yesu wa Nazareth. U le xikarhi ka ntshungu lowu nga le ku hundzeni, u ta hundza eka patu leri hi nga ka rona kwala”. Bartimiya mbilu yi sungula ku ba hi ku tsaka. “A ku nkhensiwe Yehova! A ndzi nga koti kuya eka yena, kambe Xikwembu xa Abrahama, Isaac na Yakobo xi n’wi tisile eka mina! a ehleketa.
- Ku suka kwalaho a ku ri hava loyi a ta n’wi kokela endzhaku. A sungula ku tshambuluta voko ra yena ri kongoma eka tlhelo leri vanhu va famba ka eka rona, a huwelela hi matimba ya yena hinkwawo, “Yesu, n’wana Davhida, ndzi twele vusiwana!” a teka magoza yo ti koka ku ya emahlweni a ri karhi a huwelela swinene, “Y-e-s-u, n’wana Davhida, ndzi twele vusiwana!” a huwelela hi ku engeta hi rito leri kulu.
- Va rhangeri va ntlawa va sungula ku kharhateka hi endlelo ra yena va n’wi languta hi ku n’wi kwatela, va navela ku n’wi miyeta, Yesu a endzela ku n’wana kutani a va ri ku n’wi heleketeni, kambe munhu loyi wa khale wa mukomberi wo ka a nga pfuni nchumu no ka a nga voni a lava ku va khomeleta. Kutani va n’wi tshinya hi ku n’wi karihela; “wena, miyela u tshama hansi.”
- Kambe a nga va tekelanga enhlokweni, a swi vona leswaku a nga ka a nga ha kumi nkateko wu n’wana wo tlhela a vona, a kasa a ya emahlweni a gudlagudla vanhu a ri karhi a huwelela hi matimba; “Yesu, n’wana Davhida, ndzi twele vusiwana! Yesu, n’wana Davhida, ndzi twele vusiwana! Yesu, n’wana Davhida, ndzi twele vusiwana!” a huwelela ku ri ngana ka nharhu. Kutani u n’wana na u n’wana a sungula ku n’wi languta. ku vulavula hinkwako ku yima. Va khomiwa hi tingana va nga twisisa leswaku xana a nga endla mhaka leyi kombaka ku khomisa tingana hi mukhuva lowu eka yena n’wini ke. I ntiyiso a va nga ta swi twisisa hikuva a ku nga ri vona va nga fa mahlo. A va nga ri na xilaveko hambi ku navela singita eka vona. Xa vona aku ri ku landzelela Yesu ku ya eka doroba ri n’wana. Vona a va ta swi kota ku rindzela nkarhi wu n’wana eku kuma ku pfuneka ka vona, kambe Bartimiya a ku ri nkarhi wa yena wo hetelela ku a nga tlhela a vona. ( Siku ri n’wana loko hi ri eka mpfuxelelo wa Thende e ndhawini ya le Transkei, Mukhegula u n’wana a huwelela hi rito leri kulu eka Xikwembu a kombela leswaku Xikwembu xi ponisa moya wa yena, va nhwanyana na majaha lawa a ma ri kwalaho ma n’wi languta no nwi hleka kambe a nga va tekeli enhlokweni a huwelela ku ya e emahlweni ku fikela loko Xikwembu xi twa Xikombelo xa yena xi funengete moya wa yena hi ku rhula, masiku mambirhi lawa landzela ka a hundza e misaveni a kongoma eka vutomi lebyi nga heriki. U va a kota ku tirhisa nkarhi wa yena wo hetelela ku ponisa moya wa yena eka rifu leri nga heriki.
- Nkarhi lowu Bartimiya a sungula ku ehleketa leswaku ku rila ka yena no huwelela ku kombela ku pfuneka a swi ri swa hava, Yesu a yima, a hundzukela e ka tlhelo leri a ri ka rona, a lerisa vadyondzisiwa va yena leswaku va n’wi tisa ekusuhi, loko a ha kasa ku ya emahlweni, ntshungu hinkwavo wu hlamala no tivutisa leswaku ku ta humelela yini hi yena. Yesu a languta kutani a vona mahlo ya yena lama nga ni muhlovo wa wasi ni mihloti leyi humaka eka wona yi xiririka emarhameni, a vona na xikandza lexi nga tala hi ku tsaka no langutela, ni mavoko lama tshambulutiweke, ni mbilu leyi halakeke, kutani a n’wi vutise, “u lava ndzi ku endlela yini” a hlamula hi ku vulavula hi manghanghamela marito ya nga humi kahle; “Hosi a ndzi tlhele ndzi vona” ku va na ku miyela, “Vona” ku hlamula Yesu. Kutani hinkarhi wolowo, malembe layo tala ya munyama ya hangalaka, kutani xi kan’we kan’we a vona muhumelerisi wa singita ra yena a yimile emahlweni ka yena a rhendzeriwile hi swi kandza swo tala leswi a swi yimile swi pfule na milomu hi ku hlamala; munhu loyi ku nga khale a hanya a nga voni sweswi wa vona!
- “Ku pfumala ka wena ku kuponisile” Hosi yi ya emahlweni, loko a ha languta hi ku hlamala eka ku vuyiseriwa ka ku vona ka yena, Bartimiya a pfala mahlo nkarhi nyana a tlhela a ma pfula, a swi vona leswaku a ku nga ri norho, kambe I ntiyiso, hikuva a ha vona swilo hinkwaswo eku suhi na yena. A ku ri ntiyiso leswaku se wa vona! Endzhaku ka nkarhi nyana Yesu a ya emahlweni, Bartimiya a ri karhi a nwi landza hi le ndzhaku hi ku tsaka, hikuva a nga amukelanga ku hanyisiwa ntsena kambe a amukela na Messiah wa yena, loyi ku nga khale a nwi yimerile. Ku dzunisa ka yena a ku ri ka xiyimo xa le henhla tani hi leswi a pfunetiwa hi ntshungu lowo tala ku fikela laha makhumbi ya Jericho ya twakala mpfumawulo wa vona. Mhaka leyi yi nga va yi tekile timinetse timbirhi kambe yi ve mhaka leyi nga khumbi magidigidi ya vanhu ku sukela kwalaho ku ya fika ni hi laha ku nga heriki.
- Lexi hi xi dyondzeke eka xihlamariso lexi, hi leswaku Xikwembu eka xona xikota ku humelerisa minkarhi laha xi fikelerisaka swi laveko swa hina, ku nga va ku ponisiwa, ku hanyisiwa, swa timali, ta vu kati, ni swi n’wana na swi n’wana, kambe loko ku ri hina hi fanele ku tsutsumela eka Xikwembu hi ku khongela pfumela leswaku hi kuma masingita lawa hi ma lavaka.
//////////