Varhoma

Eka yona  ku hlavuteriwa hilaha vanhu va endliwaka lava lulameke hi Xikwembu ha kona; leswi swi kumiwa ntsena hi ku pfumela, nkarhi hinkwawo, hilaha Matsalwa ma vulaka hakona ma ku: “loyi a endliwaka la lulameke hi ku pfumela u ta hanya hi ku pfumela.”

(1:17)

Nhloko mhaka: Ku lulama ka Xikwembu
Siku ro tsariwa: A.D. 56-57
Mutsari: Pawulo
Ndzhawu: Korinto

Ku suhi ni makumu ya riendzo ra yena ra vunhanhu ra vurhumiwa, Pawulo u tsale papila leri a ri kongomisa eka  kereke ya Rhoma ku suka eka ntsindza wa Magiriki ku nga Korinto. A huma eka tiko ra Efesa, laha sweswi ku tivekaka hi  ntsindza wa Turkiya, laha a heteke malembe manharhu a ri karhi a byala no tiyisa kereke kona. Loko a ha tilulamisela ku endzela kereke ya le Yerusalema na nhlengo wa vapfumeri va swisiwana, u yimile nkarhi wo leha a tsalela kereke leyi ku nga khale a nga koti ku yi endzela. U tsale papila ku nga ri ku lulamisa dyondzo yo karhi leyi hoxekeke, kambe ku ti tivisa eka kereke ya Rhoma leswaku va n’wi khongelela, va n’wi khutaza no n’wi pfuna eka makungu ya yena yo  yisa evhangeli eka dhoropa ra Spain. Tani hi leswi a nga mudyondzisi wa Rito, Pawulo a nga tsandzeka yexe, kambe u lava leswaku va n’wi pfuna ku dyondzisa vanghana va yena lavantwha hi ta ku lulama loku humaka e ka Xikwembu-ntiyiso lowu kulu wa evhangeli ya tintswalo.

Marhambu Yo Pfumala Nyama

• Ku avanyisa ka 1-3:20 Swirhalanganya swa Ku Lulama

Munhu un’wana na un’wana laha misaveni u ni nandzu hikwalaho ka xidyoho lexi  hambanisaka munhu na Xikwembu no avanyisa hinkwavo hilaha ku nga heriki leswaku va ya eku loveni ehandle ka Xikwembu. Hambi lava hi ntumbunuko va nga lulama, e ti mbilwini i va dyohi. Hikuva “aku na la lulameke. A ku na loyi a lavaka Xikwembu” (Varhoma 3:10-11).  kutani hinkwavo va faneriwe hi ku avanyisiwa no voniwa nandzu.

• Ku avanyisa ka 3:21-5:21 Ku a veriwa ka ku Lulama

Xikwembu xi endle xintshuxo eka xiphiqo lexi munhu a ri na xona hikwalaho ka xidyoho no avanyisiwa, hikuva xirhumele Hosi Yesu Kriste emisaveni ku ta susa ku avanyisa loku munhu ku n’wi fanelaka.Yesu loyi a lulameke hi ku hetiseka, loyi anga ri na xidyoho, u hundzuke xidyoho exihambanwni. U tekile swidyoho swa vanhu na ku khatisiwa ka vona a swi rhwala ku ntshuxa lava n’wi tshembaka no va endla lava lulameke emahlweni ka Xikwembu.

• Ku avanyisa ka 6-8 Matimba ya ku Lulama

VaKriste lava pfumelaka eka Kriste tani hi Hosi ni muponisi, va vuriwa lava lulameke na swona va khomile vutomi lebyintswa. Hambiswiritano, munhu u ni nyimpi yo lwisa vudyoho lebyi namarhelaka nyama siku rin’wana na rin’wana, kambe hi ku pfuniwa hi Moya lowo kwetsima, vapfumeri vana matimba yo hlawula ku endla leswi lulameke na ku papalata xidyoho  siku rin’wana na rin’wana. Kutlula kolaho, a ka ha ri na ku avanyisiwa eka vana va Xikwembu, na swona ku hava lexi nga hambanisaka vana va Xikwembu ni rirhandzu ra Xikwembu.

• Ku avanyisa ka 9-11 Switshembiso swa ku Lulama

Hambi leswi rixaka ra va Israyele va fularheleke Hosi Yesu Kriste, Xisthembiso xa Xikwembu xa leswaku siku rin’wana u ta kutsula no  ponisa Israyele xa ha ri kona. Xikwembu a xiseheta hi Israyele, nkarhi wu ta fika laha vubhofu bya Israyele byi nga ta hela. vanhu va ta ponisiwa, na vona va ta amukela ku lulama ka Xikwembu.

• Ku avanyisa ka 12−16   Maendlelo ya ku Lulama

VaKriste va vuriwile lava lulameke hi Xikwembu. Va tamele vutomi lebyintswha hikwalaho ka Moya lowo kwetsima lowu nga eka vona. Ku hundzuka loku ka le ndzeni ku humelerisiwa na le handle ka miri. Ntiyiso lowu nga  embilwini ya munhu wu humeseriwa e handle hi mahanyelo ya yena. Swin’wana swa swikombiso swa vutomi lebyi nga hundzuka i ku tinyiketa  eka Xikwembu, ku ti veka e hansi ka  vulawuri bya mpfumo, ku rhandza makhelwani, ku landzela mintila ya Kriste, ku rhwalela van’wana mindzwhalo, ni ku tirhela va n’wana hi rirhandzu.

Kuvekela Nyama Eka Marhambu

• Pawulo u naverile hikotala ku endzela kereke ya le Rhoma kambe a siveriwa. U byarile tikereke to tala no tumbuluxa va rhangeri votala lavantswha eka tinhlengeletano leto. Kutani sweswi i nkarhi wa leswaku a hundzela emahlweni. Ulava ku famba a chumayela eka tindzhawu letintswha- Spain, kutani Kereke ya le Rhoma yi le ndleleni yo ya e Spain. Switikomba ku sungurile vapfumeri lava nga hangalaka ku suka e Yerusalema  endzhaku ka rifu ra Stefano hikwalaho ko xanisiwa. (vona Mintirho 8:1). Pawulo u titwa kufana na vapfumeri vale Rhoma, u navela ku va vona hi nghohe, no va hundzisela leswi a swi dyondzisiweke hi Yesu Kriste mayelano na ku ponisa ka  Xikwembu. Tani hi muavanyisi wa ntokoko, Pawulo u hlamusela mongo wa evhangeli, avula leswaku hinkwavo va lahlekile loko va ngari na Xikwembu.Pawulo u ya emahlweni a dyondzisa leswaku Xikwembu xi nghenelerile hi ku rhumela N’wana wa Xona Hosi  Yesu Kriste leswaku a tava Muponisi wa hinkwavo lava pfumelaka. Papila ra va Rhoma ri na matimba swinene, ritsariwile hivukheta lebyikombisaka hi vuenti timhaka ta ku ponisiwa. Loko yiya emahlweni, Buku ya va Rhoma yi vile na nkucetelo wukulu swinene e ka matimu ya va kriste ku tlula mapapila hinkwawo. Xana I mani loyi a fanele ku nyikiwa vutihlamuleri bya ku fikisa Tsalwa leri ra nkoka e Rhoma ke?
• I mani eka varhangeri loyi a fanele ku rwhala vutihlamuleri xana? Xana a Ku fanele ku famba vavanuna va ngani – Va mbirhi, mune kumbe ku tlula ke? U nga tshuka u hlama kutwa leswaku ntirho lowu wu nyiketiwile  wansati loyi a va ku i Phoebe. U komberiwile hi Pawulo ku rwhala Tsalwa leri ra nkoka swinene ku tlula hinkwawo, mpfhuka wa ku ringana dzana ra timayele kuya e Rhoma. Xana a dyondzile ku fika kwihi? A a ri nandza ntsena wa kereke, no va mupfuneteri wo tshembeka wa lavo tala, kufana na Pawulo.

Swipaluxi EVuton’wini Bya Wena

• Vavanuna na vavasati hinkwavo i va dyohi. (ku katsa na mina na wena). Xidyoho xi hambanisa munhu na Xikwembu. Kambe Xikwembu hi tintswalo ta Xona, Xi tshambulutile rirhandzu ra Xona ra ku ponisa e ka hinkwavo lava vekaka ripfumelo na ku tshemba ka vona e ka Kriste. Xana u yi amukerile nyiko ya Xikwembu ya ku ponisa ke? Loko u swi endlile, se u na kululama ka Xikwembu e ka Kriste. Kutani ke, Xikwembu se xiku  langutele leswaku u hanya vutomi byo lulama, lebyi dzunisaka Xona.

Dyondzo Ya Vutomi Eka Va Rhoma 

• Hinkwaswo leswi u swi amukelaka tani hi mukriste , ku ponisiwa ka wena, ku lulama ka wena, ku ti karhata ka wena, nkarhi wun’wana na ku dzunisiwa ka wena — hinkwaswo i tintswalo ta Xikwembu.
• Kuhundzuka ka wena ka le ndzeni, ku ta humesela e handle mihandzu. Ntiyiso wa leswi mbilu ya wena yi nga xiswona, wu humela e handle hi swi endlo.Ku lulama ka Xikwembu i nyiko leyi amukeriwaka ntsena hi ku pfumela, Ku nga ri hi mintirho ya munhu leyi a yi endleke.
• Ku tshembeka eka swilo leswi ntsongo, swita ku lulamisela ntirho lowu kulu wa Xikwembu.

Laha Swi Kumekaka Kona.

• Hinkwavo va fanela ku ti hlamulela  emahlweni ka Xikwembu ku ri hava xo ti sirhelela hi xona – Varh 1:18-23.
• Hinkwavo  va dyohile – Varh 3:23.
• Lava endliweke lavo lulama hi mhaka ya ku pfumela, va ni ku rhula na Xikwembu – Varh 5:1.
• Hakelo ya xidyoho i rifu – Varh 6:23.
• A ku na ku avanyisiwa eka lava va nga eka Kriste – Varh 8:1. Moya lowo kwetsima wa hi khongelela – Varh 8:26.
• Xikwembu xi ni makungu  hi Israyele – Varh 9-11.
• Nyiketa vutomi bya wena ku va mhamba leyi hanyaka eka Xikwembu – Varh 12:1.
• Hinkwerhu ha fanela ku ti veka hansi ka vurhangeri – Varh 13:1-7.

Moya Lowo Kwetsima

• Vu Munhu Bya Yena
  • Ku tirhisiwa ka rito “Yena” kumbe “Luya” (Yohane 14:17)
  • Miehleketo Ya Yena (1 Vavakorinto 2:11)
  • Kunavela ka Yena (1 Vakorinto 12:11)
  • Ku ti twa ka Yena (Vaefesa 4:30)
  • Ku kunguvanyisiwa ka yena (1 Vatesalonika 5:19)
• Ntirho Wa Yena
  • Ku hlayisa ka Yena vapfumeri (Yohana 14:16,26)
  • Ku hi khorwisa ka Yena eka vudyoho (Yo 16:8-11)
  • Ku letela ka Yena (Yohana16:13)
  • Ku tlakusa ka Yena Kriste (Yohana 16:14)
  • Ku hlawula ka Yena (Mintirho 13:2)
  • Ku fambisiwa hi Yena (Mintirho 16:6-7)
  • Ku hi khongelela ka Yena (Varhoma 8:26-27)
  • Ku fungha ka Yena eka vapfumeri (Vaefesa 4:30)

//////////