Vaefesa, 3 - 4 - M2819 Bible Studies

G. MIEHLEKETO LEYINENE HI MAXANGU YA PAWULO

3:1-13

Pawulo i lava leswaku Vaefesa va twisisa leswaku leswi endlaka ku a xaniseka ngopfu, i mhaka ya ku, ku ve yena lowo sungula ku lwisana na nfumo wa munyama, ku ve a hlawuriwile ku va mutwarisi wa Rito ra Xikwembu, a tamela a marito yo hlawuleka, lawa a ma amukeleke kuya hi nhlavutelo lowukulukumba, leswi nga n`wi endla a va na ku hiseka e ndzeni ka yena ku twarisa Evhangeri ya ku ponisa eka Vamatiko.
Ku twisisa loku hi kona ku nga va endlaka ku va tiva leswaku vona i va nkoka eka Xikwembu ku va va amukela a nhlavutelo wo hlawuleka,va fanele ku susa ku kanakana ka vona va titwa vari lava hlawulekeke hakunene.(3:13)
Mayelano na mutwarisi wa mahungu lawa (Pawulo) a nga hlawuriwanga hi mhaka ya ku va a endla leswinene, a ri yena lontsongo eka Vahlawuriwa hinkwavo ( Endzaku ka loko a xanise miri wa Kreste na a nga se ponisiwa); kuve nyiko ya Xikwembu na tintswalo ta xona ku va a nyikiwe swona .
Mayelano ni Hungu:
Eka minkarhi leyi hundzeke, a ri kombisiwanga eka vanhu, ku fana na sweswi, hakunene leswi a swi ri xihundla.
Sweswi xihundla xi paluxiwile (kuya hi nhlavutelo lowu Xikwembu xinyikeke Pawulo) , naswona xihundla lexi xi tikombile eka vahlawuriwa va Xikwembu ku nga Vaapostolo na Vaprofeta hi Moya Lowo kwetsima.(3:5)
Leyi i Evhangheri (Mahungu lamanene) lawa ma huwelelaka leswaku Vamatiko na vona i vadya ndzhaka ya rifuwo ra Kreste, nova swirho swa miri wa yena hi mhaka ya switshembiso leswi Xikwembu xi nga swi endla eka Kreste.(3:6)
Ntiyiso wa ku Mayuda na Vamatiko va va va`nwe vatlhela va fana eka Kreste,wu nga vonakala ntsena loko nhlengeletano ya vapfumeri yi nyika vumbhoni emahlweni ka timbhoni leto tala, lebyi i vutlarhi bya Xikwembu lebyi ngariki na makumu.(3:10)
Leswo swiendla leswaku Mayuda kumbe Vamatiko va tshinelela xiluvelo xa Xikwembu hi ku tshemba kuya hi ripfumelo ra vona eka Kreste.

H. XIKHONGELO XA PAWULO EKA VAEFESA LESWAKU VA TWISISA NTIYISO LOWU

3:14-21

Xikhongelo xa yena:
1. I khongela emahlweni ka Xikwembu Tatana (hi xichavo lexikulu,hi mbilu hinkwayo). (3:14)
2. I khongela hi miehleketo yo enta, leswaku ku navela kayena ku humelela hi mhaka ya Kreste ntsena loyi vanhu va tinguva hinkwato va nga ta vitaniwa e vitweni ra yena. (3:14,15)
3. I va khongelela leswaku Moya Lowo kwetsima wu tata mimoya ya vona hi ntalo wa rifuwo ra Tatana.(3:16):
  1. Ripfumelo ra vona ri fanele ri va leri ri tiyeke leswaku ri ta kota ku nyika ndzhawu evutomi bya vona hi ku hetiseka leswaku Kreste a aka eka vona.(3:17)
  2. Leswaku endzhaku ka loko va amukerile rirhandzu tani hi vutomi ravona lerintswha va ta ya emahlweni hi ku twisisa leswi rirhandzu ri nga xi swona, ku fikela laha va twisisaka rirhandzu ra Kreste leri tlakuke no anama ripfumala makumu hi matlhelo hinkwawo.(3:18)
  3. Mbilu leyi ya vutivi bya rirhandzu hi ku hetiseka yi hundzula miehleketo, leswi endlaka leswaku Munhu a tala hi Moya na vukona bya Xikwembu evuton`wini bwa yena.
Ku dzhunisa ka yena:Endzaku ka loko a hete ku navelela Vaefesa eka Xikwembu Pawulo i sungula ku dzunisa Xikwembu hi ku:
1. Tivula kutshemba ka yena eka xona, a vula leswaku Xikwembu xi na matimba ya ku hinyika kutlula swilo leswi hi nga swikombelaka kumbe ku swiehleketa,hi kuya hi matimba ya Moya Lowo kwetsima lowu tirhaka eka hina.(3:20)
2. Hi ku vula leswaku Xikwembu xi ta endla leswaku Vanhu hinkwavo va xi dzunisa eka Kreste Yesu hilaya ku nga heriki.(3:21)

I. VUN’WE EKA MIRI WA KRESTE

4:1-16

Mahlanganyetelo ya ntwanano:
1. Tani hi leswi Xikwembu xi nga kombisa ku navela ka xona ka ku hlanganisa Mayuda na Vamatiko, i ku navela ka xona leswaku ku hlangana ku fanele ku humelela eka swirho hinkwaswo hi matlelo hinkwawo.
2. Nhlangano wa va kreste lowu twananaka wu ta tlakusiwa, kambe lowu wu fambisiwaka hi ku ya hi ku navela ka misava leyi wu ta tsandzeka.(4:1)
3. Mihandzu yo byala ntwanano hi leyi landzelaka: ku titsongohata, ku van a musa, ku leha mbilu, ku rhula loku humaka endzeni,na ku kombana rirhandzu hambi loko makwavo a onhile hikuva ha rhandzana.(4:2)
4. Ku twanana a ku humeleri ntsena-ntsena, kambe ku fanele ku byariwa hi mintirho leyinene.(4:3)
Vun’we tani hilaha byi vonakaka hakona eka miri:
1. I miri wun`we(4:4).
2. I Hosi yi`nwe(Jesus Christ) (4:5).
3. I Moya wun`we (Moya) Lowo kwetsima (4:4).
4. I Xikwembu xi`nwe tatana wa hinkwavo, lexi fumaka hinkwavo, lexi tirhaka eka vona hinkwavo.(4:6).
5. I ku langutela ku`nwe (ku nga ku vona switshembhiso swa Xikwembu swi ri kari swi hetiseka eka mupfumeri u`nwana na u`nwana (4:4).
6. I ripfumelo ri`nwe (Eka Tatana, eka N`wana na Moya Lowo kwetsima (4:4-6).
7. I Nkhuvulo wu`nwe (eka miri wa Kreste) (4:5).
Vun’we byi kula loko swirho naswona swikula emoyeni
1. Swirho swi kula loko swi dyondzisiwa ntiyiso wa Xikwembu(4:12).
2. Vanhu va kumile dyondzo leyi loko Yesu a tile emisaveni, a va hlavutela Xikwembu na swilo hinkwaswo swa nfumu wa xona.
3. Rifu ra yena ro tinyiketa na ku pfuka ka yena eku feni swi pfule rifuwo hinkwaro leri nga endlaka leswaku miri wa yena wu kula.(4:8).
4. I tlakuriwe a ya etilweni leswaku tani hi nhloko ya miri a fambisa ku ponisiwa ka hina hinkwako, a ku endla loku hetisekeke (4:9,16)
5. Xin`wana xa nkoka lexi a nga xisungula I endlile leswaku e ka Miri wa yena kuva ni vakhomi va tihofisi lavangana vuswikoti bya mintirho yo hambana hambana leswaku va dyondzisa va tlhela va aka miri wa yena.(4:11)
6. Lava hivona va khomi va tihofisi leti a nga tiveka tani hi nyiko eka kereke ya yena kuya hi xikongomelo lexi: (4:11):
  1. Vaapostolo,
  2. Vaprofeta,
  3. a vhangeri,
  4. Vafundhisi(Varisi) na
  5. Vadyondzisi
7. Xikongomelo xa yena a kuri leswaku vahlawuriwa va yena va kula (4:13):
  1. Eka vun’we bya ripfumelo (ku twisisa kunwe ntiyiso wa Xikwembu).
  2. Eka vun’we bya mintirho ya vona na ku tiva kreste.
  3. Vava Vavanuna (Na vavasati) lava kuleke emoyeni kufikela eka xiyimo xa Kreste.
8. Leswi swihambene na kuva manghimani, kuva ricece, kuva na xihlawu-hlawu, kuva mi avanile laha swirho swinga tiviki loyi swifaneleke ku pfumela e ka yena, laha swi olovaka kuva va hambukisiwa hivanhu va tidyondzo ta mavun’wa , onge hiloko vafana na 4:14):
  1. Magandlati ya Lwandle lawa ma nga ri ki na ku tifambisa ha woxe,kumbe,
  2. Vana lavatsongo lava nga swikoteki ku hlawula leswo sasseka eka leswo biya hi ku olova va endla ku rhandza ka lweyi va tinyiketaka eka yena.
9. Miri lowu kuleke hi tlelo rin`wana,w u kuma matimba lama humaka eka xirho xi`nwana na xin`wana ,xirho xin`wana na xinwana xi tirha ntirho wa xona leswaku hinkwaswo swi tisa vun’we lebyi lavekaka (4:16)
10. (Tindzimana ta 8-10 ti nga hlamuseriwa hi ndlela leyi:
  1. Leswaku Kreste i rhelerile e xivandleni xa vafi,a ya twarisa evangeli yaku ponisa eka lava bhohiweke ,I humese hinkwavo lava va nga pfumela,va tlandluke na yena etilweni-kuhava vumboni lebyi tiyeke eka matsalwa hinkwawo ku seketela mavonelo lawa.)
  2. Leswaku I rhelerile emisaveni, na leswaku vapfumeri humeke emasirheni ya vona, va tlhandluke na Yena etilweni loko a pfuxiwile ekufeni)
  3. Leswaku I rhelerile emisaveni, leyinga na xiyimo xale hansi hi Vukwetsimi loko yi fananisiwa nale matilweni.)

J. KU HANYA KA XIKRESTE LOKU HAMBANEKE NA KU HANYA KA VAMATIKO (XIYENGUE XO SUNGULA 1)

4:17-32

Leti itidyondzo leti lokoti amukeriwa no tirhisiwa, tinga tisa ku kula emoyeni nale ka vun’we.

Langusisa a mahanyelo ya vamatiko(leswaku u ta mavenga) u ta kuma leswaku:
1. Vona va pfilunganeke tinhlo ngopfu, avakoti ku hlawula swosaseka e ka leswo homboloka.(4:17)
2. Mianakanyo ya vona yi nyamisiwile, va hanya emisaveni leyi yi funengetiweke hi munyama.(4:18)
3. I va luveri eka vutomi bya ntiyiso lebyi kumekaka ntsena eka Xikwembu(4:18)
4. Ku tiarisa loku ku humelerile eka vona hikuva va nonohise timbilu ta vona loko ku vonakala ka ntiyiso ku va fikerile. (4:18)
5. Kuvonakala ka vona ku nyamisiwile hi ku ntsongo ku ntsongo ku fikela laha va nga ti nyiketa e ka vubhihi hinkwabyo, mankolo, na vutomi byo hambuka. (4:19)
Sweswi twisisa Kreste, hi marito man’wana (Loko wena u amukele ntiyiso wa yena hakunene), naleswi a swidyondzisaka ku nga leswi:
1. Xirho xa miri xi fanele ku lahla munhu wa khale (vutomi bya khale) leri nga n’wi lovisaka ( hi ku n’wi onga a tlhela a nghena e ka leswi yirisiweke (4:22)
2. I fanele ku pfumela leswaku a hundzuriwa emiehleketweni a ambala munhu lontswha loyi a vumbiweke hi xifanso xa Xikwembu loyi a tikombaka hi ku lulama ka yena ni ku hlawuleka loku nga ni ntiyiso (4:24) Himintirho swivula leswaku munhu lontswha loyi (hi wena)
  1. U nge he vulavuli mavunwa kambe u ta vulavula ntiyiso ngopfu ngopfu eka swirho swa miri.(4:25)
  2. Loko ku hlundzuka ku pfuka endzeni ka wena, tikhome leswaku swi nga ku nghenisi e ku dyoheni ( ko fana na ku tirihisela) naswona rhelela eku hlundzukeni ka wena na dyambu ri nga se pela, lewaku ku hlundzuka ka wena ku nga tshuki kuku vangela mbitsi.(4:26)
  3. U nga tshuki u n’wi nyika kamara (hambi kamara rin’we) Sathana (hambi loko mbilu ya wena yi ri ni 100 wa tikamara), hikuva ndhaku ka loko un’wi yika kamara rin`we i ta lava na ku fuma tikamara hinkwato ta mbilu ya wena-u nga ehleketi leswaku kuna xidyoho xitsongo, hikuva hambi loko xi ri xitsongo xi teka kamara (ndhawo) endzeni ka wena. (4:27)
  4. Hambi loko munhu a hanye hi ku yiva evuton`wini bya yena, a nga ha tshuki a yiva eka va akelani va yena na siku na rin`we, kambe i fanele a tirha hi mavoko lawa Xikwembu xi n`wi nyikeke, leswaku a ta kota ku katekisa van`wana hi nyiko yo karhi gopfu ngopfu mu akelani loyi a nga n`wi yivela. (4:28)
  5. Tivonela ekuvulavuleni ka wena:Ku nga tshuku ku huma marito ya tingana enun`wini wa wena, kambe ntsena a ku humi marito yo katekisa no aka eka lavakutwaka.(4:29)
  6. Ufanele ku switiva leswaku vubhihi lebyi ubyi ehleketaka,kumbe ku byi vulavulaka, kumbe u byi endlaka byi hlundzukisa ( khunguvanyekisa,vavisa) Moya lowo kwetsima,hikuva hiyena nfungho lowu tiyisaka leswaku mupfumeri amukeriwa siku leri Xikwembu xi nga ta kutsula vanhu va xona hi rona.(4:30)
  7. Basisa yindlu ya wena yale ndzeni eka matyhaka hinkwawo lawa mangakona endzeni ka wena, ku kariha,ni ku mahlundzu, na swilo swin`wana swo homboloka leswi u swi endleke khale, u fanele ku nghenisa nhundzu yintswha ku nga vunghana,ku twelana vusiwana,ku tsetselelana ,l eswi nga ta n`wi endla a khatalela van`wana, na ku rivalela van`wana tani hi leswi na wena u rivaleriwke hi Kreste. (4:31, 32).

//////////