Ku vitaniwa hi ku rhumiwa ka vadyondzisiwa

MARKA 1: 14 -20

Eka dyondzo leyi hundzeke hi dyondze hi mahlori mambirhi lawa Yesu a ma endlele, a nga ku hanyisiwa ka wansati wa vuvabyi bya switlhandla ni ku pfuxiwa ka nhwanyana eku feni.
Kambe Yesu a a swi tiva leswaku a nkarhi wa yena laha misaveni i wutsongo, kutani a a fanele ku dyondzisa van’wana leswaku va teka ndhawu ya yena. Eka dyondzo leyi, hi ta vona leswaku a swi endlise kuyini.
Ha ha ku hlaya hi vanhu vambirhi lava vitaniweke hi Yesu. A ku ri Simoni ni makwavo Andriya, na Yakobo na Yohana. A va ri vatshevi lava a va tihanyisa hiku tirhisa mabyatso ku tsheva hi swona leswaku va kuma swa ku tihlayisa hi swona. A Hosi yiva kume na va ri karhi va tiendlela mintirho ya vona ya siku loko y iva vitana. Leswi vula leswaku a va nga lek u etleleni kumbe ku tshama va nga endli nchumu. A ntirho wa Xikwembu i ntirho wa risima. Hi xona mutumbuluxi wa swilo hinkwaswo. Xi le henhla ka ntumbuluko hinkwawu, ngopfu-ngopfu ehenhla ka munhu. I nkateko wukulu ku tikuma na wu tirhela xona. A vanhu va malolo a va amukeleki entiorweni wa xona. A vatirhi va Xikwembu va fanele va ri vanhu lava rhandzaka ku tirha ku tlula van’wana vanhu. Va fanele ku pfuka ni mpundzu va tinyika nkarhi wa ku dyondza rito ra Xikwembu, ku xi gandzela ni ku khongelela van’wana.
Yesu Kriste a hi vekele xikombiso loko a ri laha misaveni. Eka dyondzo leyi hi hundzeke eka yona, hi vonile swo fana ni leswi hi swi hlamuselaka. Loko va ri ebyatsweni va tsemakanya tiva, va hlangane ni xidzedze lexi thindzhekiseke ku humula ka yena. Loko a veke nkondzo wa yena emapheceya ka tiva a hlanganisiwe hi wanuma la bohiweke hi mimoya ya mademona. A ku lwa na sathana swa karhalisa emoyeni ni le nyameni. Loko mademona ma hlongoriwile, a hlanganisiwe hi tiko leri nga n’wi vekela nawu wa leswaku a fanele ku suka etikweni ra vona. Loko wo rhendzeriwa hi vntshungu wa vanhu lava nga ku ku huweleleni, naswona swa karhalisa. Loko ku hele leswo, a hantlise a nghena ebyatsweni a tlhelela eKapernahume.
Loko a huma ebyatsweni a kume ntshungu wa vanhu na wu n’wi rindzerile, ntshungu luwu a wu rindzele ku ponisiwa hi yena. A wu lava ku hanyisiwa, mimoya ya chaka yi hlongoriwa naswona a va lava ku dyondzisiwa. Hikona laha a nga hanyisela kona wansati wa mavabyi ya switlhandla, laha a nga vula a ku matimba ma humile emirini wa yena. Loko a suke lahaya, a kongome ekaya ya Yayiro kuya pfuxa n’wana wa yena wa nh’wanyana loyi a a file.
Hi ndlela leyi, Yesu a hi vekele xikombiso xa kahle. A vule leswaku a fanele ku tirha ntirho wa Tatana na dyambu ri nga se pela, hikuva vusiku bya ta lebyi ku nga riki na munhu loyi a nga ta tirha. A munhu loyi a lavaka ku tirhela Xikwembu nkarhi hinkwawu, a fanele a swi twisisa leswaku i ntirho wo tika lowu lavaka ku tinyikela tani hi mhamba. A munhu loyi a tirhelaka Xikwembu nkarhi hinkwawu, na a ri lolo, a khomisa tingana emahlweni ka Xikwembu, a fanele ku tshika a ya tilavela wun’wana ntirho. A nga faneli ku teka mali leyi fanelaka ku fambissa ntirho wa Xikwembu a yi tirhisa eka swa yena.
Ha swi vona leswaku Yesu a nga zanga a rilela vanhu leswaku va n’wi landza. A y ova vitana. Eka Petro na Andriya ate, “Ndzi landzeni kutani ndzi ta mi endla vaphasi va vanhu.” Kutani va siya tinkoka ni mabyatso hi ku hantlisa va n’wi landza. Yakobo na Yohana a va ri ni tatana wa vona ni van’wana lava a va thoriwile va ri karhi va rhunga tinkoka ta vona. Yive mhaka ya risima ku vitaniwa hi N’wana wa Xikwembu va nga kanakani hambi hi ku kombela mpfumelelo wa tata wa vona. Va yo suka va yima va n’wi landza Eka Matewu 8:21, hi hlaya hi wanuna wokarhi loyi a nga tee ka yena: “Ndzi ta ku landza Hosi, kambe na ha ta rhanga niya lahla tata wa mina.” Kambe Yesu a ku ka yena, “Ndzi landzi, tshika vafi va lahla vafi kuloni.” Ma laviteka ma ri marito ya ku tika, kambe a Hosi a yi lava leswaku a twisisa risima leri ntirho wa yona wu nga na rona. Loko munhu a file, a hi nge he endli nchumu eka yena. Loko a ku lahla ku ku sivela ku landza Yesu, swa antswa ku tshika lava nga pfumelangiki va lahla mufi leswaku wena u kota ku tshunxeka uya endla ku rhandza ka Xikwembu. A ku landza Yesu swi vula kuva muphasi wa vanhu, kutani leswo swi vula kuva xibya xa ku ponisa vanhu eku loveni ka hi laha ku nga heriki etiheleni.
Eka Mat 8:19-20, Hi dyondza leswi landzelaka: Kutani mutsari un’wana a ta ka yena a ku: “Mudyondzisi, Ndzi ta ku landza hinkwaku lomu u yaka kona.” Yesu a nwi hlamula a ku: Vahlati va ni mincele, ni tinyanyana ti ni swisaka, kambe N’wana-wa-Munhu a nga na laha a nga seketelaka nhloko ya yena kona.”
Yesu a a komba ntikelo wa ku nwi landza. Ko tala Yesu a etlele handle erivaleni loko a ri karhi a famba hi miti ni swimitana. Siku rin’wana loko a hundza hi le tikweni ra Samariya, a rhumele vadyondzisiwa va yena leswaku va ya ti lavela ndhawu yo etlela ka yona, kambe va arile ku nwi rhurhela hikuva a a ri muyuda, naswona a tinxaka letimbiri a tit a nhlangani. Yesu a a nga ri na movha leswaku hi ku hantlisa a tlhelela eka muti lowu a a le ka wona, hikokwalaho, minkarhi yo tala a va boheka ku etlela ematlhelo ka tindlela, laha a ku nga ri ni swakudya kumbe mati, ni ko hlambela kona kumbe mubedo wo etlela ka wona.
A ku landza Yesu, a dyondzo ya vuphasi bya vanhu a yi lumbi lava rhandzaka ngopfu vusopfa.
A hi voneni xivutiso xin’wana na hi nga seya emahlweni: Xana swi kotekise ku yini leswaku lava mune va landza Yesu hi ku hantlisa na loko va nga se nwi tiva ku antswa? Ni twisisa leswaku, a xa ku sungula a va ri ni ku twisisa loku enteke ka matimba ya Rito ra yena leri a va ri ni vuswikoti ku ri hambanisa ni man’wana, hikuva yena a ari munu la hambaneke ni van’wana vanhu. A xa vumbirhi hi leswaku a a nga ri khambi ro sungula leri van’wana va vona va voneke ni ku twa hi ta Yesu, hikuva Yohana Mukhuvuri a a le ku chumayeleni ni le ku khuvuleni ka vanhu a nambyini wa Yordana hi xikongomelo xa ku lulamisa ndlela ya Yesu leswaku a tat a dyondzisa tiko ni mintshungu leyikulu, kutani hinkwavo lava a va ri ni ku navela ka le moyeni, va khitikane va ya ka yena. Yesu na yena a yile eYordana laha Yohana a a chumayela ni ku khuvulela kona vanhu ni un’wana wa vadyondzisiwa va Yohana (Andriya) a a ri kona (Yoh 1:40) loko Yohana a kombete Yesu a ku: “Hi lexiya a xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka swidyoho swa misava”. Andriya a sukile kwalaho a ya laha makwavo a a ri kona Simoni ( Petro), Andriya hi yena loyi a tiviseke Petro eka Yesu.
Tani hikuva Andriya na Simoni a va ri va tshevi, ku fana na Yakobo na Yohana a va tsheva kusuhi ni na vona, a va tluletana mahungu lamanene ya kuva va kumile Mesiya.
Na vona ku fana ni hinkwavo lava a va ri Vayuda, a va le ku rindzeleni ka leswaku Xikwembu xi ta va rhumela Mesiya, kutani a vavanuna lava va mune, a va tiyimiserile ku nwi tsumbula ni ku vona ku humelela ka yena. Kutani a nhlamulo hi leya ku Xikwembu xi rhange xi lulamisa timbilu ta vona khale, kutani loko va vitaniwile, se a va lulamile ku nwi landza.

LUKA 9:1-6:

A 12 vadyondzisiwa lava Yesu a va vitaneke, va n’wi landze siku rin’wana ni rin’wana hi nkarhi wo leha. Laha Yesu a a ya kona na vona a va ya kona, a ku tikeriwa loko a hlanganeke na kona na vona va hlangane na kona, va vonile ni ku twa ku rhuketela ka Va-farisi, va vonile mahlori ya Yesu layo hlamarisa naswona va amukerile tidyondzo to enta mayelano ni Mfumo wa Xikwembu lowu nga ku teni.
Kambe a swi pfuni nchumu eka n’wana wa jaha loko a tshamela ku vona tata wa yena a dlaya mbuti, na yena n’wana a fanele hi nkarhi wun’wana a hlawula mbuti yin’we, a yi khoma, a dlaya, a xindla ni ku pahulela a tsemelela nyama a sweka. Hi ku hlalela ntsena, a a nge pfuki a dyondzile ku endla hi yexe. Hikuva a kuva a kota ku tiendlela hi yexe, a fanele ku dyondza hi ku endla. Kutani Yesu a hlengeleta vadyondzisiwa va yena.
A xa ku sungula lexi a xi endleke eka vadyondzisiwa va yena, a va nyike matimba ni vulawuri. A matimba yo fana ni lawa a ma tirhisekek loko a hanyise wansati loyi a vuvabyi bya swi tlhandla, hi wona matimba lawa a va nyikeke wona. Ni vulawuri lebyi a hlongoleke mademona hi byona eka wanuna wa mugadara, vulawuri lebyi byo fana ni bya yena a byi hundzisele eka vadyondzisiwa lava a va n’wi landza. A kun a munhu loyi a nga tirhaka ntirho wa Xikwembu loko a nga amukelanga matimba ni vulawuri (Autoridade). Hambi munhu a nga kanyaluka swikulu ngupfu, kambe loko a nga amukelanga matimba ni vulawuri bya xona, a muvabyi a nge hanyi ni mademona a ma nge humi ni vafi a va nge pfuki. A ku hanyisa timbabyi ni ku hlongola mademona ni ku pfuxa lava feke i ntirho wa Xikwembu, kutani wu lava matimba ya le henhla, matimba ya Xikwembu.
A dyondzo leyi yi yelana ni yak u rhuma lava khume na vambirhi leyi tsariweke eka ti-evhangeli ta Matewu na Marka. Eka tibuku leti, ehandle ka ku hanyisa lava vabyaka ni ku hlongola mademona, naswona ku ni ku basisa va hlokonho ni ku pfuxa lava feke. Xana a swi hlamarisi leswaku Yesu a va ni ku tshemba vadyondzisiwa va yena a ko a va lerisa ku pfuxa vafi? A a swi tiva leswaku a va ri vanhu lava tsaneke, kambe naswona a a ma tiva matimba ya Moya lowo Kwetsima lowu a wu tirha hi yena, ni leswi Moya lowu wa un’we, loko va pfumela, wu ta tirha hi vona va endla swilo swa matimba ku fana ni leswi Yesu a swi endleke. Eka Yohana 14:12-14, Hi kuma ntiyiso yo basa yo huma enonwini wa Hosi ya hina Yesu: Ndzi tiyisile ndzi ri ka n’wina: La pfumelaka ka mina, na yena u ta endla mintirho leyi ndzi yi endlaka; u ta endla ni leyi tlulaka yoleyi, hikuva ndziya eka Tatana. Xin’wana ni xin’wana lexi mi xi kombelaka hi vito ra mina, ndzi ta xi endla, leswaku Tatana a dzunisiwa eka N’wana. Loko mi kombela ka mina xa nchumu hi vito ra mina, ndzi ta xi endla.
A ku endla mintirho yikulu leyi Yesu a yi endleke swi laviteka swi nga koteki, nakona loko a ku yo vula un’wana ehandle ka Yesu a marito lawa, a hi ta va hi n’wi byele leswaku a kanganyisiwe hi ku tikurisa ka yena, ni leswaku a fanele a pfumela lesaku i ntiyiso. Kasi hi fanele ku tsundzuka leswaku a mintirho leyi yo hlamarisa, yi fanele yi yisa vudumo eka Xikwembu ni ka Hosi ya hina Yesu Kriste, ni leswaku a yi endliwe hi matimba ya munhu, kambe hi matimba ya Xikwembu. Loko vadyondzisiwa lava va endla mintirho leyi, Xikwembu a xi le ku amukelelni ka ku tlakusiwa ni ku dzunisiwa.
A mintirho leyo hlamarisa, yi ni xikongomelo xa yona. Yi komba rirhandzu ra Xikwembu eka vanhu ni matimba ehenhla ka ntumbuluku wa Xikwembu ni leka Sathana. Ntalo ka vanhu va kulu ni ripfumelo rin’wana ro hambana ni ler ira ntiyiso wa Xikwembu, kambe loko va vona leswi Xikwembu xi swi endlaka, swi hlongola munyama emimoyeni ya vona naswona swi va pfuna ku tshemba Yesu eku ponisiweni ka vona.
Leswi swi hi yisa eka ntirho wo hetelela lowu Yesu a va nyikeke ku wu endla, ntirho wa kona i wa ku chumayela Evangeli ya Nfumu wa Xikwembu. Xana swi lava ku vula yini leswo xana? Swi vula ku hundzisela tidyondzo hinkwato leti Yesu a ti dyondziseke. Kambe Mupostolo Yohana a vule leswaku loko hinkwaswo leswi Yesu a swi dyondziseke ni ku swi endla a swiyo tsariwa, a tibuku ta misava hinkwayo a ti nga ti enela ku swi hlayisa. Leswi vulaka leswaku a va fanele va endla kuya hi leswi va lerisiweke swona eka xiyimo xin’wana ni xin’wana. Kutani a vat a fanela ku yingisa ni ku fambisiwa hi Moya lowo Kwetsima.
Yesu minkaarhi hinkwayo a dyondzise hi vutlharhi. Naswona a dyondzise vadyondzisiwa va yena leswaku a va faneli ku cukumeta tidayimana ta vona eka tinguluve hikuva a tinga vi na risima eka tona naswona tit a hlundzuka hikuva a hi swakudya swa tona, kutani ti ta ti chakisa ni ku ti onhetela. Leswi lava k uvula leswaku a hi vanhu hinkwavo lava nga ta amukela ntiyiso ya Evhangeli ya Nfumu wa Xikwembu. Vat a yi fularhela ni ku hlundzukela lava chumayelaka ni ku dyondzisa Evhangeli. Vat a fanisa ntiyiso ni pozeni leri dlayaka eka vona. ( Ni tsundzuka a xaka ra mina leri ni nga tshama ni ri xumayela Evhangeli, ri ni lumbeta ku hohlota ripfulo ra rona. A ri pfumelo ra yena a ri ri eka xikwembu kambe a a nga ri ni vuxaka lebyi tiyeke eka Xikwembu lexi tumbuluxeke tilo ni misava ni N’wana wa xona swin’we ni Moya lowo Kwetsima.)
Leswi a swi lavi k uvula leswaku hi fanele ku chumayelia leswi vanhu va swi tsakelaka, kambe hi fanele hi va ni vutlharhi eka ku hlawula muxaka wa tichumayelo ta hina leti yelanaka ni xiyimo xa ndhawu yin’wana ni yin’wana ni munhu un’wana ni un’wana, ni tlhela ni phinda, hi fanele ku pfumela ku lawuriwa hi Moya lowo Kwetsima, hikuva yena wa yi tiva mbilu ya munhu un’wana ni un’wana, naswona wa wu tiva muchaka wa hungu leri nga vaka xipfuno.
Eka buku ya Matewu ku tsariwile nakambe leswaku Yesu a va layile leswaku va fanele ku hundzisela ntiyiso leyi ya tintswalo na va nga ri ni ku langutela ka ku navela ku hakeriwa. Hikuva navona va amukerile leswi eka Yesu na va nga hakelanga nchumu, kutani hi fanele ku va nyika mahala navona.
Xikwembu xi navela leswaku un’wana ni un’wana a fanela ku nyikiwa nkarhi wa ku amukela hinkwaswo leswi nga kona eMfun’wini wa xona mahala. Emisaveni leyi, ova ntsena lava ganyeke va kotaka ku kuma swilo swa risima. Kasi a swiwana swo fanela ku yima hi le kule swi hlalela ni ku navela timpahla to saseka, tiyindlo ni mimovha, kambe va nga ri ni vuswikoti bya ku lumbiwa hi swona. Va famba switolo kambe va muka emakaya va ri phanga. Emfunwini wa Xikwembu a swi tanu. A xitolo xa Yesu a ku na bixa. A kun a ku kamberiwa, kumbe caixa laha u fanelaka kuya hakela kona. Unga teka xin’wana nix in’wana eka ti hayeka u peta enkwameni wa wena, a wu nga sechiwi hi munhu. A kun a valanguteri hikuva a xitolo xa Yesu a swi koteki ku yiva nchumu, hikuva hinkwaswo i mahala! Lexi lavekaka eka wena I mbilu yak u swi lava ntsena, ni voko ra ku hawula hi rona eka hakara, loko u ri ni mavoko ya ripfumelo hi swona leswi lavekaka.
Leswi Yesu a nga swi laviki I ku vona munhu a huma eka xitolo xa yena ximandla-mandla. Loko u nghena enyangweni, u kuma nkwama wukulu wu tsariwile “kuponisiwa”. Lexo i xilo xa ku sungula lexi u fanelaka ku teka xona; ku ponisiwa ka hika ra wena leswi katsa ni ku rivaleriwa ka swidyoho swa wena, ni ku amukela vutomi lebyi nga heriki ni mbilu leyintshwa, leswi vulaka leswaku ku tswaleka ku navela ku rhandza Xikwembu ni ku xi tirhela. Eka nkwama lowu, wa swi kota ku peta rirhandzu ro rhandza vanakulobye va wena, u peta ntshunxeko eka ta ku navela vavasati, ku phuza, ku dzaha, ku rhukatela, ku yiva ni swin’ana.. Hinkwaswo leswi I mahala!
Loko a hetile ku lerisa vadyondzisiwa va yena leswi va faneleke ku swi endla ni k uvula, a va lerisile nakambe leswi va faneleke ku tikhomisa xiswona. A va nga faneli ku teka nhonga yo ti vhikela hi yona eka tinyoka ni le ka swigevenga, hikuva Xikwembu hi xona xi fanelaka kuva lwela ni ku va biyelela. A va nga faneli ku teka mimala yo tala hi timpahla, mibalu, ni yini swin’wana? Leswi a swi ta va endla va hlwela ku fikelela laha Yesu a a va rhume kuya fika kona. A va nga faneli ku longa mali, hikuva loko va teka mali, a vayivi a vava va le ku va languteni loko va ri voxe endleleni. A va nga faneli ku teka mapare mabirhi ya swiambalo, hikuva Xikwembu a xi ta endla leswaku va hlampsweriwa hi ku pasareliwa laha va yaka kona. Xikwembu a xi ta va lulamisela swakudya hinkwaswo ni swakunwa ni ndl=hawu yo etlela eka yona.
Xin’wana hi leswaku loko va nghena emutini wo karhi kutani un’wana a va amukela endlwini ya yena, a va nga fanelri ku dana ku dya leswi a nga ta va nyika swona, Hikuva Xikwembu a xi ta va hakela hikuva va tirhise swa vona va mukela malandza ya Xikwembu. A xa ku hetelela, Yesu a te loko vanhu va nga va amukeri, va fanele ku thonduta ntshuri emilengeni ya vona loko va huma emutini wolowo, kutani byi tava vumbhoni lebyi nga ta nga ta va lwisa. Leswi vulaka leswaku a va nga faneli ku amukela swilo eka vanhu lava nga laviki ku va nyika swona. A va tirheli va Xikwembu a hi va komberi, kutani a va faneri ku amukela tinyiko eka vanhu lava va nyikaka hi ku tinyungubyisa. Xikwembu a xi tsakeri vanhu lava nyikaka hi ku sindzisiwa.
Eka vesi yo hetelela eka dyondzo leyi, V6 hi hlaya leswaku, va nghene tindhawini hinkwato, matiko ni swimitana va chumayela Evangheli ni ku hanyisa lava vabyaka. Hi ndlela leyi, va kombise ku yingisa Xikwembu hi ku endla leswi xi va leriseke swona. Xana hi tiyimiserile ku endla swo fana ni vadyondzisiwa lava? Hi suka emakaya hi ya halayisa vanhu van’wana; hi teka pahla hi peta eka mimala ya hina hi famba h imiti ni swimitana exikarhi ka ku hisa, exirhamini ni le mpfuleni, hi hanyisa lava vabyaka, hi chumayela evhangeli ni ku tshemba Xikwembu leswaku xi hi nyika leswi hi fanelaka? Xana hi nga swi kota? Xana mina ke? Loko u lava ku tirhela Xikwembu u fanele u rhanga u ti vutisa swivutiso swo fana ni leswi, “I mali muni leyi ni fanalaka ku hakeriwa? Xana nit a yi kuma yindlo, movha, a fone, nit a kwhela a viyawu?”
Swa hlamarisa leswi humeleleke loko va famba hi miti ni swimitana. Eka Luka 10:17 ku tsariwe leswi humeleleke endzhaku ka loko Yesu a rhume lava 70. Lava 72 va vuye hi ku tsaka, va ku Hosi, na wona mademona ma hi yingisa loko hi tirhisa vito ra wena.”
Leswi vula leswaku a va humelela eka ntirho wa vona, swi tava tano ne ka hina.

//////////