2008-09-14
1.
A mahungu ya kona mayelana ni tibuku ta; Swivuriso, Eclesista na Risimu ra Tinsimu, lawa ma tsariweke hi Solomoni n’wana Davida. Hosi Xikwembu xi katekisile Solomoni hi vutlharhi lebyi kulu, lebyi ku ga vangiki na un’we la nga va na byona. Swa hlamarisa ku vona buku ya yena yo sungula, buku ya Swivuriso leyi nga tala hi vutlharhi. Eka buku ya yena ya vumbirhi, buku ya Eklesiste, a vulavula hi munhu loyi a lavaka nhlamuselo ya vutomi, kambe a fika eku heteleleni laha a vonaka leswaku I Xikwembu ntsena lexi nga n’wi pfunaka eka swivilelo ni swilaveko swa yena. A buku ya yena ya vunharhu, Risimu ra Tinsimu, a yi tsale hi ku enta, yona yi vulavula hi ku rhandzana ka nuna ni nsati, naswona yi ni nhlamuselo wa risima mayelano ni ku rhandzana ka Kriste ni kereke ya yena, ku nga vanhu hinkwavu lava tswariweke ra vumbirhi ( Vakriste). Naswona hi kuma mahungu man’wana mayelano na Solomoni ni murhandziwa wa yena ku nga Xikwembu lexi a xi rhandzeke na a ha ri ntsongo. Kambe eku hanyeni ka yena a ve a hluleka ku yisa mahlweni rirhandzu ra yena eka Xikwembu, a ko a gandzela swikwembu swa hava. Van’wana vadyondzi va Bibele va ri a hetelele hi ku hundzuka a ko a vuyela eka Xikwembu laha a tsaleke tibuku letimbirhi to hetelela (Eklesiaste na Risimu). Eka dyondzo yo hina hi ta vulavula hi buku ya Swivuriso.
2.
A tiko rin’wana na rin’wana ri na swona swivuriso leswi. A xivuriso, I vutlharhi leri hlamuseriwaka hi marito matsongo. I swilo leswi endlekaka rin’wana siku na rin’wana. Swi sukela eka rixaka rin’wana swi ya eka rin’wana swi ko swi ta fika eka rixaka ra ka hina. A swivuriso swa vanhu a hi minkarhi hinkwayo swi nga swa ntiyiso. Kambe eka buku ya Swivuriso hi ta vulavula hi swivuriso swa ntiyiso, a rito rin’wana na rin’wana ri huhutiwile hi Xikwembu naswona I ntiyiso. I mhaka yo hlamarisa leyi Xikwembu xi yi endleke yo tirhisa vanhu vo hambana-hambana leswaku va vula ntiyiso wa xona hi tindlela to hambana-hambana. A hi vonene tinhloko-mhaka to karhi leti swivuriso leswi swi nga na tona:
3.
KU TIRHELA NI KU TSHEMBA XIKWEMBU.
CAP 4.
V.18 Mahanyelo ya lavo lulama ma fana ni ku vonakala ka vurhonga loku ku yaka ku engeteleka, dyambu ri ku ri xa.
CAP 9
V.10 Masungulu ya vutlharhi I ku chava Hosi Xikwembu, Muhlawuleke u tiviwa hi loyi a twisisaka..
CAP14
V.26 Ku chava Hosi Xikwembu, swi nyika munhu ku tshemba loku tiyeke, ni vana va yena va ta va ni ndhawu yo tumbela eka yona.
CAP 3
V. 5 Tshemba Hosi Xikwembu hi mbilu ya wena hinkwayo, u nga tshembi ntsena vutlharhi bya wena. 6 Eka hinkwaswo leswi u swi endlaka, tsundzuka Hosi Xikwembu, xi ta ku basisela tindlela.
Enkarhini wa yena Solomoni, na tshemba leswaku a a tiveka ngopfu eka tihosi hinkwato ta misava, kambe a ntalo wa tona a ti nga tivi ni ku tirhela Xikwembu. A va ri ni swikwembu swn’wana ehandle ka Xikwembu xa ntiyiso. Solomoni a vonile hi laha tihosi ta matiko man’wana a ti tikeriwa ha kona ematikweni ya tona. Tin’wana ta tona a ti dlayiwa hi vanhu va tiko ra tona. Tin’wana a ti vona vanhu va tona va xaniseka hinkwalaho ka ndlala ni mavabyi. A tihosi leti, a ti nga swi koti ku pfuna vanhu va tona hikuva a ti nga tivi Xikwembu, naswona a ti nga swi koti ku khongela eka xona ku kombela ku pfuniwa eka swivilelo swa vona. Kambe hi vona ku hambana, eka tiko ra Solomoni, a swilo a swi famba kahle ngopfu. Solomoni a a pfundzile ngopfu, naswona a a tshama eka yindlo leyikulu ngopfu. A ku ri ni vanhu vo tala lava a va dya etafuleni ra yena rin’wana siku na rin’wana, a a va dlayela 30 wa tihomu, 100 wa tinyimpfu ni timbuti ni hlayo yo talo ya swiharhi ni tihuku. A a ri ni 40 000 wa tihanci ta ku koka makalitchi ni tinqolo ni 12 000 wa tihanci leti a masochwa ya yena a ma gada hi nkarhi wa tinyimpi. A matiko hinkwawu ya swivundzamani a ma hanya hi ku rhula na yena, hikokwalaho a vanhu va yena a va nga ri na nchavu a va hanya eku tengeni emindyangwini ya vona. Solomoni a ku ri munhu wo tlhariha laha tihosi ta matiko man’wana ti nga ta eka yena ti huma kule ku ta ta n’wi twa loko a ri karhi a vulavula ni ku n’wi vona loko a ri karhi a fuma. Solomoni a va khorwisile leswaku a ku na ndlela yin’wana ya mahanyela ehandle ka ku gandzela ni ku tirhela Xikwembu xin’we xa ntiyiso, Xikwembu xa Israele, mutumbuluxi wa tilo ni misava.
4.
A NHLOKO-MHAKA YA VUMBIRHI, I YA MAYELANO NI TA KU TENGA EKA TA MASANGU.
CAP 5.
15.Nsati wa wena I xihlovo xa mati layo tenga, timula tiorha ra wena exihlobyeni xexo! 16.U nga tshiki mati ya kona ma khulukela enhandle, u nga pfumeri leswaku ma halateriwa erivaleni. 17.Mati lawa a ma ve ya wena ntsena, u ng a siyerisani ni vaakelani va wena. 18.Tiphini hi nsati loyi u n’wi tekeke loko wa ha ri jaha, tsakisa yena a nga xihlovo xa wena. 19.Nsati wa wena I ximhuntana xo saseka, vumbhuri bya yena I bya mhala, mavele ya yena a ma ku nyike ntsaku wo hetiseka minkarhi hinkwayo, rirhandzu ra yena a ri ku yive mbilu masiku hinkwawo. 20.N’wananga, hikwalaho ka yini u yiviwa mbilu hi wansati wa dlakuta xana? U n’wi vukarhela yini xana?
CAP 6
27.Loko munhu a okela ndzilo exikhwameni, swiambalo swa yena swi ta tshwa! 28.Loyi a kandziyaka makala ya ndzilo u ta duvuka minkondzo. 29.Swi tano ne ka munhu loyi a etlelaka ni nsati wa un’wana; un’wana na un’wana loyi a khumbaka nsati wa muakelani, a nge poni.
Wa nga vona hi laha ti nga tiyiso hakona a tivhesi leti ne ka nkarhi lowu hi hanyaka eka wona. Xana munhu a nga okela ndzilo exikhwameni xa yena a nga tshwi xana? Xana munhu a nga kandzihela makala a nga tshwi minkondzo xana? Leswi Solomoni a swi vulaka hi leswaku a wanuna loyi a etlelaka ni wansati loyi a nga n’wi lumbiki, u ta hakela siku na siku swidyoho swa yena. A xidyoho xa kona xi ta n’wi hisa ku fana ni ndzilo, van’wana va ta tshwa va ko va ya eku feni. A rifo ro fa hi ku tshwa hi ndzilo loko u tshwe ngopfu, hambi hidokodela wa kahle a nge swi koti ku ku lapha. Emasikwini ya ka hina, hi na ndzilo wa HIV/SIDA, hikokwalaho, magidigidi ya vanhu lava endleke swidyoho swo endla masangu ni vasati kumbe vanuna vo kala va nga va lumbi, va le ku tshweni na sweswi. Va tiphinile hi xidyoho hi xinkarhana, kambe va le ku tshweni hi laha ku nga heriki, kutani a ku na munhu loyi a nga kotaka ku susa ndzilo emarhambyini ya vona. A hi yingiseleni vululeki bya wanuna wo tlhariha loyi a tshamaka a va kona ehandle ka Hosi ya hina Yesu Kriste. Wanuna un’wana na un’wana a a tiphine hi wansati loyi a ti tekeleke yena. Ku nga tshuki kuva ni wansati loyi a nyikelaka miri wa yena eka wanuna un’wana, kambe a a nyike ntsena eka loyi a chatiweke yi yena, kutani a munti wa n’wina wu ta va munti wa ku hlayiseka ni ku rhula.
5.
A XA VUNHARHU, A VULAVULA HI VAVASATI VO BIHA NI LAVANENE
CAP 21
9. Ku tshama elwangwini ra yindlu, swa antswa, ku ri ni ku tshama endzeni ka yona, ni wansati wo kariha.
CAP 18
22. Ku kuma nsati, I nkateko, I ku tsakeriwa hi Hosi Xikwembu.
CAP 31
26.U vulavula swa vutlharhi ntsena, a letela van’wana hi moya wa tintswalo. 27.U lavisisa tindlela to hlayisa ndyangu, swakudya swo kombela a nga dyi. 28.Vana va yena va n’wi tlangela erivaleni, na ye na nuna wa yena wa n’wi dzunisa a ku: 29. “Vavasati lava gingirikaka va tele, kambe na un’we a nga fiki eka wena.” 30.Ku saseka ka nghohe ka kanganyisa, ni vumbhurhi bya hela, kambe wansati loyi a chavaka Hosi Xikwembu, wa dzuneka. 31.Wansati loyi, a a nyikiwe mihandzu ya ntirho wa yena; swiendlo swa yena a swi n’wi dzunise ehubyeni!
Eka tindzimana leti, Solomoni a nyika switsundzuxo eka vavasati. Loyi a nga riki wansati wa pongo, a hanya hi ku rhula ni nuna wa yena kun’we ni vaakelani va yena. Wansati loyi a nga vulavuri marito ya vuphunta lawa ma tlhavaka vanhu van’wana, kumbe lama tiselaka nuna wa yena timhaka, kambe I marito ya vutlharhi lama tisaka ku xiximeka endyangwini wa yena. A va vasati van’wana va kombela eka yena switsundzuxo swo kurisa vana va vona, ni maswekele kumbe marimele ya masimu. A nga va a nga sasekanga enghoheni, kambe loko malembe ka ri karhi ma andza, na yena u ta andzeriwa hi ku hloniphiwa hi van’wana vavasati. Kambe lava fambisiwaka hi ku saseka ka vona ntsena, ka hela loko malembe ma ri karhi ma hundza, kambe vutlharhi byo andzisiwa loko malembe ma ri karhi ma hundza.
6.
A NHLOKO- MHAKA YA VUMUNE I YA KU HLAYISA NI VULOLO.
CAP 22
13.Lolo ri ri: “Ku ni nghala ehandle, loko ndzo huma, ndzi ta dlawa!”
CAP 26
14. Rivanti a ri fambi ku ya kule, hi mhaka ya swikinere, lolo na rona ri tano, ro vumbuluka-vumbuluka emubedweni wa rona.
CAP 6
6.Wena lolo, yana eka vusokoti, u xiya-xiya mahanyelo ya byona, u ta tlhariha. 7.A byi na hosi, ni murhangeri kumbe nduna byi hava, 8.Kambe hi ximumu byi hlengeleta swakudya swa byona, byi tivekela timbuva enkarhini wa ntshovelo. 9.We lolo xana u ta etlela ku fikela rini, u ta pfuka rini evurhonweni ke? 10.Wena u ri: “ ndza há ku bàà, ndzi etlelanyana byitsongo, ndza ha khondlanyana mavoko, ndzi wisa.
CAP 10
5.N’wana wa miehleketo, u huma a pfuna eku tshoveleni, kasi la salaka a etlela, u nyumisa vatswari.
Ni tshiki ni phindha 22:13, 13.Lolo ri ri: “Ku ni nghala ehandle, loko ndzo huma, ndzi ta dlawa!”Kumbe; “Ndzi nga dyiwa endleleni.” A munhu wa lolo minkarhi hinkwayo a ni marito ya kahle yo tivhikelela hi wona leswaku a nga endli ntirho wo karhi. A ta vona nghala endleleni kuve hambi mbyana a yi kona, minkarhi hinkwayu a chava ku dlayiwa, kuve vanhu van’wana va laha tikweni va famba va lava tihunyi ni ku endla swin’wana swo tipfuna. Loko tatana wo karhi o va ni n’wana wa lolo, a nge pfuki a n’wi rhumile ku a endla ntirho wo karhi. Hambi o n’wi ba, kumbe ku n’wi tshembisa ku n’wi nyika swilo swa kahle, kambe a n’wana wa lolo nkarhi un’wana na un’wana a tava ni swo tivhkela hiswona. Solomoni u yi tsundzuxa leswaku hi ya eka visokoti, hi ya languta ntirho wa tona lowo tika, kutani hi ta khomiwa hi tingana ivi hi vuya hi ta ta tirha hi xiviti hi nyenya ku tluriwa hi vusokoti.
Ku ta fika la, hi hlamusele swo tala hi Swivuriso tani hi leswi swi tsarisiweke xiswona eBibeleni, kambe a ku hlamusela swi hi tekela nkarhi wo leha, kutani a ku sukela la kuya emahlweni, hi to hlaya kenene tindzimana, kutani hi tshikela Moya lowo Kwetsima wu hlamusela etimbilwini ta hina. Loko u yingisela kahle hi vukheta, u ta amukela nkateko wukulu.
7.
A XA VUTLHANU, HOSI SOLOMONI A VULAVULA HI TINHLOKO TO TITIMELA NI TO HISA NI LESWAKU HI NGA TI TIRHISISA KU YINI TINDZIMI TA HINA EKA LESWINENE NE KA LESWO BIHA
CAP 12
18 Vanhu vo hantla ku vulavula, marito ya vona ma tlhava ku fana ni fumu, kasi marito ya lavo tlhariha ma horisa.
CAP 13
3 Munhu loyi a nga vulavuriki ngopfu, u hlayisa vutomi bya yena, kasi loyi a phyaphyarhaka, u weriwa hi khombo.
CAP 15
1 Ku hlamula hi ndlela yo titsongahata, swi rhelelta vukarhi, kasi ku karihela vanhu, swa byi pfurhisa. 18 Munhu wa ximbilwa-mbilwana u pfuxa madyolonga, kasi loyi a tiyiselaka swilo, u miyeta ku holova.
CAP 16
24 Marito lama tsakisaka, ma fana ni xihlenge xa vulombe, lexi nandzihaka enon’wini, xi tlhela xi tiyisa miri.
CAP 17
9 Loyi a rivalelaka van’wana, u rhandza xinakulobye, kasi loyi a nga ni xi khomela, u onha vunghana.
14 Ku sungula ka mhaka, swi fana ni ku ndlandlamuka ka mati loko nambu wu tala, hikokwalaho, suka u famba timhaka ti nga se biha.
CAP 18
21 Rifo ni vutomi, swi lawula hi ku vulavula ka munhu, lava rhandzaka ku vulavula, va ta tshovela mihandzu ya kona.
CAP 26
20 Loko ku ri hava tihunyi, ndzilo wa timeka; madzholonga na wona ma kota ku hela, loko ku nga ri na munhu wo hleva.
CAP 29
20 Xiphunta xa antswa, ku ri na munhu wo tsutsumela ku hlamula timhaka.
22 Munhu wa ximbilwa-mbilwana, u vanga madzholonga, ni munhu wo hatla ku kariha, u pfuxa timholovo.
8.
HOSI SOLOMONI NASWONA I WA HI TSUNDZUXA LESWAKU HI NGA TLHERISERI LOKO HI ONERIWILE.
CAP 20
22 Loko munhu a ku endla leswo biha, u nga tshuki u ku: “Ndzi ta rihisa!” yimela Hosi Xikwembu, xona xi ta ku pfuna.
CAP 25
21 Loko nala wa wena a ri ni ndlala, n’wi nyike swakudya a dya, ni loko a ri ni torha, n’wi kele mati a nwa,
22 Hikuva loko u endla sweswo, u ta n’wi khomisa tingana leti kulu, kutani Hosi Xikwembu xi ta ku hakela.
9.
A TLHELA A VULAVULA HI KU TSHEMBEKA EKA TA MABINDZU. SWI LANGUTEKA ONGE EMASIKWINI YA YENA, A VAXAVISI VA SWITOLO A VA KANGANYISA EKA SWIKALO LESWI A VA PIMA HI SWONA.
CAP 11
1 Ku xavisela vanhu swilo hi mpimo lowu nga riki wona, Hosi Xikwembu xa swi venga, kambe mpimo lowu nga wona, xa wu tsakela.
CAP 15
11 Leswi Hosi Xikwembu xi vonaka ni leswi swi nga hansi, exivandleni xa vafi, xana xi nga tsandzeka hi yini ku vona leswi nga ti mbilwini ta vanhu xana?
10.
NASWONA U DYONDZISE LESWAKU VANHU A VA FANELANGA KU TSONA KAMBE VA HANANA, NGOPFU-NGOPFU EKA SWISIWANA
CAP 11
24 Munhu loyi a hananaka, u tala ku fuma, kasi munhu wo tsonana ngopfu, u tala ku heleriwa hi swa yena.
CAP 14
31 Loyi a xanisaka swisiwana, u le ku rhuketeleni ka mutumbuluxi wa swona, kasi loyi a nga ni tintswalo eka vapfumari, u dzunisa muvumbi.
CAP 19
17 Ku nyika xisiwana, i ku lomba Hosi Xikwembu, kutani Hosi Xikwembu xi ta ku tlherisela hinkwaswo.
CAP 21
13 Loyi a alaka swirilo swa swisiwana, na yena a nge yingisiwi, siku a nga ta lava ku pfuniwa.
11.
NASWONA U VULA LESWAKU A HI FANERI KU FAMBA NA HI KWANYARISILE SWIKANDZA, KAMBE HI FANELE KUVA NI SWI KANDZA SWO KOMBA NTSAKU KUTANI HI TA VUYERIWA.
CAP 12
25 Ku vilela ku heta munhu matimba, kambe marito lamanene ma n’wi tiyisa.
CAP 15
13 Loko mbilu yi tsakile, nghohe ya n’wayetela, kasi loko mbilu yi vava, munhu u hela matimba.
15 Masiku hinkwawo, swisiwana swi hanya enhlomulweni, kasi ku va ni mbilu leyi tsakeke, i nkhuvu lowu nga heriki.
CAP 17
22 Ku tsaka ka mbilu, swi tshungula miri, ku khunguvanyeka, swi heta matimba
12.
A SWI HLAMARISI KUVA A VULA SWO TALA MAYELANO NI VANA, NI MAKURISELE YA VONA, HIKUVA A A RI NI VASATI VO TALA, SWI NGA ENDLEKA A VILE NI VANA VO TALA.
CAP 13
24 Loyi a na xupuliki n’wana wa yena, wa n’wi venga, kasi loyi a rhandzaka n’wana wa yena, u ti karhatela ku n’wi tshinya.
CAP 25
15 U nga heli mbilu loko u khongotela Hosi, marito ya wena yo titsongahata ma ta tshova matimba ya vukarhi bya yona.
CAP 29
17 Loko u tshinya n’wana wa wena, u ta ku nyika ku rhula, a phyuphyisa moya wa wena.
CAP 22
6 Komba n’wana wa wena ndlela ya vutomi a ha ri lontsongo, leswaku ni loko a kurile, a ta ka a nga hambuki eka yona.
CAP 13
1 N’wana la tlhariheke u yingisa swiletelo swa Tata wa yena, kasi musandzi a nga twi ku tshinyiwa.
13.
SWESWI KE HI NI TINDZIMANA TIMBIRHI LETI VULAVULAKA HI KU TIKURISA NI KU TITSONGAHATA.
CAP 29
23 Ku tikukumuxa, swi vangela ku wa, kasi munhu wo ti tsongahata u ta dzunisiwa.
CAP 16
18 Ku tikurisa, swi vitana khombo, manyunyu ma vangela munhu ku wa.
14.
LAHA A A TSHAMA KONA, EXIKARHI KA SWIFUMI EMASIKWINI YA YENA, HOSI SOLOMONI A TAVA A VONILE MIHANDZU YO BIHA HI KU N’WA BYALA. HI LAHA SWI TISAKA MAXANGU, NI NHLOMULO NI RIFO.
CAP 20
1 Vinyu ya sandzisa, byalwa byi vanga huwa, hinkwavo lava yengiwaka hi swona, a va tlharihanga.
CAP 23
29 Ku ni vanhu lava tshamelaka ku konya ni ku gomela, vanhu va vuntswaka, lava nga ku vileleni minkarhi hinkwyu, lava kumaka timbanga swi nga fanelanga, lava tshamaka va tshukile mahlo! Xana vanhu lava, i va mani xana? 30 Volavo i vanhu lava dzhumbaka ebyalweni, lava minkarhi hinkwayu va hlotaka lebyo bava. 31 Ku tshuka ka vinyu, ni ku vangama ka yona exinwelweni, ni ku nandziha ka yona enon’wini, swi nga ku kanganyisa, 32 Hikuva eku heteleleni, vinyo yi luma ku fana ni nyoka, yi godya ku fana ni mhiri. 33 Mahlo ya wena ma ta vona swilo, u ta vula swo huma endleleni. 34 U ta twa o nge u lo phaphama emagandlatini ya lwandle, kumbe u lo etlela exihondzweni xa ngalava.35 U ta ku: “Va ndzi himile, kambe a ndzi twanga ku vava, va ndzi bile, kambe a ndzi swi vonanga.
15.
Hi fikile emakumu ka dyondzo ya hina leyi tsariweke hi Hosi Solomoni. Na tshemba leswaku mi katekile ni ku tiphina ha yona.
//////////
TAP FOR COPY (DOWNLOAD) OF: Ku tsala ka hosi Solomoni