Ku hanyisiwa ka munhu wo khwanyala swirho

LUKA 5:17-26

Xiahluko lexi xi hi byela hi ta Yesu loko a hanyisa munhu. Swi humelele loko a le ku dyondziseni vanhu hi ta Tata wa yena, hikuva a va nga ti tivi. Hi ta ku hanyisa a a le ku kombiseni ka matimba ya Xikwembu ni rirhandzu.
Kwalaho a ku ri ni varhangeri va vukhongeri bya xiyuda – Va-farisi ni vatsari. Mintlawa leyi hinkwayo a yi dyondzile nawu wa Muxe hi ku hetiseka, kutani a Va-Farisi a va tshama va rindza leswaku nawu lowu wa hlayisiwa hi tiko. Ehandle ka ku dyondzeka ka vona hinkwavo, a va swi kotanga ku pfuna vanhu enyameni hambi hi le moyeni. A va zanga va amukela matimba yo hanyisa vanhu. A tidyondzo ta vona a ti swi kotanga ku pfuna vanhu, hikuva leswi ava le ku swi endleni, a ku ri ku tamela nawu emavokweni ya vona ku fana ni xivoni lexi ntirho wa xona ku nga ku vona ku biha ka tinghohe ta vona, kambe a va nga swi koti ku tikutsula eka swona.
A nawu wa Xikwembu i wunene naswona wu hetisekile, kambe swi pfuna yini ku dyondzisa munhu leswaku a nga dyohi, na loko a nga ri na wona matimba ya le ndzeni lama nga ta arisa ku dyoha? Swi fana ni ku sula hanchi ritsuri endzhaku u tlhela u yi gada. Swi pfuna yini ku byela xidakwa leswaku xi tshika ku phuza byala na a nga ri na matimba yo sukela endzenini xana?
I Yesu ntsena la tiseke ku langutela, hikuva a tile ku ta ta dyondzisa leswaku loko munhu a pfulela Xikwembu mbilu ya yena, xi ta nghena xi hanya eka yona ni ku n’wi nyika matimba ya ku hlula swo biha leswi a a swi endla. Vanhu vo tala va wu khome kahle nkateko lowu, va pfumerile eka yena, naswona va teke maghoza ya ku n’wi landzela leswaku va ta dyondza leswo tala mayelano ni vutomi lebyintshwa lebyi Xikwembu xi byi tiseke. Mayelano ni leswi, a Va-Farisi a va hlundzuke ngopfu ni kuva ni vukwele hikwalaho ka leswaku a valandzeri va vona a va tsike ku landza vona kambe va landza Yesu.
Xana swi yelana kwihi ni matsalwa lawa ha ha ku ma hlayaka? A hi entiseni miehleketo ya hina hi handza leswi humeleleke lahaya.
Swi languteka onge Yesu a yo tshama endlwini laha a ku ri ni vanhu nyana vatsongo. Emahlweni ka nyangwa a ku ri ni vanhu vo tala lava a va susumetana va lava ku nghena ndlwini leswaku va ta hanyisiwa hi Yesu ni ku yingisela dyondzo ya yena.
Vavanuna va mune va hantlise va fika. A va rwale munhu wa vuntlhanu loyi a akhwanyale swirho, loyi a a nga koti ku endla nchumu. Xana I ntswini leswi n’wi endleke a khwanyala swirho? Swi nga endleka kumbexana a dyohile a hi swi tivi. Swi nga endleka a a yo dakwa kutani a lwa kutani un’wana a n’wi ba laha misiha ya switwi swa miri wu nga kona, kumbe eka nhloko hi nhonga kutani a khwanyala, kumbe hikwalaho ka mavabyi bya mbilu. A a vabya hikwalaho ka leswi a tikhomiseke xiswona. A vadokodela va ngave va tsetsane na yena kutani va hlakahla tinhloko va ku; “Nakulori, a ku na murhi laha misaveni lowu nga ku tshungulaka. Who tiamukerisa xileswi u nga xiswona, u ta hanyisa xisweso vutomi bya wena lebyi saleke, u ta fanela ku hanya hi ku pfuniwa hi vanhu eka swilaveko swa wena hinkwaswo.” Swi nga endleka ni vusiku loko a nga voniwi hi munhu, a rila ni ku ti laya hi leswi a hanyiseke xiswona ni hikwalaho ka ku xaniseka loko a ti vangeleke kona.
Hambiswiritano, a a ri ni vanghana lava nga twa hi ta Yesu, wanuna wa le Galeliya la endlaka mahlori, la basisaka nhlokonho wa vanhu, la hanyisaka lava feke mahlo, lava feke tindleve a va hanyisa. Kutani va teka xiboho xo yisa munghana wa vona eka Yesu. Xana a va ta swi kotisa ku yini ku nghenisa xilema laha Yesu a a ri kona? Emasikwini lawaya, a kova ni ndlela yini, a vo fanela ku n’wi rwala. Kutani va endla xitlati va n’wi tlateka eka xona va khoma ndlela. Swi nga endleka va fambe hi ku tsutsuma hikuva va nga tivi leswaku a ta heta nkarhi munhu Yesu. Xana a wu ri mphuka wo leha tani hi kwihi lowu a va fanele va wu famba? A hi wu tivi, kambe swi nga endleka a ve mpfuka wo leha – nkarhi wun’wana ku nga va kuve aldeya leri landzelaka. A va fanele va phendla ndlela exikarhi ka vanhu ni tikamela. A va fanele va vutisa ndlela yo ya laha Yesu a a ri kona a dyondzisa vanhu.
(A hi nyikeni vavanuna lava 5 mavito. Loyi wo khwanyala swirho hi ta n’wi cha vito ra mudyohi, kutani lava 5 hi va vitana, Rirhandzu Ku langutela, Tintswalo na Ripfumelo.)
Xana lava 5 a va khunguvanyekile loko va fika na va karhele loko va fika laha Yesu a a ri kona? A ku ri ni vanhu vo tala lava a va ri nyangweni laha a swi tika ku nghenisa xitlati lexi a va rwale hi xona munghana wa vona wo khwanyala swirho va n’wi yisa eka Yesu.
A mudyohi a duvuka a rila a ku; a ka ha ri na ku langutela eka mina, ni ta fa, kutani ku langutela a tshalambuta voko ra yena a ku: Hosi Xikwembu xi lekusuhi ni vanhu lava timbilu ta vona ti nga eku vavisekeni, xi ponisa lava momoya ya vona yi tshovekeke. (Tips 34:18).
Kutani rirhandzu ri engetela ri ku: FHikuva Xikwembu xi rhandzile misava swonghasi xi ko xi nyika N’wana wa xona la nga un’we, leswaku un’wana ni un’wana la pfumelaka ka yena, a nga lovi, kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki..(Yoh 3:16). Tintswalo yena a n’wi languta hi mbilu ya ntwela vusiwana, kutani a n’wi hlevetela a ku munghana; Lavo homboloka a va tshiki mahanyelo ya vonalayo biha, ni lava nga lulamangiki a va cukumeti kule miehleketo leyo biha leyi va nga na yona, hinkwavo a va tlheleli eka Hosi Xikwembu xa hina, kutani xi ta va twela vusiwana, xi va rivalela swidyoho swa vona hinkwaswo. (Esa 55:7).
A marito lawa ma fanele ma n’wi rhulisile swinene, kutani loko a rhulile, Ripfumelo a khoma xitlati hi matimba, kutani a huwelela hi rito leritlakukeke a ku: “ Ndzi twile Yesu a ku: “pfumela eka Xikwembu,…Ndzi tiyisile ndzi ri ka n’wina, loko munhu a ku ka ntshava leyi: “Suka, u ya tihoxa elwandle, a nga kanakani embilwini ya yena, kambe a pfumela leswaku leswi a swi vulaka swi ta endleka, u ta endleriwa swona. Hikokwalaho ndzi ri ka n’wina: Hinkwaswo leswi mi swi kombelaka hi ku khongela, pfumelani leswaku mi nyikiwile swona, kutani mi ta endleriwa swona. (Mark 11:22-24)
Kutani va khongela swin’we, va tshemba Xikwembu leswaku xi va endlela ndlela eka mhaka leyi a va ri eka yona.
Va sungula ku hahlula lwangu hi ku tsaka ngopfu swinene. Hi ku hantlisa se a ku ri ni mbhovo wo ringana ku ku nembeleta munghana wa vona, na tshemba leswaku swin’wana swa swipetlu swa lwangu swi wele emakatleni ya Yesu na a tshamile a ri karhi a dyondzisa. Kutani Yesu a languta ehenhla hi ku hlamala na a ri karhi a hleka na a vulavula. Vavanuna lava mune vaye emahlweni va hahlula lwangu loko a mbovo wuya wu kula, lava a va tshame endlwini va sungule ku hlamala va ku ku humelela yini. Va ringeta ku huma ndlwini, kambe va tsandzeka hikuva a ku tele ndlwini. Va ku va ha endla tanu, a mbhovo wa lwangu a wu ya emahlweni wu kula swinene kutani a va boheka ku vona leswi nga ta humelela.
Elwangwini a vavanuna a va tirha hi ku hiteka kutani a mbhovo a wu ya wu engeteleka ku kula. Un’wana ni un’wana a hluvula xiambalo xa yena xa le handle va boha hi swona ematlhelo ka xitlati. Kutani va nembeleta xitlati hi kutsongo xi ko xi tshinelela laha Yesu a a ri kona, a ku vanga ni un’we la vuleke rito.
A vanhu lava a va ri kusuhi na Yesu a va khunguvanyekile swinene. Hikuva a va nyime ngopfu ebixeni na ku hisa leswaku va ta kota ku fikeriwa hi nkarhi wa vona wo fika eka Yesu, kambe hi lava vanhu lava nembeletaka muvabyi un’wana hi le henhla emahlweni ka vona. Naswona a va hahlule yindlo ya vanhu. A ku fanele ku vitaniwa maposira! Naswona ehenhla a va le ku hingeleteni ka Mudyondzisi loko a dyondzisa vanhu. Xana a va nga ri ni xihlonipho xana? Loko ka ha endleka leswo, a mudyohi a a etlerile exitlatini a ri karhi a rhurhumela a langutane ni mudyondzisi loko a ri karhi a dyondzisa vanhu, a nga tivi leswi nga ta humelela. Xana Yesu a a ta vitana ndzilo ku fana ni leswi endliweke hi Eliya, leswaku wu n’wi herisa? Yesu a nwayetela hi ku tsaka a tlhela a hlakahla nhloko ni ku hlamala ku vona ripfumelo leri a va ri na rona eka Yesu. A va yo pfumela ntsena matimba ya ku hanyisa munghana wa vona, kambe va pfumele ne ka rirhandzu ni tintswalo ta yena, leswaku a nge va tlherisi hikuva va hahlule lwangu hikwalaho ka ku lava ku hanyisa munghana wa vona. Kutani Yesu a vulavula ni mudyohi a ku ka yena: “wanuna, swidyoho swa wena swi rivaleriwile.”
Kutani Va-Farisi va khweleriwa hi matesawu, va hlundzuka swinene, kutani va vutisana va ku:The blood pressure of the Pharisees shot up, and they became purple with anger, and asked each other: “Xana i mani loyi a vulavulaka marito yo hlambhalaza Xikwembu xana? I mani la nga rivalelaka swidyoho loko a nga ri Xikwembu ntsena?” Yesu a va hlamula a ku: Hikwalaho ka yini mi hleketa leswi etimbilwini ta n’wina xana? Xana he swihi swi vevukaka; a k uvula leswaku u rivaleriwile, suka u famba?’ kambe ni lava leswaku mi tiva leswaku a N’wana wa munhu a ni matimba la misaveni yak u rivalela vanhu swidyoho.” Kutani a ku ka la kwanyaleke swirho; “ndzi ri ka wena; suka u yima, teka sangu ra wena u muka kaya.” Kutani a pfuka a yima emahlweni ka vanhu lavo tala a teka lexi a a etlele eka xona a ya ekaya na a ri karhi a dzunisa Xikwembu. Un’wana ni un’wana a hlamarisiwa hi swona kutani a va nyika vudhumi Xikwembu. Va tala hi ku hloleriwa kutani va ku: “Hi vone swo hlamarisa namuntlha.”
Kutani Mudyohi a pfuka a teka xitlati a ri karhi a yimise ni hloko a phendla vanhu a huma a kongoma ekaya. A swidyoho swa yena swi rivaleriwile ni miri wa yena a wu hanyisiwile! Ni hleketa leswaku eka siku leriya, yena ni vanghana va yena va endle nkhuvo wukulu wa ku tlangela. ( Xana xa lulamisile lwangu ra vanhu? A hi swi tivi!)

MIEHLEKETO YO ENGETELA

Hi kwalaho ka mahlori lawa ni hikwalaho ka ku rivaleriwa ka mudyohi, Yesu a a kombisa leswaku i N’wana wa Xikwembu.
Hi fanele ku yisa vanhu van’wana eka Yesu – vanhu lava khwanyaleke hikwalaho ka swidyoho. Hi nga endla leswi hi va yisa eka Yesu hi xikhongelo ni hi ku va dyondzisa rito ra Xikwembu.
A ku pfumela ka Yesu a swi vuli ku pfumela ka matimba ya yena ntsena, kambe ne ka rirhandzu ra yena ni ku navela ku pfuna lava pfumalaka.
A xa ku hetelela, hi vona Yesu a nyika risima ripfumelo ra vona hi ndlela yo hlamarisa. A hi n’wi tshembeni leswaku minkateko ya yena yi hi khulukela.

//////////