Hadesi ni tihele

1. HADEYISI

Switi komba kuri ni ndzhawu ya nkarhinyana yo khatiseriwa eka yona, leyi nkarhi wun’wana yi tyhiwaka ku I “Hadeyisi” (Mintirho 2:27,31), kufana ni leswi ku nga ni ndzhawu ya nkarhinyana yo tiphina, laha Abrahamu na Lazaro va nga kona, leyi tyhiwaka “Paradeyisi” (Lk 23:43). Leswi swi tova kona nkarhinyana kufikela nkarhi wa Xiluvelo lexikulu xo Basa, xo avanyisa (Nhlav 20:11-15).

Hi dyondza ngopfu mayelano ni Hadesi eka dyondzo ya Hosi Yesu, xi fumi na Lazaro. Ndzi kombela u rhanga u dyondza mhaka leyi eka Lk 16:19-31, kutani hikona u nga taya emahlweni ni tinhlamulo leti landzelaka.

2. Endzhaku ka rifu, hi xi hatla ku humelela muhlanganisi loyi a tirhaka tani hi muavanyisi

Tanihi leswi ku lulamisiweke leswaku vanhu va fa kan’we, kutani endzhaku ka swona ku ta ku avanyisiwa, (Hev 9:27).

Loyi a pfumelaka eka N’wana, a nga avanyisiwi; kambe la nga pfumeriki ú avanyisiwile ni sweswi, hikuva a nga pfumelanga eka N’wana wa Xikwembu loyi a nga un’we eka xona (Yoh 3:18).

Eka Rifu lerilandzelaka a wa hari kona nkateko wa kuva munhu a tlhela a va ni nkarhi wo hundzuka, kutlula kolaho, lava va faka va nga n’wi amukelanga Kriste se va avanyisiwile khale. Lava va kalaka va nga kutsu-riwanga a wa hari kona nkateko ni nkarhi wo veka swikhalo/swivilelo ni swikombelo swa vona eka Hosi Xikwembu.  Loko N’wa Nkumi a funyile buwa laha misaveni, u hafurile mahlo ya yena na ari e Hadesi.

3. Loyi a nga pfumeriki u ti kuma a ri e nhlomulweni

Mayelano ni Mufuwi:

• A a funengetiwile hi malangavi .
• A a khomiwile hi torha.
• Xikombelo xa yena xa mati xi bakanyiwile.
• Akuri ni riwa leri enteke , leri a ri n’wi hambanyisa ni tilo .
• U sungurile ku langutisa Lazaro loyi a n’wi nyadza emisaveni, loyi a n’wi tsoneke mpandzwa hambi ndzheko wa mati, loyi sweswi a nga eku chaveleriweni hi ku chavelela ka tilo hi laha ku nga heriki.
• U tsundzuxiwile hi ta vutomi bya yena byo tiphina loko a ha ri emisaveni.
• A swi tiva leswaku vamakwavo va yena emisaveni va ya avanyisiwa swin’we na yena, kambe a nga hari ni rhengu ro va hundzula.
• Hikokwalaho, swikombelo swa yena hinkwaswo a swi hlamuriwanga – ni xin’we eka swikombelo swa yena hinkwaswo ku suka etiheleni xi nga hlamuriwa.
• A nga zanga a vona hambi mombo wa muavanyisi wa yena, ku nga mombo wa Xikwembu.

Yoo, I ndzhawu yo homboloka ni ku vavisa swonghasi!  

B. TIHELE

Lexi I xivandla xa ku khatisiwa hilaha ku nga heriki , kambe loko vadyohi va nga si susiwa eHadesini ku ya eTiheleni , kuta vekiwa xiviko eka vanhu hinkwavo. Dyondza hi vuenti ku avanyisa ka 35. 

1. Ku xaniseka ka nyama etiheleni

• 2Tes 1:7 – 9 (“Vanhu lava va ta avanyisiwa hi ku yisiwa eku onhakeni loku nga heriki”).
• Lk 13:28 (“Enkarhini wolowo, mi ta rila mi getsela ni meno ”)
• Nhlav 14:9-11 (“Kutani musi wa ndzilo lowu wu va xanisaka wu tuvikela henhla hilaha ku nga heriki; lava gandzelaka xivandzana ni xifaniso xa xona, swin’we ni hinkwavo lava amukeleke mfungho wa vito ra xona, a va kumi ku wisa, va xaniseka vusiku ni nhlekanhi, … “)
• Nhlav 21:8  (“Kambe loko ma ri matoya, ni lava alaka ku pfumela, ni lava endlaka swa manyala, ni vadlayi, ni vaoswi, ni vangoma, ni lava gandzelaka swikwembu swa hava, ni vahembi hinkwavo, xa vona ku ta va ku hoxiwa etiveni leri pfurhaka hi ndzilo ni xivavula, ri nga rona rifu ra vumbirhi .)

2. Ku hambana ka swikhatiso

 “Nandza loyi a tivaka ku rhandza ka n’wini wa yena, kutani a nga lunghisi nchumu, a nga endli ku rhandza ka n’wini wa yena loyi, ú ta biwa ngopfu; kambe loyi a nga ku tiviki, kutani a tshuka a endlile leswi faneriwaka hi ku biwa, ú ta biwa kutsongo. Un’wana ni un’wana la nyikiweke leswo tala, ku ta laviwa leswo tala eka yena; ni loyi vanhu va n’wi fuyiseke leswo tala, ku ta laveka leswo tala ngopfu eka yena.   (Lk 12:47,48).

Swi le rivaleni leswaku Xikwembu Xi ta avanyisa hi ku lulama, naswona, nkarhi hinkwawo ku ta langutisiwa mpimo wa ku vonakala ka ximoya loku munhu a ku amukeleke. Hambi eka ntumbunuku, Xikwembu xi ti kombisile eka wona.

Sweswi ke, vukari bya Xikwembu byi vonaka byi huma hi le tilweni, byi wela ehenhla ka vubihi ni vuhomboloki hinkwabyo bya vanhu lava sivelaka van’wana ku tiva ntiyiso, hikwalaho ka ku homboloka ka vona. Hikuva leswi swi nga tiviwaka swa Xikwembu swi le rivaleni eka vona: Xikwembu, hi xiviri xa xona, xi va kombisile swona. Hikuva hi mpfhuka misava yi tumbuluka, leswi nga vonakiki swa Xikwembu, ma nga matimba ya xona lama nga heriki ni vukwembu bya xona, swa vonaka swinene loko ku anakanyiwa mintirho ya xona; hikokwalaho, va hava xo tilandzula ha xo-na.   Hambiloko va tivile Xikwembu, a va xi dzunisanga va ku i Xikwembu, a va xi nkhensanga; kambe va anakanyile leswo ka swi nga pfuni nchumu, ni timbilu ta vona leti nga riki na ku twisisa ti nyamisiwile. (Rho 1:18-21).

Nawu wa Xikwembu wu kona hambi emapfalwini ya vanhu.

Loko vamatiko lava nga riki na Nawu, va endla hi ku tumbuluka ka vona leswi Nawu wu lerisaka swona, va tivekela nawu hi voxe, hambiloko va nga ri na Nawu. Va kombisa leswaku leswi Nawu wu lerisaka swona, swi tsariwile etimbilwini ta vona; ripfalo ra vona ri tiyisa sweswo, hambi yi ri miehleketo ya vona, loko yi kanetana, yi va veka nandzu kumbe yi yima na vona; swi ta va tano hi siku leri Xikwembu xi nga ta avanyisa swihundla swa vanhu ha Yesu Kriste, hilaha Evhangeli leyi ndzi yi dyondzisaka yi vulaka hakona. (Rho 2:14-16).

Swile rivaleni leswaku hambi lava va nga zangiki vatwa Evhangeli va tava ni nandzu emahlweni ka Xikwembu.

3. Ku lahlekeriwa hinkwaswo leswinene leswi swi nga swa Xikwembu

Kuva hi ta kota ku twisisa nhlamuselo ya leswi, hi fanele ku tlhela hi langutisa eku tumbuluxeni ni le kuweni ka munhu.  Hinkwaswo leswi Xikwembu Xi nga swi tumbuluxa a swiri kahle, na yena munhu a ri kahle, miri wa yena, mianakanyo ya yena, miehleketo ya yena, mi ntolovelo ya yena ni swiendlo swa yena.  Hinkwaswo ka swona a swiri kahle, ku katsa ni hinkwaswo leswi n’wi rhendzeleke a swiri kahle. A a ri ni ku rhula ka xiviri, ka ntiyiso na yena n’winyi, ni leswi n’wi rhendzeleke.

Loko a dyohile, a nga ha vanga nakona kurhula ka xiviri na yena n’winyi ni ntumbunuku, u vile a lahlekeriwa hi ku dzuneka hinkwako ka ntumbunuku hikuva wu rhukaniwile, kambe … Xikwembu a xi tekelanga ku susa hinkwaswo leswinene eka vona ni le ka ntumbunuku.  Adamu u kotile ku sala ni nsati wa yena, naswona, u kotile ku rima misava a ti hanyisa hi yona, hambi leswi a a fanele ku tirhisa matimba ni ku twa ku vava. Xikwembu a Xi pfuna rixaka ra munhu leswaku ri lulamisa ku tsandzeka ka rona, hikuva xi va amukela tani hi Kwembu xa vona. Leswi a swi endleke swi vile ni mbuyelo yo vava swinene, hikuva N’wana wa yena a a fanele ku va gandzelo ra xidyoho, leswaku a xava ku ntshuxeka ka munhu.

Hambiswiritano, munhu u tsandzekile ku amukela nkateko lowu, kambe u fularhelile ku nyika ka Xikwembu ka tintswalo, kutani a lahlekeriwa hi swilo hinkwaswo leswinene swa Xikwembu leswi a ri naswona evuton’wini bya yena. Swifana ni muthoriwa loyi a tshikaka ntirho wa yena, kutani a lahlekeriwa hi xuma xa yena, yindlu, xipandza-mananga (movha) ni hinkwaswo, hikuva muthori wa yena a nga ha ri ni vutihlamuleri e henhla ka yena.

Hi fanele ku langutisa leswaku swi nga va swi vula yini kuva hi lahlekeriwa hinkwaswo leswi hi tiphinaka hi swona, kutani, hi sungula ku nghena eka swo biha ni ku vava. Leswi hiswona leswi humelelaka loko hi fularhela Kriste: hi va hi fularhela minkateko hinkwayo leyinene, leyi a hi nyikeke yona.

• Vudyelwani ni vanhu van’wana. Xikwembu Xi hi tumbuluxile leswaku hi va swivumbiwa leswi faneleke ku va ni vudyelwani. Kambe etiheleni munhu a nga ta vi ni munghana ni wun’we, hambi ku vulavula rito ro karhi eka xivumbiwa xin’wana, kumbe ku byeriwa rito ro karhi hi xi vumbiwa xin’wana, hi laha ku nga heriki. U ta va ari swakwe ni miehleketo yakwe hilaha ku nga heriki.
• Munhu loyi a fularheleke ndlela ya vutomi ya Xikwembu, leyi ku nga ku rhandza muakelani wa wena; u tava a lahlekeriwile hi vuswikoti bya ku rhandza, kutani u ta sungula ku dyiwa hi rivengo ra ku venga Xikwembu ni swivumbiwa leswin’wana hinkwaswo; swi ta n’wi dlaya, swi tlhela swi n’wi pfumata ntsako wo kala wu nga twisiseki. U kombisile rivengo ra yena eka ndyangu, muxavisi wa le xitolo ni hinkwavo lava a hlanganeke na vona, kutani sweswi a nga hari na munhu loyi a faneleke ku kombisa rivengo ra yena eka yena, swi to nyanya swinene.
• U fularhelile ndlela ya Xikwembu ya ku endla timhaka ta masangu ni nsati wa wena kumbe nuna wa wena loyi u n’wi rhandzeke, loyi u vutaneke na yena, kambe a famba a endla timhaka ta masangu ni vavanuna kumbe vavasati votala, kutani,  u ta dyiwa hi ku tsandzeka ku ti khoma ka yena. Ku navela ka yena ka nyama ku taya emahlweni, kambe a ku nga pfuki ku xurhile.
• U tshikile swakudya leswinene, ni swakun’wa leswinene leswi Xikwembu xi n’wi  nyikeke , leswaku swi va kahle emirini wa yena,  kambe a wu nghenisa ndzingweni wa swidzidziharisi, swofani ni byalwa, mafole ni timbangi, kutani sweswi u taya emahlweni a swi navela , a nga ta ha pfuki a swi kumile.
• U landzurile Hosi Yesu, loyi a nga Rivoningo ra vanhu hinkwavo, kutani sweswi u ta lahlekeriwa hi vutivi hinkwabyo , bya ku kota ku hambanisa swo biha eka leswinene, miehleketo ya yena yi ta va eka mpfilu-mpfilu hi laha ku nga heriki, va ta lumbetana ni ku kombela ku khomelana, kambe nhlamulo a va nga yi kumi.
• U ta ti kuma yena n’winyi a ri munhu wo homboloka, loyi a nga tshamangiki a n’wi vona evuton’wini bya yena, kutani u ta hanyisa sweswo kala ku pendzuka.
• Leswi a nga ta hoxiwa ekheleni ro pfumala tshaku, xiyimo xa ku biha ka yena xi ta nyanya xiya emahlweni; u ta nyanya a ya kule ngopfu ni ni leswinene, kutani a nghena eku enteni ka vubihi.
• Leswi hinkwaswo u ta va a nga vangeriwanga hi Xikwembu, kambe ku ta va leswi a ti hlawuleleke swona yena n’winyi eku hanyeni ka yena laha emisaveni, kutani sweswi u swi kumile hi xitalo.
• Leswi hiswona leswi tihele ti nga tava xiswona, Xikwembu Xi ta yima hile tlhelweni, kutani munhu a ti yela etiheleni hi yexe, Xi nga zanga Xi n’wi khatisa hambi ku n’wi sindzisa.
• Eka vutomi lebyi hi nga eka byona, vanhu va ni miehleto yo biha ngopfu ni ku tlula kolaho, va ringeta ni ku susa vutomi bya vona ku ri ku ringeta ku papalata vutomi lebyi hi nga eka byona, kuya eka vutomi byo antswa, kambe va helela etiheleni.
• Hambi leswi madimoni ma nga se vaku etiheleni, kambe I swivum-biwa leswi nga riki ni ntsako ku tlula swivumbiwa hinkwaswo. Wanuna wa Mugadara loyi a a ri ni madimoni a a ri enghozini ni kutwa ku vava swinene endzeni ka yena, a kolola vusiku ni nhlikanhi a ri etintshaveni ni le masirheni, kutani a ti khandletela hi maribye ku ri ku ringeta ku miyeta nhlomulo ni ku vava kale ndzeni (Mk 5:5). Lawa hi wona malangavi ya tihele lawa ma nga ta pfurha endzeni ka vanhu.

Yoo, mbilu ya mina yi ghovekile swonghasi endzeni ka mina, hilaha ndzi boheka ku tsala marito lawa! A hi ku rhandza ka Xikwembu kuva swiri hi mukhuva wolowo, kambe I ku ti hlawulela ka yena munhu hi yexe, I nandzu wa yena n’winyi. 

C. HLAWULA VUTOMI

Ndzhaku ka loko u hlayile xiphemu xa Tsalwa leri ro chavisa, loko u nga hundzukanga, u amukela Hosi Yesu tani hi Muponisi wa wena, ndza ku kombela, swi endli sweswi hi xi hatla. Yena u ta ku amukela hi ntsako lowukulu, hilaha a swi endleke hakona eka mina ni ka mudyohi un’wana ni un’wana loyi a hundzukeleke eka Yena.

//////////